Nostalgiczna, dojmująca opowieść.

Wspominając luminarzy swojej epoki o Rilke pisze, że nie można było go sobie wyobrazić wzburzonym, nie do pomyślenia było, aby ktoś przy nim utracił spokój, albo zachował się hałaśliwie (podobnie Boy wspominał Wojtkiewicza w " Ludziach żywych". )

Znając finał amplituda smutku podczas czytania narasta z każdym rozdziałem.
Chociaż życie w warunkach prowizorium, w czasach twórczych podróży, zahartowało Autora wobec wszelkiej utraty i pożegnania...ale nie ostatecznie.

"(...) Jedyna niezawodna własność - poczucie wolności wewnętrznej".


Polecam biografię Balzaka autorstwa Stefana Zweiga....wspaniała.

Nostalgiczna, dojmująca opowieść.

Wspominając luminarzy swojej epoki o Rilke pisze, że nie można było go sobie wyobrazić wzburzonym, nie do pomyślenia było, aby ktoś przy nim utracił spokój, albo zachował się hałaśliwie (podobnie Boy wspominał Wojtkiewicza w " Ludziach żywych". )

Znając finał amplituda smutku podczas czytania narasta z każdym rozdziałem.
Chociaż...

Wspaniała, czytało się cudownie z rosnącą sympatią do autora. To raczej biografia wydarzeń tych 60 przeżytych lat, niż jego osobista; wydaje się jakby nie był zdolny do takiego egocentryzmu. Absolutnie uroczy, rozsądny, umiarkowany, a jednocześnie o silnych poglądach człowiek.

Wspaniała, czytało się cudownie z rosnącą sympatią do autora. To raczej biografia wydarzeń tych 60 przeżytych lat, niż jego osobista; wydaje się jakby nie był zdolny do takiego egocentryzmu. Absolutnie uroczy, rozsądny, umiarkowany, a jednocześnie o silnych poglądach człowiek.

Wspaniała przygoda intelektualna dla tych, którzy są zaciekawieni nie tylko klimatem historycznym i kulturowym mieszczańskiego, inteligenckiego świata Habsburgów a potem Austrii ( i nie tylko),ale także intelektualnym światem wewnętrznym wybitnego pisarza i humanisty. To historia widziana oczami konkretnej jednostki, opowiedziana pięknym językiem z dbałością o kompozycję i styl. Przy całej lekturze towarzyszył mi dojmujący fakt: Zweig(austriacki ,żydowskiego pochodzenia pisarz najczęściej wydawany i przekładany na obce języki w okresie międzywojennym, którego książki hitlerowcy palili na stosach) pisał swe bogate w treść wspomnienia na wygnaniu w roku !940/41 a w 1942 wspólnie z żoną popełnił samobójstwo w geście rozpaczy wobec hitlerowskiej wojennej pożogi.

Wspaniała przygoda intelektualna dla tych, którzy są zaciekawieni nie tylko klimatem historycznym i kulturowym mieszczańskiego, inteligenckiego świata Habsburgów a potem Austrii ( i nie tylko),ale także intelektualnym światem wewnętrznym wybitnego pisarza i humanisty. To historia widziana oczami konkretnej jednostki, opowiedziana pięknym językiem z dbałością o kompozycję...

Uwielbiam "The Grand Budapest Hotel" Wesa Andersona, który mogę oglądać bez końca i w kółko. Ta niezrozumiała nostalgia za Cesarstwem Habsburgów i światem sprzed Wielkiej Wojny, którą sam muszę sobie wytłumaczyć. Tak właśnie trafiłem do Zwiega. Nie przez Wiedeń ale przez film.

Kocham Józefa Rotha, Eliasa Canetiego i Sandora Marai'a.
A teraz do tej wielkiej trójcy sierot po Cesarstwie Habsburgów dodaje właśnie Zweiga.

To piękna książka, indywidualna a jednocześnie uniwersalna. I jeśli masz tylko odpowiedni poziom wrażliwości to też Ci się spodoba. Bo to nie tylko sentymentalna podróż do dzieciństwa autora i Wiednia sprzed Wielkiej Wojny. To nie tylko wytłumaczenie fenomenu Cesarstwa.

To może być podróż do Twojego własnego świata i osobistego wczoraj.

Gorąco polecam.

Uwielbiam "The Grand Budapest Hotel" Wesa Andersona, który mogę oglądać bez końca i w kółko. Ta niezrozumiała nostalgia za Cesarstwem Habsburgów i światem sprzed Wielkiej Wojny, którą sam muszę sobie wytłumaczyć. Tak właśnie trafiłem do Zwiega. Nie przez Wiedeń ale przez film.

Kocham Józefa Rotha, Eliasa Canetiego i Sandora Marai'a.
A teraz do tej wielkiej trójcy sierot...

Stefan Zweig, szkoda że raczej mało znany w Polsce, należy do moich ulubionych pisarzy niemieckojęzycznych. Jest prawdziwym mistrzem pióra, jego prozę cechuje lekkość, wirtuozeria i autentyczna miłość do pisania. Czytałam „Die Welt von gestern” jeszcze jako studentka i od razu zakochałam się w autorze, więc nie jest on tylko dla staruszków uwielbiających wielką literaturę. :)
Książka jest nie tyle dokładnym opisem realiów zamożnego mieszczaństwo w obliczu nadejścia katastrofy wojen, co oddaniem hołdu tamtym czasom, jego magii i atmosfery, a także wyrazem troski o kondycję człowieka. Jest hymnem miłości do Europy i jej kultury, ale też zapisem kruchości świata w którym żyjemy oraz jego wartości. Napisana jest przez, jak na początku sam pisarz się określa, „Austriaka, Żyda, pisarza, humanistę i pacyfistę”.
Chętnie wróciłam do lektury właśnie tego lata i bardzo polecam również powieści autora, inspirowane psychoanalizą Freuda „Niecierpliwość serca” oraz „Marię Stuart”.

Stefan Zweig, szkoda że raczej mało znany w Polsce, należy do moich ulubionych pisarzy niemieckojęzycznych. Jest prawdziwym mistrzem pióra, jego prozę cechuje lekkość, wirtuozeria i autentyczna miłość do pisania. Czytałam „Die Welt von gestern” jeszcze jako studentka i od razu zakochałam się w autorze, więc nie jest on tylko dla staruszków uwielbiających wielką literaturę....

Autobiograficzna opowieść o losach całego pokolenia "My wszyscy, nawet ci najbardziej skromni i maluczcy doznawaliśmy głębokich wstrząsów prawie wulkanicznych naszej ziemi europejskiej(...) wywracały mi dom i burzyły życie, odrywały od przeszłości, tego co posiadałem, z dramatyczną siłą rzucały w pustkę (...) z całej przeszłości pozostało mi tylko to co w pamięci. To wszystko co uchowało się samo, ma prawo ocaleć dla innych. Zegnam wszystkich przyjaciół! Niechaj oni ujrzą świat po tak długiej nocy. Ja zbyt niecierpliwy, odchodzę". Byłam bardzo daleko w zaprzeszłej przeszłości... bywałam na operetkach w wiedeńskiej operze, podczas odczytania informacji o zabójstwie cesarza Franciszka Ferdynanda Habsburga 28 czerwca 1914 roku uznawanym za bezpośrednią przyczynę wybuchu pierwszej wojny światowej., spacerowałam na molo w Ostendzie gdzie rozstawiano broń na plaży a ludzie do ostatnich dni nie wierzyli, że wojna wybuchnie, towarzyszyłam ostatniemu potomkowi ponad 1000 letniej monarchii Habsburgów i rozpadowi Austro-Węgierskiego cesarstwa w ostatnich chwilach, podróżowałam wagonami lazaretami gdzie często morfiny było brak, zaznałam Europy za czasów przedwojennych bezpiecznej i przewidywalnej aż po I i II w. św, wojnę domową w Hiszpanii i inne, czasy Hitlera i Stalina, poznałam wojnę od strony dyplomacji jak i od strony zwykłych ludzi, ucieczka z Widnia nie chroniła przed nakręcającym się szaleństwem, los przymusił by szukać schronienia na innym kontynencie gdyż Europa została zainfekowana nienawiścią. Miałam przyjemność z najpiękniejszymi umysłami złotego wieku, podróżowałam i cieszyłam się życiem aż do ostatnich chwil... Warto spojrzeć oczami Zweiga na „świat wczorajszy” który czytając tę piękną książkę widzimy jak własny a kiedy to teraźniejszy chylił się ku upadkowi, a nowy, który powstawał, nie do końca jest nam bliski. Z bolącym sercem za straconym, nie do odzyskania światem- światem wczorajszym, bliskimi i przyjaciółmi od pewnego Europejczyka wspomnienia w charakterze pamiętnika. Bardzo szczere i osobiste spisane pięknym językiem przez osobę wysoce wrażliwą i inteligentną, przenoszą nas do świata którego już nie ma oraz do historii która lubi się powtarzać. BARDZO polecam ! :-)

Autobiograficzna opowieść o losach całego pokolenia "My wszyscy, nawet ci najbardziej skromni i maluczcy doznawaliśmy głębokich wstrząsów prawie wulkanicznych naszej ziemi europejskiej(...) wywracały mi dom i burzyły życie, odrywały od przeszłości, tego co posiadałem, z dramatyczną siłą rzucały w pustkę (...) z całej przeszłości pozostało mi tylko to co w pamięci. To...

Nie sądziłem, że ta książka wywrze na mnie takie wrażenie. Mimo, że interesuje mnie ten okres w historii to obawiałem się, że książka napisana przez jakiegoś Austriaka z XIXw. może być napisana archaicznym językiem i nudnawa. Na szczęście moje obawy były bezzasadne. Jest to chyba jedna z najlepszych książek jakie w życiu czytałem. Napisana bardzo przystępnie i wciągająco. Było dla mnie wyjątkowym przeżyciem czytanie jak zmieniała się Europa na przestrzeni wieków.

Podróżujemy od końcówki XIXw. gdzie nie potrzeba było jeszcze paszportów, żeby sobie podróżować po świecie a kobiety z dobrego towarzystwa musiały nosić gorsety i nie mogły pokazać choćby kawałka ciała poza twarzą oczywiście (coś mi to przypomina). Ich edukacja była równie ograniczona (co najwyżej lekcje muzyki i języków). Nie istniał jeszcze tak naprawdę też ani sport ani film. Austrią rządził cesarz. Autor opisuje I wojnę światową i biedę oraz hiperinflację, która potem nastała w Austrii i Niemczech. Ciekawym faktem jest, że Austria wcale nie chciała być niepodległa w okrojonym kształcie i chciała się łączyć z Niemcami ale nie pozwolono na to (choć w końcu to się stało). Niestety historia kończy się smutno w czasie II wojny światowej.

Zweig był świadkiem historycznych wydarzeń jak opuszczenie kraju przez ostatniego cesarza po 700 latach panowania dynastii. Spotykał też i przyjaźnił się z wieloma słynnymi postaciami ze świata kultury, sztuki i polityki w całej Europie. Wręcz ma się wrażenie, że wszyscy ludzie wybitni tamtego okresu znali się ze sobą. Spotykał też postacie, które znały dawnych mistrzów jak Goethego na przykład. Dla mnie również ciekawym wątkiem był czas po pierwszej wojnie światowej, w czasie którego wg Zweiga wszystko było wywracane do góry nogami przez młodych. Homoseksualizm stał się czymś modnym. Chłopcy chcieli uchodzić za dziewczyny i na odwrót. Każdy chciał być jakimś aktywistą. Starzy mistrzowie i artyści byli odrzucani. Przyszła moda na muzykę atonalną, poezja im mniej miała sensu tym lepiej, w malarstwie im dziwniejsze kształty ktoś malował tym był bardziej popularny. Brzmi znajomo. Zweig narzeka również w pewnym momencie w międzywojniu jak kiedyś człowiek mógł się spokojnie poświecać pracy i życie było wolniejsze a teraz bombardują go informacjami zewsząd. Kilka minut po jakimś ważnym wydarzeniu na innym kontynencie już wszyscy na drugim końcu świata wiedzą co się stało lepiej niż lokalni ludzie. Dobrze, że nie żyje w czasach Facebooka....

Odnośnie życia osobistego: przez większość książki ma się wrażenie, że autor jest samotnikiem, który mieszka sam, podróżuje sam a wychodzi tylko na spotkania z przyjaciółmi i innymi artystami na dyskusje różnego rodzaju. Więc bardzo zaskakuje w którymś momencie jakaś wzmianka o bezimiennej żonie (chyba pojedyncza o pierwszej) a potem o kolejnej żonie i to tylko z okazji tego, że data ślubu zbiegła się z wojną. Trochę ciekawi mnie jakie były relacje autora w kobietami i jak wpasowali się razem w jego tryb życia. Myślę, że to by było interesujące.

Szkoda, że Zweig nie doczekał końca wojny i popełnił samobójstwo w tak mrocznym okresie. Mimo, że żył tylko 60 lat to opisał w swojej książce jakby 3 okresy w historii, które dane mu było przeżyć i które były jakże od siebie różne. Chciałoby się, żeby dożył np. do lotu na księżyc i jeszcze więcej przemyśleń opisał w okresie powojennym (który też jakże był inny od poprzednich). Myślę, że byłaby to fascynująca lektura.

Również plus za ciekawe posłowie dla Anny Wołkowicz.

Nie sądziłem, że ta książka wywrze na mnie takie wrażenie. Mimo, że interesuje mnie ten okres w historii to obawiałem się, że książka napisana przez jakiegoś Austriaka z XIXw. może być napisana archaicznym językiem i nudnawa. Na szczęście moje obawy były bezzasadne. Jest to chyba jedna z najlepszych książek jakie w życiu czytałem. Napisana bardzo przystępnie i wciągająco....

"Świat wczorajszy" to mieszanina wspomnień na temat minionej, także dla Zweiga, epoki połączona z pewnego rodzaju autobiografią, ale dosyć specyficzną, bo jednak autor pomija sporo wątków swojego życia, dotyczących chociażby kwestii prywatnych (nie ma prawie nic o jego żonach),ale na przykład opisuje swoją edukację. Jest to wspaniała panorama "Belle Epoque" oraz międzywojnia, aczkolwiek Zweig wpada trochę w typowo austro-węgierski nostalgiczny ton mitologizujący monarchię. "Kiedyś to było" chciałoby się rzec. Za Cesarza wszyscy żyli w zgodzie, śpiewano pieśni Haydna, ludy nad Dunajem egzystowały we względnej zgodzie, a Żydom żyło się dostatnie, a potem wszystko się posypało. Przede wszystkim jest to jednak piękny obraz Europy. Zweig jako pacyfista, miłośnik europejskiej kultury, artysta we wspaniały sposób pokazuje to wyglądała kontynentalna sztuka w przeddzień upadku. Sporo tutaj nawiązań do różnych dzieł literackich, samych pisarzy z którymi autor się przyjaźnił i korespondował. Nie brak też przedstawienia dzieł literackich, które austriacki pisarz sam tworzył i jakie były jego poglądy na pisarstwo. Na "Świat wczorajszy" trzeba też spojrzeć w odpowiednim kontekście. U Zweiga widać wyraźny strach oraz świadomość rodzących się demonów. Mimo wszystko, wolałbym patrzeć na inną, jaśniejszą stronę książki, na opis grobu Tołstoja, zbieranie pamiątek po kompozytorach, spotkanie z osobą trzymaną przez Goethego do chrztu, która niewątpliwie może być duchowym przewodnikiem po europejskiej kulturze.

"Świat wczorajszy" to mieszanina wspomnień na temat minionej, także dla Zweiga, epoki połączona z pewnego rodzaju autobiografią, ale dosyć specyficzną, bo jednak autor pomija sporo wątków swojego życia, dotyczących chociażby kwestii prywatnych (nie ma prawie nic o jego żonach),ale na przykład opisuje swoją edukację. Jest to wspaniała panorama "Belle Epoque" oraz...

Książka, pisana z perspektywy "uczestnika" tamtych czasów, jest bardziej kroniką wydarzeń historyczno-społecznych niż osobistym dziennikiem/pamiętnikiem. Zweig umiejętnie opisuje mechanizmy, które raz po raz doprowadzały do zburzenia ówcześnie panującego porządku. Jest to tym ciekawsze, że jest to pisane z perspektywy człowieka "zachodu", którego punkt widzenia jest jakże inny od punktu widzenia ówczesnego Polaka.

Z perspektywy drugiej wojny światowej Zweig tak pisał o czasach pierwszej dekady XX wieku:

"Cudowna beztroska ogarnęła świat (...) Nigdy Europa nie była silniejsza, bogatsza, piękniejsza, nigdy bardziej ufna w
swoją jeszcze lepszą przyszłość. Nikt prócz paru zgrzybiałych starców nie żałował 'dawnych, dobrych czasów'"

Niesamowite jest to, jak my - ludzie XXI wieku - możemy dostrzec, że pewne mechanizmy są niezmienne, a historia zatacza koła. Zweig w latach czterdziestych z przerażeniem patrzył w przyszłość, a my - dostrzegając pewne analogie - musimy mieć świadomość, że pokój i dobrobyt nie jest dany raz na zawsze...

Książka, pisana z perspektywy "uczestnika" tamtych czasów, jest bardziej kroniką wydarzeń historyczno-społecznych niż osobistym dziennikiem/pamiętnikiem. Zweig umiejętnie opisuje mechanizmy, które raz po raz doprowadzały do zburzenia ówcześnie panującego porządku. Jest to tym ciekawsze, że jest to pisane z perspektywy człowieka "zachodu", którego punkt widzenia jest jakże...

Fantastycznie napisane - choć chyba jednak niewolne od naturalnej idealizacji, a także niestety zmyśleń, przeinaczeń i przemilczeń oraz autopromocji - refleksje Pisarza nad Europą sprzed I wojny światowej, która wydawała się (niemal) wszystkim "końcem historii". Pisane podczas drugiej światowej Katastrofy, która pozbawiła Autora złudzeń na tyle, że podjął ostateczną decyzję...

A ja czytając, cały czas pytałem sam siebie - czy i my nie jesteśmy w podobnej co on sytuacji? Tylko kto i kiedy zdąży napisać naszemu światu taką elegię...?

Fantastycznie napisane - choć chyba jednak niewolne od naturalnej idealizacji, a także niestety zmyśleń, przeinaczeń i przemilczeń oraz autopromocji - refleksje Pisarza nad Europą sprzed I wojny światowej, która wydawała się (niemal) wszystkim "końcem historii". Pisane podczas drugiej światowej Katastrofy, która pozbawiła Autora złudzeń na tyle, że podjął ostateczną...