Każdemu.

Każdemu.

"Jak uleczyć fanatyka" to filigranowa pozycja na którą składają się trzy, jeszcze bardziej filigranowe eseje. Jak łatwo wywnioskować z tytułu, Oz podejmuje w niej (w nich) próbę w miarę wyczerpującego omówienia zagadnienia fanatyzmu. Zagadnienia, które wydaje się być studnią bez dna. Opowiada o nim „swoimi słowami”, odzierając problem z pełnych patosu haseł i sloganów, którymi od lat epatują media i politycy.

W temat wprowadza poprzez peregrynacje do wątków autobiograficznych. Przedstawia dość prozaiczne przyczyny zostania pisarzem, tłumaczy dlaczego jako pisarz czuje się uprawniony do szukania rozwiązań i przedstawiania własnych racji, mówi o ambiwalencji świadomie wpisywanej w przesłania tworzonych przez siebie powieści i artykułów, wspomina bezgraniczną miłość Żydów do kultury europejskiej i do Europy, do jej języków, krajobrazów, do jej prawdziwych miast z rzekami i mostami, niestety - jak pokazała historia - miłość nieodwzajemnioną, mimo iż w latach dwudziestych, trzydziestych właściwie tylko Żydzi byli prawdziwymi Europejczykami.

Przybliża atmosferę Jerozolimy lat czterdziestych oraz współczesnego Izraela: atmosferę kłótliwości, niejednoznaczności, owej tragicznej miłości do Europy, poczucia relatywizmu, targowania się z Bogiem, swego rodzaju anarchii. Pisze, że jako ówczesny tygiel narodowościowo-kulturowy, Jerozolima stanowiła właściwie bardziej zlepek dzielnic, niż jednorodne miasto. Ówczesna kraina Tołstojów, Dostojewskich i Czechowów teraz gromadzi domorosłych proroków, mesjaszy i zbawicieli, z których każdy brnie w swoją misję uszczęśliwiania innych na siłę.

Na kanwie wydarzeń historycznych z lat 1945, 1946, 1947, 1948, 1967 przygląda się fanatyzmowi z perspektywy pluralizmu, tolerancji, anarchii, pragmatyzmu, umiarkowania, szowinizmu, nadziei (a raczej jej braku),„globalnego przedszkola”, infantylizacji społeczeństw, wojny w Wietnamie, apartheidu, kolonializmu, imperializmu. Sam sporo o nim wie. Jako „byłe dziecko żydowskiej intifady”, były Jerozolimczyk i uleczony fanatyk czuje się ekspertem od „fanatyzmu porównawczego”. Przyczyn fanatyzmu upatruje w obsesji na punkcie zdrady, niechęci do zmiany i obawie przed zmianą, upodobaniu do sentymentalizmu i kiczu, braku wyobraźni (a zatem niemożności przewidzenia konsekwencji swojego działania),konformizmie, kulcie jednostki, idealizowaniu liderów politycznych, ale też religijnych.

Zwraca uwagę, że zalążek fanatyzmu tkwi w każdym domu i dojrzewa wraz z pierwszymi manipulacjami i szantażami, którym człowiek jest poddawany od maleńkości. Już na gruncie domowym/rodzinnym powinniśmy pilnować aby nie odbierać bliskim prawa do zostania "półwyspem".

Podkreśla konieczność obserwowania rzeczywistości, przypatrywania się drugiemu człowiekowi, dostrzeżenia w tym drugim człowieku rzeczywistej osoby a nie tylko fizycznej sylwetki.

Wspomina o „syndromie jerozolimskim”, porównuje Al-Kaidę i Hezbollah do niechcianej ciąży i chorób wenerycznych, definiuje wydawałoby się na nowo pojęcie „kompromisu”, tłumaczy dlaczego Żydzi nie mają swojego papieża, wyjaśnia rzeczywiste, głębokie przyczyny konfliktu izraelsko-palestyńskiego i wskazuje, że w gruncie rzeczy obydwa narody miały podobne doświadczenia historyczne i że Europa bagatelizuje problem zamiast wniknąć weń od podszewki (którą to podszewkę zresztą sama skroiła). Podkreśla, że nie da się uciekać w fałszywie pojęty pacyfizm, ani tandetny sentymentalizm braterstwa, miłości, współczucia, przebaczenia.

W końcu wreszcie podaje konkretny, twardy wariant osiągnięcia kompromisu, który dla obydwu stron byłby pewnie szokujący, ale pozwoliłby na przeprowadzenie tak długo wyczekiwanego rozwodu.

Niestety, w sytuacji gdy rządy wysłuchują poglądów intelektualistów niby z namysłem, niby z uwagą, nabożnie delektują się każdym ich słowem po czym totalnie je ignorują, chęć znalezienia rozwiązania i dojścia do porozumienia wydaje się być jedynie pozorna i na dłuższą metę niemożliwa...

Świetna książka. Aktualna, jak najbardziej adekwatna do dzisiejszych niespokojnych czasów (pytanie czy kiedykolwiek były spokojne...),w których znakomita większość mieszkańców globu ma usta pełne wykrzykników swoich własnych, prywatnych, ale również tych narzuconych przez osoby trzecie, nieprzemyślanych, nieprzetrawionych, niezrozumianych ale gorliwie za własne przyjętych.

"Jak uleczyć fanatyka" to filigranowa pozycja na którą składają się trzy, jeszcze bardziej filigranowe eseje. Jak łatwo wywnioskować z tytułu, Oz podejmuje w niej (w nich) próbę w miarę wyczerpującego omówienia zagadnienia fanatyzmu. Zagadnienia, które wydaje się być studnią bez dna. Opowiada o nim „swoimi słowami”, odzierając problem z pełnych patosu haseł i sloganów,...

O fanatyzmie w szerokim pojęciu - religijnym, politycznym ale i wszelkim innym. O tym głębokim przekonaniu niektórych osób,że wiedzą co dla innych jest dobre - czy to zdrowe żywienie, czy małżeństwo czy islam lub demokracja. I o tym że lekiem na fanatyzm jest poczucie humoru. Autor pisze: "ani razu w życiu nie widziałem fanatyka z poczuciem humoru, nie spotkałem również człowiek z poczuciem humoru, który zostałby fanatykiem, jeśli owego poczucie humoru nie stracił" Jakże aktualne. Niestety...

O fanatyzmie w szerokim pojęciu - religijnym, politycznym ale i wszelkim innym. O tym głębokim przekonaniu niektórych osób,że wiedzą co dla innych jest dobre - czy to zdrowe żywienie, czy małżeństwo czy islam lub demokracja. I o tym że lekiem na fanatyzm jest poczucie humoru. Autor pisze: "ani razu w życiu nie widziałem fanatyka z poczuciem humoru, nie spotkałem również...

Czym jest fanatyzm? Jaka jest jego natura? Co jest jego źródłem? Kim jest fanatyk? Jaki on jest? Czy można znaleźć remedium na poskromienie, a nawet na uleczenie z fanatyzmu?
Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w trzech wykładach, które wypełniają książkę izraelskiego pisarza.
I niech nas w trakcie lektury nie zwiodą opowieści o stosunkach między Izraelem a Palestyną. Nie traktujmy tylko i wyłącznie rozważań o fanatyzmie w kontekście konfliktu izraelsko - palestyńskiego. Spójrzmy nań szerzej.
Fanatyzm jest możliwy wszędzie i w każdych warunkach. Tak naprawdę każdy z nas może mieć do czynienia z fanatykami. Wokół nas jest ich pełną.
My sami możemy się nimi okazać.

Czym jest fanatyzm? Jaka jest jego natura? Co jest jego źródłem? Kim jest fanatyk? Jaki on jest? Czy można znaleźć remedium na poskromienie, a nawet na uleczenie z fanatyzmu?
Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w trzech wykładach, które wypełniają książkę izraelskiego pisarza.
I niech nas w trakcie lektury nie zwiodą opowieści o stosunkach między Izraelem a Palestyną....

Bardzo ciekawy i pouczający esej filozoficzny. Czy można pójść na kompromis? Czy on w ogóle istnieje?

Bardzo ciekawy i pouczający esej filozoficzny. Czy można pójść na kompromis? Czy on w ogóle istnieje?

Ta mała książeczka (zaledwie 62 strony) zwiera 3 wykłady Amosa Oza wygłoszone na uniwersytecie w Tybindzie w 2002 roku: "Sekretne przyjemności", "Fanatyk jest chodzącym wykrzyknikiem" i "Izrael i Palestyna: między dwiema racjami". Dwa pierwsze zdają się być wstępem do najlepszej, trzeciej części.

Oz śmiało kreśli obraz fanatyka, który jest zawsze przekonany o swojej bezwzględnej słuszności i chce do swoich racji przekonać innych - dla ich własnego dobra. Fanatyk bywa sarkastyczny, ale nie ma poczucia humoru i dystansu do siebie. Izraelski pisarz ostrzega także czytelnika, mówiąc, że bardzo łatwo można stać się „antyfanatycznym fanatykiem” (podaje przykład pacyfistów, którzy stają się bojownikami o pokój i wegetarian, którzy chcą „zjeść cię żywcem” za to, że jesz mięso).

W ostatnim wykładzie przybliża nam obraz konfliktu izraelsko-palestyńskiego i proponuje rozwiązania. Podaje podobieństwa między Żydami i Palestyńczykami, którzy po latach prześladowań i wysiedleń widzą w sobie nawzajem oprawców i kolonizatorów.
Jedynym wyjściem z konfliktu jest, według niego, „rozwód” Izraela z Palestyną – rozwód, po którym byli „małżonkowie” będą musieli jednak dalej ze sobą mieszkać i nauczyć się żyć obok siebie, pójść na kompromis, który dla Oza jest synonimem życia, a jego antonimami nazywa fanatyzm i śmierć.

Tu nie ma dobrych ani złych. „To tragedia: starcie dwu słusznych racji” - mówi Oz.
Po której stronie więc się opowiedzieć? Komu dać większe prawa, komu je odebrać?
„Nie musicie już dłużej wybierać, czy być za Izraelem, czy za Palestyną. Bądźcie za pokojem.”

Ta mała książeczka (zaledwie 62 strony) zwiera 3 wykłady Amosa Oza wygłoszone na uniwersytecie w Tybindzie w 2002 roku: "Sekretne przyjemności", "Fanatyk jest chodzącym wykrzyknikiem" i "Izrael i Palestyna: między dwiema racjami". Dwa pierwsze zdają się być wstępem do najlepszej, trzeciej części.

Oz śmiało kreśli obraz fanatyka, który jest zawsze przekonany o swojej...

Ta niewielka objętościowo książeczka z wykładami Amosa Oz na temat fanatyzmu, to jeden wielki cytat.
Lektura obowiązkowa.

Ta niewielka objętościowo książeczka z wykładami Amosa Oz na temat fanatyzmu, to jeden wielki cytat.
Lektura obowiązkowa.

Treściwa, krótka lektura obowiązkowa. Głos, który należy wysłuchać.

Treściwa, krótka lektura obowiązkowa. Głos, który należy wysłuchać.

"W moim świecie słowo "kompromis" jest synonimem słowa "życie". A gdzie jest życie, tam są kompromisy. Przeciwieństwem kompromisu nie jest prawość ani idealizm. Przeciwieństwem kompromisu jest fanatyzm i śmierć."

"W moim świecie słowo "kompromis" jest synonimem słowa "życie". A gdzie jest życie, tam są kompromisy. Przeciwieństwem kompromisu nie jest prawość ani idealizm. Przeciwieństwem kompromisu jest fanatyzm i śmierć."