-
Artykuły
„Piszę takie powieści, jakie sama chciałabym czytać”: rozmawiamy z Agnieszką Peszek
1 -
Artykuły
Przyszłość należy do czytających. Weź udział w konferencji Literacy for Democracy & Business
1 -
Artykuły
„Lata beztroski” – początek sagi o rodzinie Cazaletów, która wciągnie was jak serial „Downton Abbey”
2 -
Artykuły
W dobrym true crime czytelnik sam ma wyrobić sobie zdanie – twierdzi John Glatt
10
-
Patronat LC
-
Patronat LC
-
Patronat LC
-
Patronat LC
Zmiany w kanonie lektur. Minister podpisał rozporządzenie
Dyskusje o zmianach w kanonie lektur trwały już od listopada 2020 roku, gdy zapowiedział je Minister Edukacji Przemysław Czarnek. Dziewięć miesięcy później, 13 sierpnia 2021 roku, podpisał on projekt rozporządzenia w sprawie zmian w wykazie lektur z języka polskiego na wszystkich etapach kształcenia. Po jakie książki, zgodnie z nową listą lektur, mają sięgnąć uczniowie w nowym roku szkolnym, a które utwory z zestawienia zniknęły?
Jamie Taylor/Unsplash
O propozycjach zmian w liście lektur informowaliśmy na bieżąco już od końca zeszłego roku, gdy Minister Edukacji i Nauki zapowiedział „zerwanie z pedagogiką wstydu” i dodanie do zestawienia lektur więcej treści patriotycznych i katolickich, w tym utworów Jana Pawła II. W czerwcu 2021 roku udostępniono projekt nowej listy lektur, na której zabrakło popularnych wśród dzieci tytułów – uznano, że „promują wartości niezgodne z treściami podstawy programowej”. Do tych tytułów zaliczono m.in. „Felixa, Neta i Nikę oraz Gang Niewidzialnych Ludzi” Rafała Kosika – przed usunięciem tej książki z listy lektur obowiązkowych protestowali m.in. rodzice, a także Polska Izba Książki. Jak napisała PIK w swoim uzasadnieniu:
Autor (Kosik – przyp. red.) promuje przyjaźń i rolę rodziny w życiu człowieka. Pokazuje młodym ludziom jak radzić sobie z nastoletnimi problemami, w przystępny sposób wyjaśnia zagadnienia naukowe, popularyzuje wiedzę. Tym samym powieść ta realizuje wiele zadań wynikających z podstawy programowej: opisuje złożoność świata i postaw oraz systemów wartości.
Całą listę zmian proponowanych przez Polską Izbę Książki, w odpowiedzi na tę przedstawioną przez MEN, przedstawiliśmy w tym artykule. Organizacji zależało m.in. na tym, by na listę wrócił Kołakowski i Pałasz, a także „Stowarzyszenie umarłych poetów”, za to za zbyt trudny w odbiorze dla młodych czytelników uznano reportaż „Tędy i owędy” Melchiora Wańkowicza i niektóre z trenów Kochanowskiego.
Jakie zmiany wprowadzono ostatecznie?
Zestawienie zmian w listach lektur na wszystkich etapach nauczania
Szkoła podstawowa. Klasy I-III – nie ma Kołakowskiego i Pałasza; jest Kossak-Szczucka i są opowieści o dzieciństwie Karola Wojtyły
Ministerstwo zadecydowało, że z listy lektur usunięte zostaną następujące książki: „Zaczarowana zagroda” Aliny i Czesława Centkiewiczów, „Oto jest Kasia” Miry Jaworczakowej, „Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?” Leszka Kołakowskiego oraz „Sposób na Elfa” Marcina Pałasza. Na listę dodano natomiast utwory: „Wścibscy” Doroty Gellner, „Mania. Dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie” Julity Grodek, „Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca” Tomasza Justyniarskiego, fragmenty „Lolka. Opowiadań o dzieciństwie Karola Wojtyły” Piotra Kordyasza, „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata” Zofii Kossak-Szczuckiej, „Piaskowego Wilka” Åsy Lind oraz „Którędy do Yellowstone? Dziką podróż po parkach narodowych” Aleksandry i Daniela Mizielińskich.
Szkoła podstawowa. Klasy IV-VI – jest „Kubuś Puchatek” i „Pinokio”, „Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi” w lekturach uzupełniających
Mniej książek zostało usuniętych z listy lektur dla uczniów klas IV-VI. Nie będzie już na niej, w lekturach uzupełniających, „Winnetou” Karola Maya, za to „Felix, Net i Nika…” Rafała Kosika – pozycja, o którą walczyli rodzice uczniów i Polska Izba Książki, z listy lektur obowiązkowych trafiła do tej z lekturami uzupełniającymi. Dodatkowo, w lekturach uzupełniających znalazły się również takie utwory jak: „Pinokio” Carlo Collodiego, „Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu” Johna Flanagana, „Rzeka” Emilii Kiereś, „Topsy i Lupus” Zofii Kossak-Szczuckiej, „Klechdy sezamowe” Bolesława Leśmiana, „Kubuś Puchatek” A.A. Milne’a, „Tecumseh” Longina Jana Okonia, „Słoń Birara” Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego, „Czerwona kartka dla Sprężyny” Jacka Podsiadły oraz „Posłaniec króla” Louisa de Wohla.
Szkoła podstawowa. Klasy VII-VIII – bez „Stowarzyszenia Umarłych Poetów”, Zofia Kossak-Szczucka po raz trzeci, rozmowy z Janem Pawłem II
„Stowarzyszenie Umarłych Poetów”, książka Nancy H. Kleinbaum została usunięta z listy lektur uzupełniających, za to dopisano do tego zestawienia „Wielkiego Rybaka” Lloyda Cassela Douglasa, wybrane opowiadania z „Bursztynów” Zofii Kossak-Szczuckiej oraz „Nie lękajcie się. Rozmowy z Janem Pawłem II” André Frossarda, a także „Zemstę” i „Placówkę” Bolesława Prusa, „Sąd Ozyrysa” Henryka Sienkiewicza oraz „Jesienną miłość” Nicolasa Sparksa. Z kolei fragmenty „Ziela na kraterze” Melchiora Wańkowicza trafiły z listy lektur obowiązkowych na listę lektur uzupełniających. „Przekroczyć próg nadziei” Jana Pawła II przeniesiono z listy lektur uzupełniających na listę lektur uzupełniających w zakresie rozszerzonych w liceach i technikach.
Liceum ogólnokształcące i technikum – bez Świetlickiego, z Janem Pawłem II, Kossak-Szczucką, Pileckim i Wyszyńskim
Z listy lektur obowiązkowych w zakresie podstawowym w liceach i technikach (i szkołach branżowych I stopnia) usunięto wiersze Marcina Świetlickiego. Na liście lektur obowiązkowych w zakresie rozszerzonym nie znajdą się już: „Rzym” – część 2 „Mitologii” Jana Parandowskiego, fragmenty „Wielkiego testamentu” Françoisa Villona oraz fragmenty „Żywotów świętych” Piotra Skargi.
Do listy lektur uzupełniających w liceach i technikach dodano natomiast (w zakresie podstawowym): „Kronikę Książąt Polskich” w opracowaniu Jerzego Wojtczaka-Szyszkowskiego, „Listy do Matki” Juliusza Słowackiego (fragmenty), fragmenty „Listów z podróży do Ameryki” Henryka Sienkiewicza, „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego, wybór wierszy Ryszarda Krynickiego i Adama Zagajewskiego, „Raport Witolda” Witolda Pileckiego, „Anus mundi” Wiesława Kielara, „Pożogę. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919” Zofiii Kossak-Szczuckiej, wybrane opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza i „Władcę Pierścieni. Drużynę Pierścienia” J.R.R. Tolkiena.
Na listę lektur uzupełniających w zakresie rozszerzonym trafiły pozycje: „Błogosławiona wina” Zofii Kossak-Szczuckiej, „Mocni ludzie” i „Ludzie, zwierzęta, bogowie” (prawidłowy tytuł to „Zwierzęta, ludzie, bogowie”) Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego, „Gdy brat staje się katem” Krystyny Lubienieckiej-Baraniak, fragmenty książek Jana Pawła II („Przekroczyć próg nadziei”, „Pamięć i tożsamość”, „Fides et ratio”) oraz „Tryptyk rzymski” w całości, „Przed sklepem jubilera” Karola Wojtyły, „Zapiski więzienne” Stefana Wyszyńskiego i „Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim” Pawła Zuchniewicza.
Zmiany te wejdą w życie 1 września 2021 roku.
[as]
komentarze [221]
Aleksandra i Daniel Mizielińscy są super. Jestem ciekawa ich książki o parkach.
W końcu usunięto "Oto jest Kasia" 😁 .
Kanon zawsze będzie budził kontrowersje, zawsze coś się komuś nie spodoba.
Jako osoba dorosła czytałam "Zapiski więzienne" Stefana Wyszyńskiego. Jak dla mnie - ok, ale nie będę twierdziła, że muszą się znaleźć w kanonie.
Przygodę z "Felix, Net i...
Bądźmy szczerzy - kanon lektur był, jest i będzie składał się głównie z pozycji kiepskich i oderwanych od dzisiejszej rzeczywistości. Pozycji nudnych i kompletnie zniechęcających do czytelnictwa. Czarnek, przy całej antypatii, jaką gościa darzę, nie jest tu żadnym wyjątkiem. Tak samo idiotycznymi lekturami przez cały proces edukacji katowali mnie ministrowie z SLD,...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Kiedyś "Timur i jego drużyna" dzisiaj Wojtyła.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Jeśli mogę być szczera oraz wyrazić swoją subiektywną opinię wręcz płaczę ze względu na usunięcie książki "Felix, Net i Nika" z zakresu lektur obowiązkowych. Zapewne, że dzięki tej książce zaczęłam czytać, odkryłam siebie i swoje pasje oraz wiele więcej. Moim zdaniem to wielka szkoda bo miałam nadzieję, że wiele osób tak jak ja dozna wspaniałego życia po tym dziele. Często...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Najpierw przeczytajcie "Fides et ratio" i "Tryptyk rzymski", a potem plujcie i płaczcie, że JP2 w lekturach. Nie są to długie książki, w sam raz na specjalistów lubimy czytać. Skoro lubicie poszerzać horyzonty, poczytajcie tego, na kogo się tak powołujecie lub tak nienawidzicie.
Aktualizacja listy lektur moim zdaniem byłaby idealna, gdyby wywalić patologiczną "Granicę".
Użytkownik wypowiedzi usunął konto
Jak można tak robić??? Dzieje Jana Pawła II, jego dzieciństwo, przekonania i filozofia nikogo z moich znajomych nie interesuje. Nie żyjemy w zaściankowym świecie kiedy religia rządziła na polskich stołach. Co stało się z przeżywaniem katharsis, co złego było z "Kubusiu Puchatku" czy w "Mitologii" Parandowskiego? To są książki które pamiętam z moich czasów szkolnych: nie...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Widać, że pani ani Fides et ratio ani Tryptyku Rzymskiego nie czytała. Ale jak 2 razy tłucze się w szkole wierzenia starożytnych Greków i Rzymian, to żadna światła kobieta nie protestowała na portalach czytelniczych. Ból o to, że aktualnie najsławniejszy Polak był katolikiem - to już uprzedzenia. Przynajmniej 1/3 świata kojarzy Polskę z Karolem Wojtyłą, a Polacy wiedzą...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Fides et ratio ani Tryptyku Rzymskiego nie czytałam i czytać nie zamierzam. Wolę dwa razy uczyć się o wierzeniach starożytnych Greków i Rzymian :)
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Może pogodzę obie strony - dzieciaki w szkole nie czytają ani jednego, ani drugiego, bez względu na to, że zarówno Tryptyk, czy Fides, jak i Kubuś, czy Parandowski są wartościowe. Wydaje mi się, że odpowiedź na to dlaczego kryje się w poście JoaSi. Jestem pewna, że Pani te książki sprawiły wiele radości. Mnie też, choć moi koledzy cierpieli. Niestety, są to rzeczy napisane...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Kossak-Szczucka, Kossak-Szczucka i jeszcze trochę Kossak-Szczuckiej. Nie dość że nawiedzona, to jeszcze SŁABA LITERACKO.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Pozycji dodanych do lektur nie czytałam, ale Zofii Kossak muszę bronić za Krzyżowców. Świetnie napisane, przygodowe i antyreligijne. Gdyby byli lekturą, katecheci mieliby trudne dyskusje na lekcjach 😀.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
"Krzyżowcy" antyreligijni. Ryzykowna teoria :D
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Kossak Szczucka - nawiedzona... jak czytam takie kretynizmy... "Powieściopisarka, publicystka, współzałożycielka dwóch tajnych organizacji w okupowanej Polsce: Frontu Odrodzenia Polski oraz Rady Pomocy Żydom "Żegota"." jak czytamy. "Z płonącego Wołynia wraz z matką uciekła w przebraniu chłopki, co opisała w swojej debiutanckiej książce "Pożoga", opublikowanej w 1922 roku....
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Może i słaba ale najwidoczniej partyjnie słuszna co jest szczególnie ważne dla kruchtowej władzuchny.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
@Prez Mnie "Krzyżowcy" i kontynuacje utwierdziłyby w ateizmie, gdyby trzeba było mnie w nim utwierdzać. Lubię powieści historyczne a długo pomijałam ten tytuł właśnie ze względu na łatkę "nawiedzonej autorki". Zupełnie niesłusznie. Nie ma tam nic nawiedzonego.
@nordvagr Dziekuję za "Troję Północy". Nie słyszałam o tej książce.
@nordvargr Tak tak, jasne, to niewątpliwie najwybitniejsza polska pisarka, zupełnie niearchaiczna w sferze języka i problematyki, gdzie tam do niej Oldze Tokarczuk, nagrodzonej fałszywym noblem przez Żydów/masonów/eurokołchoźników/polakożerców/feministów/zboczeńców/zwyrodnialców/uchodźców* (*niepotrzebne skreślić) i przez nich tłumaczona, i nikt jej nie czyta, w...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
@Prez ja ci tylko wyłożyłem na ile języków została przetłumaczona i to bez pomocy "pisowkiego" państwa, które tak nie doceniło dokonań naszej noblistki, że aż dało na nie kasę. Więc pisanie o literackiej słabości Kossak Szczuckiej, zwłaszcza w kontekście wspomnianego Conrada jest zwykłym ordynarnym jadem. Co zresztą wylało z reszty twojej wypowiedzi o jakiś spiskach rzekomo...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
@nordvargr Na razie dyskusja na temat przesadzonej ilości Kossak-Szczuckiej w lekturach sprowadza się głównie do potężnego bólu d... z powodu nobla dla Tokarczuk. Interesujące i mówiące sporo o dyskutancie. Ani razu nie użyłem określenia "kościelna propaganda", wymyśliłeś to sobie. Natomiast określam Kossak-Szczucką jako nawiedzoną z powodów pozaliterackich (wspomnianych)...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
Jakbyś nie żył w próżni, to umiejscowiłbyś prozę Kossak Szczuckiej, w kontekście historycznym - powieści z okresu miedzywojnia i późniejsze (okres ziem odzyskanych, potrzeba okrzepnięcia na nich), i rozróżnił również to, że spośród 44 książek, tylko część jest nazwijmy umownie "świętoszkowata", ale jest też autorką książek dla dzieci i historycznych - z tych jest...
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam więcej
@nordvargr No to jak w końcu, proza Kossak-Szczuckiej broni się sama, czy (najwyraźniej) potrzebuje twoich (nużąco przydługich) apologii? Szkolą was gdzieś z tego, żeby zanudzić adwersarza? Jest to z pewnością jakaś metoda dyskusji, bo w końcu każdego da się zmęczyć. Krócej, błagam.
1. Umieszczam K-S w kontekście historycznym i w odróżnieniu od ciebie i ministra Czarnka...
Weź człowieku, sam się przeszkol, z przyzwoitości. Nie widzę możliwości rozmowy z Tobą, zwłaszcza, że bierzesz mnie za kogoś innego. Wypowiadam się z pozycji zupełnie innych niż nasza władzuchna, ale już nie chce mi się z tobą gadać, widać "wasze" szkolenia lepsze.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Świetnie to pokazuje schizofrenię partii rządzącej. Oni naprawdę są
przekonani, że realizują wartości przyświecające Janowi Pawłowi II,
Stefanowi Wyszyńskiemu i Witoldowi Pileckiemu, podczas gdy faktycznie
działają przeciwnie. Jan Paweł II dużą wagę przykładał do godności
człowieka, którą pisowcy wdeptali w błoto. Jan Paweł II nigdy nie
zgodziłby się na to, żeby ludzie...
Już nie wspomnę o tym że Jan Paweł II był pierwszym papieżem który nie dość że odwiedził synagogę ale także wszedł do meczetu. No straszne, po prostu straszne. Ale politycy mają bardzo wybiórczą pamięć. 😉
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Świetnie to pokazuje schizofrenię Kamila i reszty lewaków - chcieli bardziej aktualnych lektur, ale jak dodano 2 Polaków ważnych dla Polski i świat, to ból duszy, że katolicy, nie-socjaliści i nie pluli na Polskę. ;( Nikt się nawet nie zająknął, że antykobiecy PiS daje dzieciom za lekturę żywot Skłodowskiej-Curie!
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
PUDŁO! Nie każda krytyka PiS-u pochodzi od totalsów. Nie jestem lewakiem, jestem katolikiem i dlatego obrzydzenie mnie bierze na widok faryzeizmu pisowców.
Gdzie jest choćby cień myśli katolickiej w działaniach obecnego rządu?
Czy w tym, że robi wszystko, żeby nie zakazać aborcji; chociaż będąc w opozycji posłowie PiS-u głosowali za zakazem i się tym chwalili? To właśnie...
Jedna zmiana mnie naprawdę cieszy - dodano do kanonu "Drużynę pierścienia", to kolejny krok do zakończenia bojkotu fantasy w szkołach ponadpodstawowych.
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Pamiętam jak na lekcji polskiego w liceum śmiałam wspomnieć coś o Trylogii Tolkiena. Moja polonistka popatrzyła na mnie z politowaniem i powiedziała: "...ta, Tolkien. Przyjemna bajeczka." I to był koniec naszej wielkiej przyjaźni. 😉
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Jak podobne są nasze doświadczenia 😉 ! Moja polonistka zaproponowała pod koniec edukacji licealnej, żeby polecić jej dobrą książkę. Powiedzmy, że nie była zachwycona, kiedy powiedziałam, że przeczytanie Tolkiena da jej dobre wprowadzenie do literatury fantasy 😂
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam
Aż strach pomyśleć jaka byłaby reakcja gdybyś wspomniała o Wiedźminie... 😂
Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam