Trzeci tom wspaniałej trylogii Jamesa Jonesa o prawdziwej naturze wojny. Dwa pierwsze przeczytałem ubiegłego lata i potrzebowałem trochę czasu na przegryzienie tematu zanim zabiorę się do ostatniej części cyklu.

''Stąd do wieczności'' (T.1) opowiadał historię żołnierzy przygotowujących się do II wojny światowej w koszarach na Hawajach niedługo przed atakiem Japończyków na Pearl Harbor, ''Cienka czerwona linia'' (T.2) pokazała okrucieństwo i beznadzieję jakie wiążą się z działaniami wojennymi podczas operacji na Guadalcanal, natomiast ''Gwizd'' (T.3) przedstawił nam ludzi okaleczonych fizycznie, ale też psychicznie wracających do ojczyzny i próbujących zapomnieć o tym czego doświadczyli na froncie.

Trzech głównych bohaterów powieści: Marty'ego Wincha, Johna Strange'a i Bobby'ego Prella można uznać za uosobienie postaci występujących w poprzednich książkach Jonesa. Idąc tym tokiem rozumowania Milton Anthony Warden i Edward Welsh to Mart Winch, Robert E. Lee Prewitt i Robert Witt to Bobby Prell, a Maylon Stark i Storm to John Strange. Można się tego domyślać podczas lektury, ale wszelkie wątpliwości rozwiewa autor we wstępie do ''Gwizdu''. Osobiście widziałem również podobieństwa między Geoffrey'em Fife'em, a Marion'em Landersem - czwartą najważniejsza postacią powieści.

To co odróżnia ''Gwizd'' od wcześniejszych książek to mniejsza ilość protagonistów, co w pewien sposób pomaga wczuć się w ich sytuację. Wracają do kraju ranni i osamotnieni z poczuciem winy, że zostawili walczących nadal o przetrwanie kolegów samym sobie i wspominając poległych przyjaciół. Wśród pasażerów statku dobijającego do San Francisco znają tylko siebie i tak na prawdę już tylko miedzy sobą czują jakąkolwiek więź. Nikt inny nie wie co przeszli, czego doświadczyli, nie widział tego co oni i nie jest w stanie nawet ich rozumieć. Tak bardzo zżyli się ze sobą w trudnych chwilach, że ciężko im nawet nawiązać nić porozumienia z własnymi rodzinami. Niegdyś najbliżsi wydają im się obcymi osobami, natomiast koledzy z Kompanii to najbliższa rodzina (choć czasem jak to w rodzinie, najlepiej wychodzi się tylko na zdjęciach...). Mają świadomość, że to nie tak powinno wyglądać, jednak takie są ich odczucia. Zaburzony porządek rzeczy i niedostosowanie, wyobcowanie nawet w ojczyźnie, bezosobowe traktowanie...
To co przeżywają aktualnie w swoich głowach to typowe przypadki zespołu stresu pourazowego (znany skrót z angielskiego to PTSD),które w czasach pisania tej powieści były raczej tematem tabu. James Jones mocno nagłośnił ten temat i zwrócił uwagę świata na skutki jakie niesie za sobą wojna. Przede wszystkim jakie sieje ona spustoszenie w psychice jej ofiar, bo to trudniej dostrzec niż blizny i amputowane kończyny.

Język powieści jest bardzo dosadny. Tak w opisach wspomnień z batalii jak i nocnych popijaw oraz seksu dla odreagowania, więc słownictwo nie każdemu może przypaść do gustu. Ja myślę, że jest ono po prostu prawdziwe i nieocenzurowane, bo taka miała być ta książka. Pokazująca wszystko jakie jest, bez poetyckich upiększeń. Przestrzelona noga z dużego kalibru z połamanymi kośćmi i sikającą krwią to właśnie to i nic innego, a lizanie cipy... no tego chyba nie musze opisywać. Swoją drogą ta druga czynność staje się obsesją jednego z naszych weteranów po tym jak usłyszał od żony, że znalazła sobie kogoś kto podczas jego nieobecności dogadzał jej tak jak on nigdy nie potrafił.
Jakby nie było, to jednak autor przedstawia nam społeczeństwo amerykańskie połowy XX wieku, które z przedstawianych tu relacji w czasie wojny bardzo się zmieniło.
Generalnie powieść przepełniona rozterkami, rozmyślaniami i poszukiwaniem siebie w nowej rzeczywistości. Przykładowo Landers czy Winch porównując się do niektórych rannych odczuwają ogromny wstyd, że z powodu swoich dolegliwości musieli opuścić front, natomiast Prell (prawdziwy żołnierz z powołania) nie może się pogodzić z unieruchomieniem, a w razie amputacji chociaż jednej nogi postanawia, że odbierze sobie życie. Jest również święcie przekonany, że nie zasługuje na żadne odznaczenia mimo wykonania celu misji, w której ucierpiał. Mamy kilka lepszych momentów dla bohaterów, nowe nadzieje, ale w większości panuje tu ponura atmosfera, a my jako czytelnicy obserwujemy upadek człowieka. Smutna historia. Poruszająca. Szczególnie w finale, którego James Jones niestety nie mógł dokończyć własnoręcznie, gdyż zmarł na zawał serca. Ostatnie strony dokończył jego sąsiad i przyjaciel wedle pozostawionych notatek i nagrania na dyktafonie. Myślę, że długo będę pamiętał ten tytuł.

PS: Patrząc na statystyki, aż dziwię się jak mało ludzi na LC ją przeczytało tym bardziej, że poprzednie tomy w większości są dobrze oceniane.

Trzeci tom wspaniałej trylogii Jamesa Jonesa o prawdziwej naturze wojny. Dwa pierwsze przeczytałem ubiegłego lata i potrzebowałem trochę czasu na przegryzienie tematu zanim zabiorę się do ostatniej części cyklu.

''Stąd do wieczności'' (T.1) opowiadał historię żołnierzy przygotowujących się do II wojny światowej w koszarach na Hawajach niedługo przed atakiem Japończyków na...

Po tę powieść sięgnęłam drugi raz i czytałam ją z takim samym przejęciem. Nie jest to łatwa powieść. Wielokrotnie zatrzymywałam się nad jakąś frazą. Losy i przeżycia bohaterów ukazują bezsens wojny. Żołnierze, którym udało się przeżyć żyją z poczuciem winy, boją się powrotu na front, a z drugiej strony uchylanie się od powrotu na front, byłoby nie w porządku wobec żołnierzy na froncie. Bohaterami targają różne uczucia. Najbardziej destrukcyjne jest poczucie winy. To ono nie pozwala żołnierzom żyć, przez nie śnią się koszmary, nie mogą wieść normalnego życia i podjąć decyzji o zmianie służby na bezpieczniejszą. Strach przed wojną, przed powrotem na front, do którego nie chcą się przyznać. Zdają sobie sprawę, że nie mają przyszłości, bo i tak zginą, a przecież są to młodzi ludzie, przed którymi powinno być całe życie. Wojna niszczy człowieka, niszczy prywatne życia. Wojnę "wymyślają" sobie politycy i im podobni. Na wojnie inni robią biznesy, a po wojnie kraje walczące ze sobą robią interesy. Skąd my to znamy? Bezsens wojny, bezsens zabijania. Myślę,że taki wniosek można wysnuć po przeczytaniu tej powieści.

Po tę powieść sięgnęłam drugi raz i czytałam ją z takim samym przejęciem. Nie jest to łatwa powieść. Wielokrotnie zatrzymywałam się nad jakąś frazą. Losy i przeżycia bohaterów ukazują bezsens wojny. Żołnierze, którym udało się przeżyć żyją z poczuciem winy, boją się powrotu na front, a z drugiej strony uchylanie się od powrotu na front, byłoby nie w porządku wobec żołnierzy...

Trzyma poziom i klimat całej trylogii ale z opinią z okładki mówiącą, że jest to najlepsza powieść cyklu, jednak się nie zgodzę.

Trzyma poziom i klimat całej trylogii ale z opinią z okładki mówiącą, że jest to najlepsza powieść cyklu, jednak się nie zgodzę.

Piękne. Żeby jednak móc tak powiedzieć trzeba najpierw przeczytać dwie wcześniejsze pozycje nieformalnej trylogii (Stąd do wietrzności i Cienką czerwoną linię). Co prawda można książki czytać niezależnie, ale czy obiad będzie tak samo smakował jeżeli najpierw zjemy deser, później drugie danie, a na końcu zupę?
Ta trylogia to strasznie dużo dobrego czytania. Polecam.

Piękne. Żeby jednak móc tak powiedzieć trzeba najpierw przeczytać dwie wcześniejsze pozycje nieformalnej trylogii (Stąd do wietrzności i Cienką czerwoną linię). Co prawda można książki czytać niezależnie, ale czy obiad będzie tak samo smakował jeżeli najpierw zjemy deser, później drugie danie, a na końcu zupę?
Ta trylogia to strasznie dużo dobrego czytania. Polecam.

Trudno opisać żal spowodowany przedwczesnym odejściem JJ, zostawiającego czytelnika z jedynie zarysem ostatnich rozdziałów Gwizdu.

Obraz napisany na podstawie osobistych doświadczeń autora przedstawia powrót z wojny (oraz powrót do społeczeństwa) żołnierzy rannych w trakcie walk podczas II wojny światowej. Będący zapisem starań jednostek próbujących odnaleźć swoje miejsce po powrocie do normalnego życia, na których odciska się degradujące piętno piekła które przeżyli.

Niezwykle smutna książka, przypominająca że wyrządzoną krzywdę i jej skutki mogą dzielić lata i tysiące kilometrów.

Trudno opisać żal spowodowany przedwczesnym odejściem JJ, zostawiającego czytelnika z jedynie zarysem ostatnich rozdziałów Gwizdu.

Obraz napisany na podstawie osobistych doświadczeń autora przedstawia powrót z wojny (oraz powrót do społeczeństwa) żołnierzy rannych w trakcie walk podczas II wojny światowej. Będący zapisem starań jednostek próbujących odnaleźć swoje miejsce...

Ostatnia część nieoficjalnej trylogii. Autor w przedmowie przyznaje, że podejrzenia czytelników co do tożsamości bohaterów "Cienkiej czerwonej linii" są słuszne. Jej bohaterowie są w rzeczywistości "przedłużeniem" bohaterów "Stąd do wieczności". Witt to Prewitt, Welsh to Warden itd. Podobnie uczynił w trzecie części, w której średnio uważny czytelnik bez trudu rozpozna bohaterów poprzedniej powieści.
Tu już nie ma walk, świstu kul, ani wyżywających się na żołnierzach podoficerów. Żołnierze, na pływającym szpitali, wracają do domu. Ale czy wracają cali? Wszyscy są pokiereszowani, niektórzy niezdolni do samodzielnego życia. Do ojczyzny przywożą swoje kalectwo fizyczne i psychiczne. Przywożą zdobyte na wojnie traumy i na miejscu zdobywają nowe, ponieważ nie potrafią przystosować się na powrót do zmienionej rzeczywistości.
Powieść gorzka i pełna żalu - choć nie widać tego po sposobie narracji. Nie dokończona - autor zmarł przed jej ukończeniem. Ale zamiast końcowych rozdziałów dołączono streszczenia - tak, jak widział to James Jones. Podzielił los swoich bohaterów - i to w tym wszystkim jest najbardziej wstrząsające, bo autentyczne.
Polecam, ale dopiero po lekturze dwu pierwszych części. Pozornie nie jest to ich kontynuacja, ale ich znajomość znacznie ułatwia i pogłębia odbiór powieści.

Ostatnia część nieoficjalnej trylogii. Autor w przedmowie przyznaje, że podejrzenia czytelników co do tożsamości bohaterów "Cienkiej czerwonej linii" są słuszne. Jej bohaterowie są w rzeczywistości "przedłużeniem" bohaterów "Stąd do wieczności". Witt to Prewitt, Welsh to Warden itd. Podobnie uczynił w trzecie części, w której średnio uważny czytelnik bez trudu rozpozna...

Polecam. Według mnie najlepiej napisana książka Jonesa.Dużo dobrego humoru.

Polecam. Według mnie najlepiej napisana książka Jonesa.Dużo dobrego humoru.

EXTRA

EXTRA

Powieść o tym, że po wojnie już nic nie jest takie same. Wojna odciska swe piętno nawet na najtwardszych. Koniec bitwy na froncie wcale nie oznacza końca wojny. Żołnierze muszą zawalczyć o życie i zdrowie. Ale jak tu żyć w społeczeństwie, które zna wojnę tylko z doniesień prasowych i opowieści innych,gdy demony wojny nie dają o sobie zapomnieć? Portret społeczeństwa amerykańskiego pełnego hipokryzji i udawanej pruderii. Polecam!

Powieść o tym, że po wojnie już nic nie jest takie same. Wojna odciska swe piętno nawet na najtwardszych. Koniec bitwy na froncie wcale nie oznacza końca wojny. Żołnierze muszą zawalczyć o życie i zdrowie. Ale jak tu żyć w społeczeństwie, które zna wojnę tylko z doniesień prasowych i opowieści innych,gdy demony wojny nie dają o sobie zapomnieć? Portret społeczeństwa...

Ostatnia książka Jonesa, prawdziwe zwieńczenie twórczości. O męskości i o wojnie, jej wpływie na żołnierzy, a w zasadzie na całe społeczeństwo. Bez kiczowatego patosu ale i bez naiwnego pacyfistycznego bełkotu.
Końcowe rozdziały zostały dopisane przez przyjaciela zmarłego autora na podstawie jego notatek. Ich "suchy", zwięzły styl dobitnie pogłębił wstrząsające wrażenie jakie wywarła na mnie ta powieść.

Ostatnia książka Jonesa, prawdziwe zwieńczenie twórczości. O męskości i o wojnie, jej wpływie na żołnierzy, a w zasadzie na całe społeczeństwo. Bez kiczowatego patosu ale i bez naiwnego pacyfistycznego bełkotu.
Końcowe rozdziały zostały dopisane przez przyjaciela zmarłego autora na podstawie jego notatek. Ich "suchy", zwięzły styl dobitnie pogłębił wstrząsające wrażenie...