Po pierwsze nie jest to książka łatwa. Opis kilkudziesięciu lat kolonizacji Marsa jest napisany trudnym, często naukowym językiem. Wśród odkryć i pracy naukowej przewijają się losy wpierw setki, a potem setek ludzi. Problemy sercowe, psychologiczne i społeczno-polityczne emanują prawdziwością i każdy kto choć trochę liznął socjologii lub psychologii zauważy jak realistyczne te fragmenty są.

Po drugie właśnie to oraz niezwykłe jak na marsjańskie warunki losy bohaterów (choć tak często przyziemne) stanowią o tym, że choć jest to tylko pierwszy tom trylogii (o opowiadaniach nie wspominając) to książka jest sama w sobie epopeją. To może też wpływać na zainteresowanie czytelnika lekturą. Akcja obejmuje kilkadziesiąt lat. Tak duży rozstrzał czasowy, często między kolejnymi akapitami, a nie tylko rozdziałami, może powodować znużenie bądź zagubienie. Jeśli dodatkowo wziąć pod uwagę inność marsjańskiego kalendarza sprawa ta zaczyna się jeszcze bardziej komplikować.

Osobiście mam problem z oceną zachowań bohaterów. Z jednej strony rozumiem ich rozterki. Setka różnych osób, z różnych środowisk i o różnym wykształceniu. Można się było spodziewać, że zwariują (przynajmniej w sensie o jakim mówił Michel). Z drugiej strony duch nauki towarzyszył im prawie od zawsze wobec czego irracjonalność niektórych zachowań była zaskakująca (vide np Maja). Czasami czytelnik jest tak zaskoczony zachowaniem bohaterów, że na chwilę trzeba odłożyć książkę by ją przetrawić.

Łatwo się można było domyślić co się wydarzy. Nie będzie spoilerem jeśli powiem, że opisywana w blurbie katastrofa była przewidywalna. Wystarczy znać historię ostatnich trzech stuleci by nie być zaskoczonym tymi wydarzeniami. Opinię na temat tych zdarzeń każdy czytelnik musi sobie wyrobić sam - inaczej każde narzucenie opinii na ten temat będzie tylko projekcją czyjejś ideologii.

Kim Stanley Robinson naprawdę wzbił się na wyżyny hard sci-fi. Ileż pracy musiało go kosztować ujęcie tak wielu i różnych dziedzin nauki, by pokazać losy nie jednego, ale setek kolonistów. Od socjologii i psychologii aż po biochemię, astrofizykę i geologię (a raczej areologię). To świadczy jak kompleksowym dziełem jest "Czerwony Mars".

Po pierwsze nie jest to książka łatwa. Opis kilkudziesięciu lat kolonizacji Marsa jest napisany trudnym, często naukowym językiem. Wśród odkryć i pracy naukowej przewijają się losy wpierw setki, a potem setek ludzi. Problemy sercowe, psychologiczne i społeczno-polityczne emanują prawdziwością i każdy kto choć trochę liznął socjologii lub psychologii zauważy jak realistyczne...