czytajcie to wszyscy! czuła opowieść rodzinna i wycieczka w poszukiwaniu własnej tożsamości okraszona odrobiną realizmu magicznego. jest tu wszystko - bałkańskie powietrze przesycone zapachem rozmarynu, niemieckie stacje benzynowe, smoki, góry, wojna w kotle bałkańskim. odrobinę męczy interaktywna końcówka , w której sama sobie wybierasz drogę, którą podążają bohaterowie (nie lubię, nigdy nie przebrnęłam przez Grę w Klasy),ale całość tak mnie urzekła i wzruszyła, że przymykam na to oko.

czytajcie to wszyscy! czuła opowieść rodzinna i wycieczka w poszukiwaniu własnej tożsamości okraszona odrobiną realizmu magicznego. jest tu wszystko - bałkańskie powietrze przesycone zapachem rozmarynu, niemieckie stacje benzynowe, smoki, góry, wojna w kotle bałkańskim. odrobinę męczy interaktywna końcówka , w której sama sobie wybierasz drogę, którą podążają bohaterowie...

"Moja rodzina jest rozproszona po całym świecie. Rozpadliśmy się wraz z Jugosławią i nie potrafiliśmy się na nowo poskładać. To, co chciałbym opowiedzieć na temat pochodzenia, ma również związek z rozczłonkowaniem, które latami współdecydowało o miejscu, w którym się znajduję: niemal nigdy tam, gdzie jest rodzina."

Świetnie napisana, choć w pewnym momencie nieco nużąca. To chyba najlepszy opis moich wrażeń w trakcie lektury Skąd, jugosłowiańskiego autora Sašy Stanišicia. Celowo napisałem “jugosłowiańskiego”, bo w gruncie rzeczy właśnie o tym jest ta autobiograficzna powieść. O tym, jak to jest kimś, kto urodził się w kraju, który przestaje istnieć, choć wszystkie jego wspomnienia, doświadczenia, a nawet wartości związane są z nieistniejącą już rzeczywistością.

[...]
calość:
https://www.speculatio.pl/skad/

"Moja rodzina jest rozproszona po całym świecie. Rozpadliśmy się wraz z Jugosławią i nie potrafiliśmy się na nowo poskładać. To, co chciałbym opowiedzieć na temat pochodzenia, ma również związek z rozczłonkowaniem, które latami współdecydowało o miejscu, w którym się znajduję: niemal nigdy tam, gdzie jest rodzina."

Świetnie napisana, choć w pewnym momencie nieco nużąca. To...

Bywałam zamknięta na literaturę, kręcąc się w kółko na orbicie klasyki, która uparcie trzyma się geograficznie Europy Zachodniej, Rosji i ewentualnie Stanów, w tym przypadku biorąc pod uwagę przede wszystkim prozę XX-wieczną zza oceanu.

Już dawno chciałam zwiedzić inne rejony literatury, ale jak wiemy, po wyjściu ze strefy komfortu jest niekomfortowo, więc byłam dość ostrożna. Sięgnęłam po kilka tytułów japońskich, coś z Bliskiego Wschodu i to by było na tyle.

Teraz jestem po przeczytaniu kolejnej (drugiej w życiu?) książki z Bałkanów. Czas na wrażenia.

Jak zapowiada wydawca, to historia uchodźcy z wojny na Bałkanach, który osiadł na stałe w Niemczech, jednak swoją opowieścią lawiruje między współczesnością a dzieciństwem oraz dawnymi losami swojej rodziny. W tym wszystkim rolę osi odgrywa historia Jugosławii i kwestie narodowe, które ostatecznie doprowadziły do tragedii wielu rodzin, rozlewu krwi, a także niezrozumiałej przemocy.

Autor w tym wszystkim przemyca i mocno akcentuje zagadnienie tożsamości, przemijania, starzenia i pamięci. Łączy te aspekty, opowiadając o utraconym kraju dzieciństwa oraz przeżyciach rodzinnych.

Dość gęsta to książka. Nie czytałam jej z przyjemnością, raczej mozolnie parłam od zdania do zdania. Być może zbyt mało wiem o opisywanej historii, aby móc w pełni się na niej skupić. Jednocześnie dość pamiętnikowe w wydźwięku zapiski osobiste autora podkreślały moją obcość wobec opowieści.

Na pewno jednak "Skąd" odkryło przede mną te obszary historii Europy, którym dotąd nie poświęcałam najmniejszej uwagi. I po to miedzy innymi, jak sądzę, czyta się książki - by były furtką dla czytelnika do niedkrytych elementów świata.

PS na końcu na czytelnika czeka swego rodzaju "Gra w klasy" czy też rozgrywkach typu point-and-click.

Bywałam zamknięta na literaturę, kręcąc się w kółko na orbicie klasyki, która uparcie trzyma się geograficznie Europy Zachodniej, Rosji i ewentualnie Stanów, w tym przypadku biorąc pod uwagę przede wszystkim prozę XX-wieczną zza oceanu.

Już dawno chciałam zwiedzić inne rejony literatury, ale jak wiemy, po wyjściu ze strefy komfortu jest niekomfortowo, więc byłam dość...

Świetnie napisana wielowątkowa opowieść. Razem z głównym bohaterem brodzimy w jego wspomnieniach, w historiach rodzinnych. Przeżywamy z nim trudy emigracji i lata dostosowywania się do nowej rzeczywistości w innym kraju. Próby zrozumienia swoich korzeni w tak zagmatwanej sytuacji są bardzo trudne. Fenomenalne zakończenie, które daje czytelnikowi możliwość wyboru historii. Dużo realizmu magicznego, który uwielbiam w literaturze.
P.S mam nadzieję że babcia Kristina serio była matką chrzestną Višegradzkiej mafii.

Świetnie napisana wielowątkowa opowieść. Razem z głównym bohaterem brodzimy w jego wspomnieniach, w historiach rodzinnych. Przeżywamy z nim trudy emigracji i lata dostosowywania się do nowej rzeczywistości w innym kraju. Próby zrozumienia swoich korzeni w tak zagmatwanej sytuacji są bardzo trudne. Fenomenalne zakończenie, które daje czytelnikowi możliwość wyboru historii....

Przyznam się, że po tę książkę sięgnęłam z czystej ciekawości, żeby niejako przyjrzeć się twórczości laureata Nagrody Angelusa z 2023 roku. Nagrodą Literacka Europy Środkowej Angelus jest ufundowana przez miasto Wrocław i przyznawana w dziedzinie twórczości prozatorskiej, napisanej w języku polskim lub tłumaczonej na język polski.

"Skąd" to dość ciekawa i wielowątkowa historia, bardzo osobista, niemal intymna. Autor opowiada o emigracji, o ucieczce przed wojną z byłej Jugosławii.
Pomimo przeskoków czasowych, książkę czyta się dobrze, ja zaczęłam słuchać audiobooka, lecz później przerzuciłam się na wersję papierową. Chociaż coraz częściej korzystam książek w wersji elektronicznej, to jednak i tak bardziej wolę czytać "prawdziwe" książki z papieru...
W latach dziewięćdziesiątych z Bałkanów uciekło wiele osób. Większość uchodźców osiedliło się na terenach Niemiec. "Skąd" to wspomnienia z dzieciństwa przeplatane teraźniejszymi wydarzeniami zarówno z terenów byłej Jugosławii jak również o pobycie w nowej ojczyźnie, w której jednak zawsze jest się tym obcym.

"Twierdziłem niezmiennie, że pochodzenie jest przypadkiem, również wtedy, gdy nikt mnie nie pytał, skąd jestem."

"Sądzę, że nie ma chyba gorszej rzeczy niż wiedzieć, gdzie jest twoje miejsce, ale nie móc tam być."
Od samego początku zanurzamy razem z głównym bohaterem coraz głębiej i głębiej w jego wspomnieniach i chociaż co chwilę przeskakujemy z jednego do drugiego, ale właśnie ten zabieg pozwala nam na lepsze zrozumienie jego życia. Ta osobista perspektywa niesamowicie potrafi poruszyć czułe struny. Skomplikowane losy wieloetnicznej rodziny oraz powrót do korzeni są wielkim przeżyciem nie tylko dla samego autora, lecz również dla czytelnika. Losy bohatera z przeszłości pomagają również poznać historię jego kraju oraz wojny, która toczyła się na Bałkanach, powodując rozpad Jugosławii. Dowiemy się także co to znaczy w praktyce być emigrantem, czy można się jakby zadomowić w obcym kraju, czy rdzenni mieszkańcy są w stanie zaakceptować "inność" uciekinierów z ich rodzinnych stron.
Gdy po latach bohater wraca do swoich ojczystych stron, z trudem poznaje bośniackie tereny, skąd pochodzi jego rodzina. Odwiedza swoją babcię a także groby przodków, o których nawet wcześniej nie miał żadnej wiedzy.
Ta opowieść jest jakby szukaniem i chęci odzyskania historii swojej ojczyzny, lecz także historii swojej rodziny, tej nieznanej lub nieco zapomnianej, ale także jest opowieścią o wojnie, o biedzie, o wykluczeniu i o zwykłej prozie życia. Niby prosta, ale jednocześnie magiczna. Taka lektura zawsze pozostawia ślad...

"Kto mówi "nasze", mówi też "wasze nie"."

Nie jestem ekspertem, lecz moim zdaniem autor zasłużył na tę nagrodę.

Przyznam się, że po tę książkę sięgnęłam z czystej ciekawości, żeby niejako przyjrzeć się twórczości laureata Nagrody Angelusa z 2023 roku. Nagrodą Literacka Europy Środkowej Angelus jest ufundowana przez miasto Wrocław i przyznawana w dziedzinie twórczości prozatorskiej, napisanej w języku polskim lub tłumaczonej na język polski.

"Skąd" to dość ciekawa i wielowątkowa...

Ciekawa historia chłopaka, który jako nastolatek musiał wyemigrować a raczej uciekać z byłej Jugosławii do Niemiec. Współczesne losy głównego bohatera poprzeplatane są historiami z przeszłości, dzięki czemu możemy poznać również historię jego kraju oraz wojny jaka toczyła się na Bałkanach.
Pomimo przeskoków w czasie, książkę czyta się bardzo dobrze a sama historia pokazuje nam co to znaczy być emigrantem w innym kraju oraz jak i czy można się tam zadomowić.
Książka w 2023 otrzymała literacką nagrodę Europy Środkowej Angelus.

Ciekawa historia chłopaka, który jako nastolatek musiał wyemigrować a raczej uciekać z byłej Jugosławii do Niemiec. Współczesne losy głównego bohatera poprzeplatane są historiami z przeszłości, dzięki czemu możemy poznać również historię jego kraju oraz wojny jaka toczyła się na Bałkanach.
Pomimo przeskoków w czasie, książkę czyta się bardzo dobrze a sama historia pokazuje...

Książka zaskakująca pod względem formy i treści. Podążamy za bohaterem w jego wspomnieniach, przeskakujemy dość swobodnie żeby lepiej zrozumieć jego życie. Końcówka z czytaniem wg odnośników trochę jak Gra w klasy. Zabieg ciekawy, intrygujący. Jeszcze poezja, która ma tak ogromne znaczenie dla bohatera. Czy autor daje nam gotowe tezy, nie. Sami brodzimy w tej historii patrząc w góry. Myślimy o wojnie, o uchodźcach, o przypadkach, które wciągają człowieka w wir życia, nie wiemy gdzie nas wyrzuci na brzeg.

Książka zaskakująca pod względem formy i treści. Podążamy za bohaterem w jego wspomnieniach, przeskakujemy dość swobodnie żeby lepiej zrozumieć jego życie. Końcówka z czytaniem wg odnośników trochę jak Gra w klasy. Zabieg ciekawy, intrygujący. Jeszcze poezja, która ma tak ogromne znaczenie dla bohatera. Czy autor daje nam gotowe tezy, nie. Sami brodzimy w tej historii...

Magiczny realizm z dowolnością wyboru zakończenia, zajmujące

Magiczny realizm z dowolnością wyboru zakończenia, zajmujące

Wiele wątków na wielu płaszczyznach–życie i umieranie, przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Rodzina, pochodzenie, wiara i wojna. W skrócie – Jugosławia.
Osobista, niemal intymna opowieść. Dorosły bohater odwiedza opuszczone bośniackie miasteczka. Wspomina czasy beztroskiej młodości, ucieczkę przed zagrożeniem, zagubienie w „obcym landzie”, zauroczenie Zachodem, poczucie inności i biedy, gonitwę w poszukiwaniu szczęścia.

Wiele warstw powieści umożliwia wielopłaszczyznowe jej poznawanie. Nie ukazuje okrucieństwa samej wojny, ale skupia się na jej skutkach i ludziach, których oszczędziły kule. Porzucili rodzinne gniazda, wylecieli w świat nie potrafiąc odnaleźć już nowego domu. Tak rodzi się problem tożsamości.
To też pamiątka kolorowych lat dziewięćdziesiątych, epoki zmian – w niemieckiej szkole dla uciekinierów autor-bohater spotyka Polaka, Włocha i Turka. Każdy z jego kumpli niesie ze sobą własny bagaż emigranta, każdy jest „skądś” – to oni stworzą nową Europę, konglomerat wymieszanych nacji, talentów, przeszłości i marzeń.
Trzeci, najgłębszy poziom dotyczy rodziny – tu wątki stają się baśniowo-mityczne: umierająca babcia (kiedyś królowa visegradzkiej mafii, dziś otulona tęsknotą, kompulsywna zbieraczka rzeczy zbędnych) jest wyrocznią, która przyszłość przepowiada z fasoli , guślarką, w głowie której roją się demony, szeptunką, której lata zabierają pamięć.
Czyta się Stanišića wspaniale (co jest zasługą świetnego przekładu Małgorzaty Gralińskiej - Angelus w pełni zasłużony). Jest pora na radość i wesołkowatość, jest czas na zadumę i refleksję nad losami innych i własnym istnieniem.
Miejscami pięknie i wzniośle ale nie patetycznie. Ostatnie strony są zabawą z czytelnikiem: na ile sami możemy decydować o losie, skoro wszystko i tak zmierza ku jednemu?

Wiele wątków na wielu płaszczyznach–życie i umieranie, przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Rodzina, pochodzenie, wiara i wojna. W skrócie – Jugosławia.
Osobista, niemal intymna opowieść. Dorosły bohater odwiedza opuszczone bośniackie miasteczka. Wspomina czasy beztroskiej młodości, ucieczkę przed zagrożeniem, zagubienie w „obcym landzie”, zauroczenie Zachodem, poczucie...

Poszukiwanie korzeni, swojego miejsca w świecie, ale również w historii. Wszystko to ukazane na tle własnej emigracji, tragicznych losów rozpadającej się Jugosławii, trudnych emigranckich początków w Niemczech, wspomnień o odchodzących najbliższych. Szczególnie ta osobista perspektywa poruszyła mnie najbardziej. Skomplikowane losy wieloetnicznej rodziny, poszukiwanie korzeni, pożegnanie z babcią zostają na długo w czytelniku.
Na koniec ciekawy zabieg z możliwością wyboru alternatywnego dojścia do nieuchronnego finału. W pierwszym momencie (e-book) denerwujący, jednak, gdy sięgnąłem po wydanie papierowe i dałem się ponieść onirycznej narracji rodem z gier RPG, zaskakująco poruszające.
Gorąco polecam (Angelus jak najbardziej zasłużony)!

Poszukiwanie korzeni, swojego miejsca w świecie, ale również w historii. Wszystko to ukazane na tle własnej emigracji, tragicznych losów rozpadającej się Jugosławii, trudnych emigranckich początków w Niemczech, wspomnień o odchodzących najbliższych. Szczególnie ta osobista perspektywa poruszyła mnie najbardziej. Skomplikowane losy wieloetnicznej rodziny, poszukiwanie...