Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Openminder to historia osadzona w świecie, z którego planowo wyrugowano instynkty ludzkie uznane za złe. W rzeczywistości podzielonej na "dziki" Wschód i "cywilizowany" Zachód openminderzy mają za zadanie zrozumieć mieszkańców Wschodu i wyzwolić ich. Nikodem, główny bohater powieści, kształci się na openmindera w odbudowanym po wojnie Krakowie. Zanim jednak uda mu się dołączyć do elitarnej jednostki, pozna prawdę o sobie i o systemie, w którym żyje.

Autorka książki stworzyła ciekawy, przemyślany świat. Wizja Krakowa po wojnie, ze skażonym polem bitwy w samym centrum, fascynuje swoim rozmachem i kreatywnością. Interesująca jest też warstwa filozoficzna: pod zawiłą intrygą kryją się frapujące etyczne pytania. Czy można programowo wprowadzić "szczepionkę na zło" i za pomocą technologii sprawić, by ludzie musieli być dobrzy? Jak ma się to do wolności? Jaką cenę warto zapłacić za świat bez zła? To tylko niektóre z nich.

Autorka celnie pokazuje współczesne lęki i podziały, dobrze grając na opisanym przez Hansa Roslinga "instynkcie przepaści". Wszystko to spodoba się szczególnie miłośnikom japońskich klimatów, którymi inspirację widać w "Openminderze" bardzo wyraźnie.

Openminder to historia osadzona w świecie, z którego planowo wyrugowano instynkty ludzkie uznane za złe. W rzeczywistości podzielonej na "dziki" Wschód i "cywilizowany" Zachód openminderzy mają za zadanie zrozumieć mieszkańców Wschodu i wyzwolić ich. Nikodem, główny bohater powieści, kształci się na openmindera w odbudowanym po wojnie Krakowie. Zanim jednak uda mu się...

Może i bardzo amerykańska książka, może dobór przykładów jest tendencyjny, ale autorki w żadnym miejscu nie piszą, że ich metody zawsze działają, a do każdego dziecka istnieje jedna instrukcja obsługi. Warto jednak zapoznać się z proponowanymi przez nie narzędziami, szczególnie, że opierają się one na prostych zasadach: szacunku do dziecka i samego siebie, zrozumienia i akceptacji.

Może i bardzo amerykańska książka, może dobór przykładów jest tendencyjny, ale autorki w żadnym miejscu nie piszą, że ich metody zawsze działają, a do każdego dziecka istnieje jedna instrukcja obsługi. Warto jednak zapoznać się z proponowanymi przez nie narzędziami, szczególnie, że opierają się one na prostych zasadach: szacunku do dziecka i samego siebie, zrozumienia i...

Zaglądanie za cienką zasłonę — tam, gdzie „udomowiona” i bezpieczna rzeczywistość niepostrzeżenie zmienia się w niepokojąco nieznaną — to jedna ze specjalności Olgi Tokarczuk. Autorka ta od dawna eksploruje stan, w którym świat przestaje być dla człowieka swojski i zrozumiały. Zaciera jasno wytyczone granice, pokazując, że nigdy nie są one tak wyraźne, jakby się wydawało. Tokarczuk, przez badaczy umieszczana w nurcie realizmu magicznego, już we wcześniejszych swoich utworach chętnie pokazywała przenikanie się uniwersum ludzkiego z roślinnym lub zwierzęcym (jak choćby wątek arcydzięgla w „Prawieku”), rozmywanie się granic życia i śmierci (Jenta z „Ksiąg Jakubowych”) czy realność tworów zrodzonych w ludzkiej świadomości (Agni z „Dom dzienny, dom nocny”).

Trzeba przyznać, że „Opowiadania bizarne” mogą wywołać konsternację u czytelnika fantastyki. Reklamowane jako nowa jakość, są przecież mocno osadzone w tym właśnie gatunku. I choć nie obniża to ich — doskonałego — poziomu, dziwi przypisywanie Tokarczuk odkrycia literackiej Ameryki w sytuacji, kiedy jej utwory mogłyby z powodzeniem znaleźć się w antologii tekstów fantastycznych lub choćby magazynie „Silmaris”. Większość recenzentów i komentatorów zdaje się być w ogóle nie mieć świadomości istnienia nurtu bizarro (z którym, nawiasem mówiąc, zbiór autorki „Biegunów” poza nazwą nie ma nic wspólnego), a o tekstach fantastycznych mieć nikłe bądź żadne pojęcie. Konkluzja jest dość smutna: fantastyka pozostaje gatunkiem niszowym i słabo zauważalnym w literackim świecie, przez co często naprawdę dobre utwory przechodzą niemal bez echa.

Całość recenzji w jedenastym numerze magazynu "Silmaris": http://silmaris.pl/silmaris-4-2018/

Zaglądanie za cienką zasłonę — tam, gdzie „udomowiona” i bezpieczna rzeczywistość niepostrzeżenie zmienia się w niepokojąco nieznaną — to jedna ze specjalności Olgi Tokarczuk. Autorka ta od dawna eksploruje stan, w którym świat przestaje być dla człowieka swojski i zrozumiały. Zaciera jasno wytyczone granice, pokazując, że nigdy nie są one tak wyraźne, jakby się wydawało....

Naprawdę warto przeczytać tę książkę.

Naprawdę warto przeczytać tę książkę.

„Czarownica znad Kałuży" ma niewiele wspólnego ze sztampową,
powielaną w książkach i filmach wizją świata po apokalipsie —
czytelnik nie dostaje opisu absolutnej anarchii i wojny wszystkich ze
wszystkimi, krwawych starć uzbrojonych band i zombie albo mutantów
snujących się wśród ruin opuszczonych miast. W mazurskiej wsi
nie ma kanibalizmu, gwałtów i morderstw. Jest grupa ludzi, która
stara się po prostu żyć — w świecie po wielkiej wojnie, bez elektryczności
i silników spalinowych, bez wiedzy o przedwojennej historii
i kulturze (poza religijną, która jednak bywa daleka od tradycji).
Społeczność kontaktująca się ze światem zewnętrznym w stopniu
minimalnym. Nie dowiemy się, co było kilkadziesiąt lat wcześniej
punktem zapalnym, jak toczyły się walki i co rzeczywiście ocalało
ze starego świata — dla Koślawej wojna to okrutni żołnierze,
drony z trującym gazem, długie ukrywanie się w piwnicy przed
śmiercionośnymi maszynami i epidemie, które wybuchały przez pogarszające
się warunki sanitarne.

Motyw posiadanej przez główną bohaterkę wiedzy, która
w oczach niepiśmiennych mieszkańców Okartowa staje się mocą
magiczną, jest w powieści bardzo ciekawie rozegrany. „Czarownica..."
pokazuje mechanizm tworzenia się podań, takich jak to
o wiedźmie Koślawej, będącej w stanie oszukać samego diabła —
podań, w które, dodajmy, wierzą wszyscy, łącznie z miejscowym
proboszczem. Tymczasem „czarownica" to kobieta o wyższym (choć
nie medycznym) wykształceniu, która w czasie rozpoczęcia walk
akurat robiła w okolicy badania do doktoratu. Jej „magiczna moc" to
efekt przedwojennej wiedzy oraz wielu lat studiowania zgromadzonych
przez dawną przyjaciółkę ksiąg i zdobywania doświadczeń.
Koślawa nie zaprzecza jednak własnej legendzie — przeciwnie, choć
sama niewierząca i pragmatyczna do bólu, nie raz wykorzystuje
ludzką wiarę w czary (choćby po to, by osiągnąć efekt placebo).

Całość recenzji w magazynie "Silmaris" nr 3/2017 (http://silmaris.pl/silmaris-32017/).

„Czarownica znad Kałuży" ma niewiele wspólnego ze sztampową,
powielaną w książkach i filmach wizją świata po apokalipsie —
czytelnik nie dostaje opisu absolutnej anarchii i wojny wszystkich ze
wszystkimi, krwawych starć uzbrojonych band i zombie albo mutantów
snujących się wśród ruin opuszczonych miast. W mazurskiej wsi
nie ma kanibalizmu, gwałtów i morderstw. Jest grupa...

Prosta historia pokazana z perspektywy autystycznego chłopca. Autor podszedł do tematu z niesamowitą empatią i humorem, pokazując rzeczywistość z perspektywy dziecka, które widzi świat inaczej niż wszyscy.

Prosta historia pokazana z perspektywy autystycznego chłopca. Autor podszedł do tematu z niesamowitą empatią i humorem, pokazując rzeczywistość z perspektywy dziecka, które widzi świat inaczej niż wszyscy.

"Możesz mnie zjeść, ale co mi za to kupisz" - bajka Masłowskiej prowokuje do dyskusji na temat problemów współczesności. Mimo formy (nie do końca poezja, nie do końca proza) jest na tyle przystępna, że spodoba się zarówno dorosłym, jak i starszym dzieciom. Najlepsza jest tu jednak nie sama historia, a obraz świata, w którym ludzie pragną mieć wciąż "więcej, więcej, więcej".

"Możesz mnie zjeść, ale co mi za to kupisz" - bajka Masłowskiej prowokuje do dyskusji na temat problemów współczesności. Mimo formy (nie do końca poezja, nie do końca proza) jest na tyle przystępna, że spodoba się zarówno dorosłym, jak i starszym dzieciom. Najlepsza jest tu jednak nie sama historia, a obraz świata, w którym ludzie pragną mieć wciąż "więcej, więcej,...

„Dom wschodzącego słońca" to pozycja nierówna: pierwsza
połowa ma stosunkowo chaotyczną kompozycję, a ułożenie
początkowych rozdziałów-opowiadań wydaje się być mało
przemyślane. Trudno zrozumieć, dlaczego autorka zdecydowała się
napisać więcej akurat o tych bohaterach, innych zaś pominąć.
A zasady rządzące światem przedstawionym są na tyle niejasne, że
magiczna rzeczywistość Farewell nie przykuwa uwagi i sprawia
wrażenie mało oryginalnej. Tymczasem w drugiej połowie powieści
okazuje się, że reguły wykreowanego przez Janusz świata są bardziej
skomplikowane, niż się wcześniej wydawało i że historia miasta
i żyjących w nim magów jest głębsza i ciekawsza, niż można byłoby
wnieść z początkowych rozdziałów.

Bohaterowie „Domu.." z pewnością wydadzą się czytelnikowi
znajomi — komponując swoją drużynę, Janusz pełnymi garściami
czerpała z popkultury. Mamy więc zbuntowaną nastolatkę, która
odkrywa swoje niezwykłe zdolności, mamy genialnego informatyka
czy walczącego za pomocą katany pół-Japończyka o mrocznej
przeszłości. Autorka chętnie zresztą żongluje znanymi motywami,
sięgając a to do tradycji horroru, a to do mitologii greckiej. Traktuje
klisze jak puzzle i próbuje skonstruować z nich coś nowego. Mimo iż
użyte przez autorkę znane motywy są potraktowane nieco zbyt prosto
(jakby Janusz nie miała — albo udawała, że nie ma — świadomości,
skąd czerpie inspiracje), to składają się one w logiczną całość.
Innymi słowy: może „Dom wschodzącego słońca‖ czerpie
z popkultury dużo i powierzchownie, jednak sprawne wykorzystanie
tych elementów sprawia, iż lektura jest przyjemna i nie męcząca.

Całość recenzji w 9 numerze magazynu "Silmaris" (do pobrania ze strony http://silmaris.pl/).

„Dom wschodzącego słońca" to pozycja nierówna: pierwsza
połowa ma stosunkowo chaotyczną kompozycję, a ułożenie
początkowych rozdziałów-opowiadań wydaje się być mało
przemyślane. Trudno zrozumieć, dlaczego autorka zdecydowała się
napisać więcej akurat o tych bohaterach, innych zaś pominąć.
A zasady rządzące światem przedstawionym są na tyle niejasne, że
magiczna...