Jesteśmy społecznością, która kocha książki

"Nitki spęłzały na klatkę piersiową, czepiając się skłębionych, siwiejących włosów na chudej [...] piersi. A spomiędzy tych nitek wykiełkowały maleńkie grzybki o miniaturowych blaszkowatych kapeluszach, które w dodatku dziwnie blado fosforyzowały w ciemnościach, że prześwitywał ten blask nawet przez płóścienną koszulę [...] pidżamy." Mariusz Wojteczek „Grzybnia”. "Jest taka cisza, której nie da się wypełnić. W której nie słychać krzyków zirytowanego dziecka, przed którą chciałoby się schować, ale która robi się jeszcze głębsza, niemożliwe, boleśnie dudniąca. Po której nic już nigdy nie nastanie, w którą sypie się piach z klepsydry, nie wydając absolutnie najmniejszego dzwięku. Ta cisza to otchłań bez echa. Bez światła." Paweł Mateja „Jaśniej” "A w oddali na wschodzie widać kominy- tam, gdzie miasto. Widmowe, nieostre. Może to chmury je zasłaniają, a może to ich immanentna właściwość. Nie ma ich, ale nadal są." - Łukasz Krukowski, „Dzień dobry” Śledząc poczynania polskich autorów grozy, można śmiało stwierdzić, że od pamiętnej antologii wydawnictwa Agharty „Weird fiction po polsku” wiele się zmieniło. Nie dysponuję naturalnie żadnymi danymi potwierdzającymi wzrost zainteresowania tematem, jednak patrząc na ilość zbiorów, antologii i projektów wydanych na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat, odnoszę wrażenie, że zapotrzebowanie na „dziwność” w narodzie znacznie wzrosła. Zupełnie jakby czerń sama pchała się do głów. Kolejnym efektem takiej czarnej gorączki, są „Tarnowskie góry niesamowite” od wydawnictwa Almaz. To świeża antologia wydana kilka dni temu i jednocześnie projekt, z którym wiązałem spore nadzieje, a co za tym idzie oczekiwania. Nazwisko Guni to dla mnie certyfikat najwyższej jakości, a grono zapowiadanych autorów i autorek tylko podkręcało moje oczekiwania. Majcherowicz, Majchrzak, Mateja, Krukowski, Wojteczek, Musiałowicz w jednym projekcie, to jak wymarzony prezent pod choinkę. Mam na regałach co najmniej trzy antologie od Almaz, jednak z bólem przyznaję, że jest to nasze pierwsze spotkanie. Poprzednie edycje pomimo kilku znanych mi nazwisk, orbitowały daleko od moich zainteresowań, toteż nie miałem aż tak wielkiej potrzeby nadrobienia tematu. Dopiero omawiane tu „Tarnowskie góry niesamowite” na dobre skierowały mnie w stronę projektu. Zanim przejdę do krótkich wrażeń z poszczególnych opowiadań, opiszę to, co od samego początku tekstu nasuwa się do głowy. „Tarnowskie góry niesamowite” to kawał solidnej pracy przy doborze tekstu, świetne wyczucie mroku i antologia, która w mojej ocenie jest jedną z lepszych publikacji tego roku. Znani mi autorzy i autorki dały pokaz swoich umiejętności pisarskich, a reszta z autorów nie ustępowała ich na krok. Każda z piszących osób pokazała mi, że można czuć i opisywać pewne rzeczy zupełnie inaczej, a Tarnowskie Góry to rzecz płynna zależna od perspektywy. Czasem jest to groza czająca się w mroku, innym razem w odbiciu źrenic przypadkowych przechodniów. Antologię rozpoczynamy mocnym kobiecym akcentem. Nie od dziś wiadomo że damska część populacji inaczej odbiera elementy niesamowite, toteż opowiadania tu zawarte okazały się idealnymi historiami na start. Tarnowskie Góry otwiera znana mi dobrze Ania Musiałowicz, która w swoim „Nie zostawisz mnie” stawia na traumę z przeszłości i miasto przyciągające niczym magnes. Uważam się za fana twórczości Ani i myślę, że dostałem dokładnie to czego oczekiwałem - przekonującą historie, gęsty klimat i stopniowo odkrywaną przeszłość połączoną ściśle z teraźniejszością. Kolejną z Pań, jest Ania Wybraniec. Kobieta, która jak nikt inny czuje gęste korzenie weirdu płynące pod powierzchnią. W swojej historii stawia na niezwykle realistyczne kreacje rodzinne, kłamstwo sączące się z ust narratorki i próbę zbudowania istoty na kłamstwie. To historia gęsta, przytłaczająca i w pewien sposób gorzka. Idąc dalej mamy znany nam dobrze duet Biskup i Adwentowska. Autorki po raz kolejny łącząc siły wrzucają nas do skrytego w deszczu miasta i zagadki znikających ludzi. Były policjant próbuje rozwikłać zagadkę podczas gdy świat dookoła dosłownie zdaje się dezintegrować. Czytając można poczuć woń alkoholu i wilgoć unoszącą się w powietrzu. Czwartym z tekstów jest tajemniczo brzmiące „Argyropoeia” autorstwa Sylwestra Gdeli. Istota opowiadania przejawia się w tytule, który można tłumaczyć jako przemiana w srebro, resztę musicie odkryć już sami. Opowiadanie mocno fantastyczne i nieco zakręcone. Bije z niego błysk srebra i rozczarowanie życiem. Czytając dalej, trafiłem na Izę Grabdę i jej „Wszystko czego nie zabrała”. Miałem już do czynienia z twórczością autorki, jednak nic nie przygotowało mnie na wydźwięk tego opowiadania. To jedna z tych smutnych historii o dorastaniu w biedzie, braku perspektyw, prób zmiany swojego życia a także nieuchronności fatum. To opowieść, która przeżywałam całym sobą. Nazwisko kolejnego autora jest widokiem, na który czekałem od samego początku. Jak już wielokrotnie wspominałem jestem fanem twórczości autora i od czasu „Otwieram oczy ” z niecierpliwością czekam na kolejny tekst. Szymon Majcherowicz nie jest autorem weirdu, to on jest istotą polskiego weird fiction. „Hosanna” to wzorowy pokaz jego talentu i opowiadanie, które na wskroś jest przesączone dziwnością i niedopowiedzeniem. Autor zaprezentował nam historię o odnajdywaniu siebie i pewnym wychodzeniu z nijakości. Jego narrator to szara postać z tłumu, próbująca przełamać fatalizm. Jestem pełen podziwu dla kolejnego autora, chociaż po cichu przyznaję, że właśnie tego spodziewałem się po jego talencie. Łukasz Krukowski, który jest tą mityczną nową krwią w weirdzie skupił się na historii mocno związanej z działającymi tam w latach 1922-1995 zakładami chemicznymi. Kominy fabryk mimo, że już dawno wyburzone, rezonują na całą okolicę, mając swoje odbicie w wydarzeniach fabuły. A wszystko to zaczęło się od prostego „Dzień dobry”. Dalej, trafiłem na „Chłopca zwanego żukiem” autorstwa Łukasza Kucharczyka. Nazwisko wydaje się być znajome jednak nie pamiętam gdzie spotkałem się z autorem. Łukasz postawił na historię zbudowaną na szkielecie „ghost stories”, który jak się okazuje stanowi tylko część narracji. Opowiadanie, które ściśle splata ze sobą światy żywych i umarłych. Nie ukrywam, że kolejne nazwisko należy do osoby na którą również czekałem. Marcin Majchrzak to ten niepoprawny śmieszek, który jak chce to potrafi napędzić mi niezłego stracha. W swoim opowiadaniu pt. ”Maszynka” sięga po sprawdzony rekwizyt grozy i przerabia go pod swój specyficzny styl. Lubię poczucie humoru Marcina (no chyba, że ten jedzie na garbach recenzentów) toteż czytając odnalazłem przyjemność z lektury. Kolejnym z autorów jest prawdziwy weteran polskiej sceny. Mariusz Wojteczek, który w grozie siedzi odkąd pamiętam, zaskoczył mnie swoją „Grzybnią” napisanym w hołdzie H. P. Lovecrafta. Autor sugerując się motywem znanym z opowiadania „Kolor z przestworzy” zaprezentował unikatową i wywołującą dreszcze historię, w którym tytułowa grzybnia odgrywa ogromne znaczenie. Nie jest to jednak w żaden sposób kalka, ponieważ Mariusz jest autorem dojrzałym, który potrafi wyciągnąć z przeszłości grozy wiele unikatowych elementów i dostosować je do siebie. Pod jedenastym opowiadaniem, kryje się nie kto inny jak Paweł Mateja. Facet, który straszył mnie najpierw opowiadaniami z zbioru „Nocne”, następnie przekonywał o kosmitach w Bieszczadach, by w ostateczności zaintrygować opowiadaniem „Jaśniej”. Nie jestem przesadnie domyślnym czytelnikiem, jednak nie da się nie wyczuć uderzającego od spodu drugiego dna opowieści. To historia o stracie, izolacji, oddalaniu się od bliskich a także traumie. Idąc dalej mamy intrygujące "A dom cieknie" Małgorzaty Świerczek-Gryboś. Podczas swojej przygody z grozą, spotkałem się z wieloma motywami "nawiedzonego" domu, jednak ten zdaje się być zupełnie inny od reszty budowli. Dziwne miejsce zamieszkiwane dawniej przez seryjnego mordercę, wprost ocieka tajemnicą i energią oplatającą otoczenie. Nie mniej interesującym, okazał się "Porzucony bus na polu nawłoci" autorstwa Pauliny Rezanowicz. Szanuję i podziwiam za tak minimalistyczne podejście do tematu grozy i potwierdzenie stwierdzenia "diabeł tkwi w szczegółach". To jedna z tych osnutych tajemnicą historii, taka która zostaje w głowie. Opowiadaniem, z którym miałem największy problem jest "Bytomska 12a" autorstwa Istvana Vizvary. Nietuzinkowy pomysł i ciekawy styl, lecz ostatecznie odbijałem się od ścian swojego niezrozumienia. Hołdując zasadzie ostatni będą pierwszymi, dotarłem do Wojtka Guni i jego historii pt. "O snach, zbawieniu i krwi". W swoim opowiadaniu autor sięgnął po klasyczny rekwizyt jakim jest stara kamienica, i wymieszał go z gęstą jak smoła ciemnością piwnicy. Klasyczny Gunizm do kwadratu i dobra rozrywka. Taka ciekawostka: Wojtek to nie tylko jeden z piętnastu autorów antologii. To też twórca okładki, klimatycznych zdjęć będących uzupełnieniem opowiadań poszczególnych autorów, a także redaktor prowadzący. Antologia wyrosła na czarnych łzach jego oczu. Mało kiedy poświęcam uwagę każdemu opowiadaniu z antologii, jednak w tym wypadku chciałem wspomnieć o wszystkich. Niezwykle wyrównany poziom opowiadań plus konkretna korekta to połączenie, które idealnie trafi w wasze gusta. Polecam.