Ryszard Ćwirlej skończył socjologię na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Od 1995 roku reporterem i dziennikarzem w TVP Katowice, a później w TVP Poznań. W latach 2010-2016 był zastępcą Redaktora Naczelnego poznańskiego Radia Merkury. Wykładowca na Wydziale nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Przez krytyków uznawany jest za twórcę nowego gatunku literackiego – „kryminału neomilicyjnego”.

Na podstawie własnej powieści „Ręczna robota” napisał 75–cio odcinkowy serial słuchowiskowy, zrealizowany przez Teatr Polskiego Radia dla radiowej Jedynki. W 2015 roku jego powieść „Błyskawiczna wypłata” otrzymała nagrodę Kryminalnej Piły dla najlepszej miejskiej powieści kryminalnej 2014 roku.

Na Międzynarodowym Festiwalu Kryminału we Wrocławiu pięciokrotnie powieści Ryszarda Ćwirleja były nominowane do nagrody ”Wielkiego Kalibru”.

W 2017 książka „ Milczenie jest srebrem” otrzymała nagrodę Czytelników Wielkiego Kalibru a w 2018 powieść „Tylko umarli wiedzą” nagrodzono podwójnie, nagrodą Wielkiego Kalibru przyznawaną przez jurorów oraz nagrodą Czytelników Wielkiego Kalibru.