To właśnie do nich należał miniony rok. Poniższe zestawienie tylko to udowadnia. Marcin Wicha ze swoim esejem podbił serca czytelników zdobywając podwójnie Nagrodę Literacką Nike, Nagrodę Literacką im. Witolda Gombrowicza, a także Paszporty „Polityki”. Olga Tokarczuk jako pierwsza Polka sięgnęła po Man Booker International Prize sprawiając, że dodruk jej powieści rozszedł się w ponad 100 tysiącach egzemplarzy. Pisarka znalazła się również w finale National Book Award i znalazła się w szerokim gronie osób, które miały szansę na Nową Nagrodę Literacką. Natomiast Anna Bikont została uhonorowana takimi nagrodami jak Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego, Poznańska Nagroda Literacka czy Nagroda Literacka miasta stołecznego Warszawy.

Plebiscyt Książki Roku Lubimyczytać.pl

Na początku 2018 wspólnie wybraliśmy książki roku minionego. Oddaliście w niej przeszło 100 tys. głosów. Kolejna edycja plebiscytu startuje już 1 lutego 2019. Tego dnia poznacie nominowane tytuły w 12 kategoriach i rozpocznie się głosowanie. Przygotowania trwają, więc koniecznie śledźcie naszą plebiscytową stronę. 

Paszporty „Polityki”

Na początku roku wręczono Paszporty Polityki. Po statuetkę sięgnął Marcin Wicha za swój esej Rzeczy, których nie wyrzuciłem. Jurorzy docenili oszczędność języka i bogactwo książki, która mówi o rzeczach najważniejszych: o żałobie, rodzinie, o Polsce i przede wszystkim o słowach i milczeniu. 

Juliusz Kurkiewicz z „Gazety Wyborczej" pisał w uzasadnieniu nominacji: literacko wybitne przeniesienie na polski grunt gatunku, który Amerykanie zwą 'memoire' – wspomnienia zorganizowanego wokół jednej, często bolesnej, sprawy. W zalewie byle jakich, ekshibicjonistycznych wynurzeń jego książka to prawdziwa perła.

Nagroda Literacka Nike

Tutaj po statuetkę ponownie sięgnął Marcin Wicha. Zdobył zarówno nagrodę jury, jak i publiczności. Co ciekawie, na krótkiej liście nie znalazła się w tym roku żadna powieść (trzy tomy poetyckie, dwa zbiory opowiadań i esej). Utwór Wichy to opowieść o porządkowaniu rzeczy w dawnym mieszkaniu matki. Ale tylko pozornie – Wicha porządkuje pamięć, układa wspomnienia, ogląda i rozważa całe życie.

Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza

Marcin Wicha otrzymał również Nagrodę im. Witolda Gombrowicza. „To bardzo piękna książka, stanowiąca przepracowanie żałoby po matce, ale jednocześnie będąca portretem pokolenia ludzi, którzy przeszli wojnę i burzliwy okres powojenny, tworząc bardzo specyficzną kulturę” – uzasadnia wybór jury jego przewodniczący Jerzy Jarzębski. Nominowanych i laureatów wybiera kapituła w składzie: Ewa Graczyk, Jerzy Jarzębski, Anna Kałuża, Zofia Król, Zbigniew Kruszyński, Józef Olejniczak i Justyna Sobolewska.

Nagroda Bookera

Pięćdziesiąta Nagroda Bookera powędrowała w ręce irlandzkiej pisarki Anny Burns za powieść Milkman. Burns jest pierwszą pisarką z Irlandii Północnej, która otrzymała tę prestiżową nagrodę. Akcja powieści rozgrywa się w Irlandii Północnej w trakcie etniczno-narodowego konfliktu pomiędzy irlandzkimi republikanami a brytyjskimi unionistami. Główną bohaterką jest kobieta, która wdała się w romans ze starszym i żonatym mężczyzną.

Natomiast Man Booker International Prize otrzymała polska pisarka Olga Tokarczuk za powieść Bieguni. Statuetkę dostała również tłumaczka Jennifer Croft. Tokarczuk jest pierwszą Polką, która sięgnęła po to wyróżnienie. 

Wydawnictwo Literackie poinformowało, że dodruk powieści, która w 2008 roku zadebiutowała na polskim rynku, przekroczył 100 tysięcy egzemplarzy. Natomiast sprzedaż  anglojęzycznego  przekładu wzrosła aż o 400 %.

Złoty Booker

Jubileuszowa nagroda przyznawana była w sposób zupełnie inny niż poprzednie wyróżnienia. Aby uczcić półwiecze jednej z najbardziej prestiżowych nagród, pięciu sędziów wybrało po jednym kandydacie z każdego dziesięciolecia nagrody i werdykt pozostawił czytelnikom. W ten sposób na krótkiej liście znaleźli się Vidiadhar S. Naipaul (W wolnym kraju), Penelope Lively (Moon Tiger), Michael Ondaatje (Angielski pacjent), Hilary Mantel (W komnatach Wolf Hall) i George Saunders (Lincoln w Bardo).

Michael Ondaatje zwyciężył, zdobywając prawie 9 tysięcy głosów. Powieść „Angielski pacjent” pierwszą statuetkę zdobyła w 1992 roku.

Nowa Nagroda Literacka

12 października 2018 roku ogłoszono nazwisko laureatki Nowej Nagrody Literackiej, która została powołana po tym, jak Szwedzka Akademia ogłosiła, że ze względu na skandal, który wybuchł w tym roku nie zostanie przyznana Literacka Nagroda Nobla.

Nową Nagrodę otrzymała pisarka z Gwadelupy Maryse Condé. Condé urodziła się w 1937 roku w Pointe-à-Pitre. Jest autorką 15 powieści, 6 sztuk teatralnych, kilku książek dla dzieci i licznych publikacji naukowych. Jest laureatką między innymi: Nagrody Akademii Francuskiej i Nagrody Marguerite Yourcenar. W Polsce ukazała się tylko jedna książka tej autorki - Ja, Tituba, czarownica z Salem. Książka została wydana w naszym kraju w 2007 roku nakładem wydawnictwa W.A.B.

Literacka Nagroda Europy Środkowej „Angelus”

W tym roku Literacka Nagroda Angelus po raz pierwszy powędrowała w ręce Polaka. Laureatem został Maciej Płaza za książkę Robinson w Bolechowie. Z decyzją jury zgodzili się również czytelnicy. Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej także trafiła do polskiego autora.

Maciej Płaza jest prozaikiem, tłumaczem i doktorem humanistyki. Autor książki o Stanisławie Lemie, laureat nagrody „Literatury na Świecie” w 2012 roku za przekład opowiadań H.P. Lovecrafta. Za debiutancki tom opowiadań „Skoruń” otrzymał Nagrodę Literacką Gdynia 2016 i Nagrodę Fundacji imienia Kościelskich 2016. Książka znalazła się również w finale Nike 2016 i była nominowana do Nagrody im. Gombrowicza.

Nagroda Conrada

Nagrodę za najlepszy debiut literacki 2017 roku otrzymała Weronika Gogola. Po trochu znalazło się również w finale Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia oraz Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus. Nominowana była także do Nagrody Literackiej Nike.

Nagroda Fundacji im. Kościelskich

Nagroda Kościelskich przyznawana jest od 1962 roku przez Fundację im. Kościelskich – jedną z najstarszych polskich instytucji kulturalnych, działającą w Genewie. W tym roku laureatką została Joanna Woźniczko-Czeczott, politolożka i dziennikarka, która pracowała między innymi dla „Gazety Wyborczej” i „Przekroju”. Petersburg, Miasto snu to, opowieść o dramatycznej historii niezwykłego miasta, która stanowi wyjątkowe świadectwo historycznej i literackiej wyobraźni autorki.

Nagroda „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej

Nagroda została wręczona 9 grudnia. Nagrodę otrzymał autor książek historycznych Michał Wójcik za swoją książkę Treblinka 43. Bunt w fabryce śmierci. Praca Michała Wójcika to rekonstrukcja mało znanego buntu. Pisarz jest także autorem Ptaków drapieżnych oraz rozmów z Zofią Posmysz „Królestwo za mgłą”.

Wrocławska Nagroda Poetycka „Silesius”

Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius jest wyróżnieniem i promocją najważniejszych dzieł i twórców polskiej poezji. Zwycięzcami tegorocznej edycji zostali: w kategorii książka roku – Jerzy Jarniewicz za Puste noce, w kategorii debiut literacki – Agata Jabłońska za Raport wojenny, a laureatem nagrody za całokształt twórczości został Bohdan Zadura.

Nagroda Literacka „Gdynia”

Laureatami tegoroczej edycji Nagrody Literackiej Gdynia zostali: w kategorii eseistyka wyróżniony został Krzysztof Mrowcewicz (Rękopis znaleziony na ścianie), w kategorii poezja laureatem został Dominik Bielicki (Pawilony), w kategorii proza Paweł Sołtys (Mikrotyki) i tłumaczka Sława Lisiecka za tłumaczenie Chodzenia. Amras autorstwa Thomasa Bernharda.

Zwycięzcy otrzymali pamiątkowe statuetki Kostki Literackie oraz nagrody finansowe w wysokości 50 tys. zł. Kapitule Nagrody Literackiej GDYNIA przewodniczyła w tym roku prof. Agata Bielik-Robson. Do konkursu zgłoszono 426 tytuły.

Nagroda Literacka m. st. Warszawy

W tym roku laureatami nagrody zostali: w kategorii poezja za tomik poetycki Wołam cię po imieniu otrzymała Maria Bigoszewska, w kategorii proza Jakub Żulczyk za powieść Wzgórze psów, w kategorii książka dla dzieci wyróżnienie otrzymały Magdalena Tulli i Alicja Rose za książkę Ten i tamten las, w kategorii edycja warszawska Anna Bikont, natomiast w kategorii warszawski twórca tryumfował Ernest Bryll.

W jury Nagrody Literackiej m.st. Warszawy zasiadali: krytyk literacki, poeta, dziennikarz i przewodniczący w tegorocznej edycji konkursu – Janusz Drzewucki, profesor nauk humanistycznych – Grażyna Borkowska, prezes Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek – Rafał Skąpski, dziennikarka – Karolina Głowacka, badaczka literatury dla nie dorosłych – Anna Maria Czernow, publicysta Krzysztof Masłoń oraz historyk literatury – Anna Romaniuk.

Poznańska Nagroda Literacka

Nagrodę imienia Adama Mickiewicza w 2018 roku za całokształt twórczości otrzymała Anna Bikont za książkę Sendlerowa. W ukryciu, czyli biografię jednej z bohaterek lat okupacji, której inwencja i determinacja w ratowaniu żydowskich dzieci z warszawskiego getta nie ma sobie równych w historii tamtego okresu i imponuje pod wieloma względami.

Natomiast laureatem Stypendium im. Stanisława Barańczaka został poeta Szczepan Kopyt za tomik ZABIC. Nagroda za znaczący, innowacyjny dorobek w dziedzinie literatury, humanistyki i popularyzacji kultury literackiej jest skierowana do młodych twórców do 35 roku życia.

Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego

To polska nagroda literacka przyznawana od 2010 roku autorowi najlepszego reportażu literackiego. Honorowy patronat nad nagrodą objęła żona pisarza, Alicja Kapuścińska.  Tegoroczną laureatką nagrody za najlepszy reportaż literacki została Anna Bikont za książkę Sendlerowa. W ukryciu.

Nagroda Historyczna im. Kazimierza Moczarskiego

Nagroda imienia Kazimierza Moczarskiego w tym roku trafiła w ręce Jerzego Kochanowskiego za książkę Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957. Laureat otrzymał 50 tysięcy złotych oraz statuetkę w kształcie temperówki Kazimierza Moczarskiego, zaprojektowaną przez Jacka Kowalskiego.

Nagroda Wielkiego Kalibru

Nagrodę Wielkiego Kalibru oraz drugi raz z rzędu Nagrodę Czytelników Wielkiego Kalibru otrzymał Ryszard Ćwirlej za książkę Tylko umarli wiedzą. Natomiast Honorową Nagrodę Wielkiego Kalibru otrzymał Arnaldur Indriðason. Nagrodę specjalną imienia Janiny Paradowskiej przyznano Annie Kańtoch za powieść Wiara.

Gryfia – Ogólnopolska Nagroda Literacka dla Autorki

Laureatką siódmej edycji Nagrody Literackiej Gryfia została Martyna Bunda za jej debiutancką powieść Nieczułość. Martyna Bunda stworzyła wciągającą sagę, która zadziwia nastrojem, kompozycją i świetnie odmalowanymi postaciami. Nieczułość to powieść o Polkach, a także o skomplikowanych ostatnich kilkudziesięciu latach polskiej historii. Bunda porusza ważne tematy i dotyka wciąż niezabliźnionych ran, robi to jednak nie po to, aby prowokować, ale by oddać hołd kobiecej solidarności, naszym matkom, babkom i ich wielkiej sile. Nagroda Gryfia przyznawana polskiej pisarce za najlepszą książkę literacką bądź książkę humanistyczną o wartościach literackich wydaną w poprzednim roku.

Nagroda Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla

Nagroda im. Janusza A. Zajdla jest nagrodą w dziedzinie fantastyki, corocznie przyznawaną przez miłośników fantastyki autorom najlepszych polskich utworów literackich w dwóch kategoriach: powieści i opowiadania.

Każdy czytelnik fantastyki może wybrać od jednego do pięciu utworów w każdej kategorii, wydanych w poprzednim roku kalendarzowym. Po pięć utworów, które zbiorą najwięcej głosów, znajdzie się na liście nominacji do Nagrody. Spośród nich uczestnicy POLCONu, czyli Ogólnopolskiego Konwentu Miłośników Fantastyki, dokonają wyboru laureatów.

W tym roku Zajdle powędrowały do Rafała Kosika za jego powieść Różaniec i Marty Kisiel za opowiadanie Szaławiła, w którym czytelnicy mogli ponownie spotkać się z bohaterami „Dożywocia”. 

Literacka Nagroda im. Jerzego Żuławskiego

Nagroda Literacka im. Jerzego Żuławskiego przyznawana jest od 2008 roku za wybitne dzieła utrzymane w konwencji fantastyki. Nominacje wyłaniane są w wyniku głosowania imiennie zaproszonych opiniotwórczych recenzentów, krytyków i czytelników, a laureatów wskazuje jury złożone z literaturoznawców zajmujących się badaniem literatury fantastycznej. W tym roku Główną Nagrodę otrzymał Rafał Kosik za powieść Różaniec. Złote Wyróżnienie powędrowało do Anny Kańtoch za powieść Niepełnia, natomiast Srebrne do Pawła Majki za powieść Wojny przestrzeni. Powieści Kańtoch i Majki były również nominowane do tegorocznej Nagrody Fandomu Polskiego im. Tadeusza Zajdla.

Nagroda polskiej sekcji IBBY

Tegoroczni laureaci to: Tytuł Książka Roku 2018 w kategorii książka obrazkowa otrzymała książka Beneficio, Krzysztofa Gawronkiewicza, Tytuł Książka Roku 2018 w kategorii ilustracje i koncepcja graficzna uhonorowana została książka Wszystko widzę jako sztukę w opracowaniu graficznym Roberta Czajki, Tytuł Książka Roku 2018 w kategorii literackiej za książkę dla dzieci – Jaki znak Twój? Wierszyki na dalsze sto lat niepodległości autorstwa Michała Rusinka, Tytuł Książka Roku 2018 w kategorii literackiej za książkę dla młodzieży – Jak ziarnka piasku Joanny Jagiełło. 

Jury graficzne przyznało trzy wyróżnienia honorowe. Otrzymali je:

• Jan Bajtlik za autorską książkę Nić Ariadny,
• Edgar Bąk za ilustracje i projekt graficzny do książki Egaliterra, 
• Emilia Dziubak za ilustracje do książki Horror.

Jury literackie także przyznało równorzędne wyróżnienia honorowe. Otrzymują je:

• Cezary Harasimowicz za książkę Mirabelka,
• Dorota Suwalska za książkę Tabletki na dorosłość,
• Marcin Szczygielski za książkę Leo i czerwony automat.

To które z wymienionych powyżej tytułów przeczytaliście lub chcecie przeczytać?