Laokoon
- Kategoria:
- publicystyka literacka, eseje
- Wydawnictwo:
- Wolne Lektury
- Data wydania:
- 2015-06-30
- Data 1. wyd. pol.:
- 2015-06-30
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788328553286
Laokoonalbo o granicach malarstwa i poezji
Przedmowa
Ten, kto pierwszy malarstwo i poezję między sobą porównał, był człowiekiem o delikatnych uczuciach: czuł, że obie te sztuki podobnie na niego oddziaływają -- mianowicie, że obie przedstawiają rzeczy nieobecne jako obecne, pozór jako rzeczywistość, obie łudzą, lecz łudzące działanie obu podoba się ludziom.
Ktoś drugi znowu starał się wniknąć w istotę tego podobania się i odkrył, że pochodzi ono u obu z tego samego źródła. Piękno, którego pojęcie urabiamy sobie najpierw z materialnych przedmiotów, posiada prawidła ogólne, dające się zastosować do wielu jeszcze rzeczy: do czynów, myśli, jako też i do form.
Trzeci człowiek, zastanawiający się nad wartością i podziałem
tych ogólnych prawideł, zauważył, że niektóre z nich więcej obowiązują w malarstwie, inne więcej w poezji, że przeto przy tych poezja malarstwu, przy owych malarstwo poezji może być pomocnym przez objaśnienia i przykłady.
Pierwszym był miłośnik, drugim filozof, trzecim krytyk sztuki. Dwom pierwszym było łatwym czy to swe poczucie, czy to swe wnioski dobrze zastosować, natomiast przy uwagach krytyka sztuki główna rzecz polega na trafnym ich zastosowywaniu w poszczególnych przypadkach; skoro zaś na jednego bystrego krytyka przypada pięćdziesięciu pomysłowych, byłoby dziwnym, gdyby zastosowywano zawsze te uwagi z wszelką ostrożnością konieczną do utrzymania równowagi między obydwiema sztukami. [...\Gotthold Ephraim LessingUr. 22 stycznia 1729 w Kamenz w Saksonii Zm. 15 lutego 1781 w Brunszwiku Najważniejsze dzieła: Laocoon (esej o poezji i malarstwie),dramaty: Miss Sara Sampson (1755),Minna von Barnhelm (1763-1767),Emilia Galotti (1772),Natan mędrzec (1779) Dramaturg, krytyk, teoretyk literatury, filozof i teolog, przedstawiciel niemieckiego Oświecenia. Wywarł wielki wpływ na rozwój teatru jako redaktor ?Beitrage zur Historie und Aufnahme des Theatres", pracownik Teatru Narodowego w Hamburgu, autor książki Hamburgische Dramaturgie, wreszcie jako dramaturg. Dość powiedzieć, że jego sztuka Miss Sara Sampson uznawana jest za pierwsze dzieło tzw. dramatu mieszczańskiego, przeciwstawiającego się klasycznym regułom, zaś Natan mędrzec ? za pierwszy niemiecki przykład tzw. dramatu idei. Lessing przyjaźnił się z Mojżeszem Mendelssohnem, inicjatorem Haskali, czyli żydowskiego Oświecenia. Według niektórych na Mendelssohnie wzorowany jest tytułowy bohater sztuki Natan mędrzec. Był zwolennikiem wolności myśli w kwestiach teologicznych i żywił przekonanie o możliwości oparcia religii na racjonalnych podstawach. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 46
- 24
- 11
- 3
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
OPINIE i DYSKUSJE
Podejmując wyzwanie LC lipiec 2023 nie wiedziałam na co się porywam. Czytałam z fascynacją, tematyka mi obca, ale zaangażowanie i emocjonująca dysputa o tym co autor wiedział/nie wiedział tworząc dzieło, co miały znaczyć otwarte usta, wygięcie w prawo/lewo, uniesiona stopa, obnażony tors, czy interpretator dzieła ma rację, czy się myli, co jest w stanie przekazać tworzywo (kamień, słowo),a czego nie może i co wtedy twórca może zrobić by oddać myśl. Mnóstwo szczegółów, detali, porównań, polemik, nad każdym słowem, bądź pociągnięciem dłuta, wow, wow, wow. Siedzenie miesiąc i kontemplowanie jednego dzieła w muzeum, to nic w porównaniu z tą wszechstronną analizą jednej rzeźby/utworu, życia nie starczy przy tej szczegółowości roztrząsania dzieła i wszystkiego co na jego temat napisano.
Podejmując wyzwanie LC lipiec 2023 nie wiedziałam na co się porywam. Czytałam z fascynacją, tematyka mi obca, ale zaangażowanie i emocjonująca dysputa o tym co autor wiedział/nie wiedział tworząc dzieło, co miały znaczyć otwarte usta, wygięcie w prawo/lewo, uniesiona stopa, obnażony tors, czy interpretator dzieła ma rację, czy się myli, co jest w stanie przekazać tworzywo...
więcej Pokaż mimo toNietzsche powiedział o Lessingu "najuczciwszy człowiek". Dlatego byłem ciekaw, kto zacz.
Autor "Laokoona" okazał się niezwykle dociekliwym estetykiem, inteligentnym teoretykiem literatury oraz pokornym erudytą. Ta pokora, a także skromność, były tu nie na miejscu. Dobrze, że Nietzsche nie wzorował się na stylu Lessinga. Pewnie bardziej imponowała mu wnikliwość i - właśnie - uczciwość.
Książka opowiedziała mi o estetyce starożytnych Greków i Rzymian, czyli bardzo dużo, bo dziko interesuje mnie "klasyczność" sztuki: czym jest "klasyka" -> co jest ową podstawą piękna, na której - chcąc, czy nie chcąc - wszyscy w Europie (i okolicy ;>) stoimy.
Precyzyjne rozrysowanie przez autora obszarów poezji i malarstwa nie jest aktualne i należy je traktować jako właśnie grunt tych dziedzin, a więc historycznie. Niemniej jednak, świadomość, w jaką Lessing zaopatruje czytelnika, rozjaśnia głowę jakimś takim nie dzisiejszym światłem... lepszym.
Nietzsche powiedział o Lessingu "najuczciwszy człowiek". Dlatego byłem ciekaw, kto zacz.
więcej Pokaż mimo toAutor "Laokoona" okazał się niezwykle dociekliwym estetykiem, inteligentnym teoretykiem literatury oraz pokornym erudytą. Ta pokora, a także skromność, były tu nie na miejscu. Dobrze, że Nietzsche nie wzorował się na stylu Lessinga. Pewnie bardziej imponowała mu wnikliwość i - właśnie...
Czytając tego typu dzieła, nieodmiennie podziwiam, jak wiele wagi przykładali niegdyś ludzie pióra do teoretycznych zagadnień, związanych ze sztuką, pięknem itp. To, co dzisiaj wydaje się logiczne i nie wymagające jakichś szczególnie dociekliwych opracowań - wówczas inspirowało do tworzenia kilkudziesięciostronicowych prac...
Tak jest właśnie z pracą Lessinga, który w "Laokoonie" zastanawia się przede wszystkim nad kwestią tego, co łączy i dzieli w oddawaniu piękna w poezji i w malarstwie. Porównanie rzeźby, przedstawiającej "Grupę Laokoona" wraz z poetyckim opisem Wergiliusza, jest jednak zaledwie motywem przewodnim do rozważań szerszych, naświetlających jak dużym problemem jest oddanie piękna za pomocą słowa i w jaki sposób wielcy artyści radzili sobie z tym zadaniem.
Czytane współcześnie, opracowanie to nie ma już tak dużej siły przemowy, jak musiało mieć w czasach współczesnych dla Lessinga. Wówczas bowiem znajomość sztuki i literatury antycznej było czymś zrozumiałym samo przez się, było podstawą klasycznego wykształcenia. Dzisiaj jedynie pasjonaci tematu będą w stanie zrozumieć subtelne aluzje, odnieść je do konkretnych twórców i dzieł. Nieznajomość "Iliady" czy "Eneidy" jeszcze nie tak znowu dawno, byłaby powodem do wstydu i świadczyła o dużych brakach w wykształceniu. Ale czy i dzisiaj tak jest? Większość, niestety, czyta te utwory jedynie pod szkolnym przymusem, traktując je jako niepotrzebny relikt. Czy w takim przypadku zrozumiałym będzie fakt, że ktoś mógł pisać rozprawę na postawie słownych niuansów w opisie Heleny chociażby? Czy analizować to, czy opisane sceny z tarczy Achillesa rzeczywiście mogły się na takiej tarczy pomieścić?
Tak więc opracowanie to polecam zdecydowanie pasjonatom tematu.
Czytając tego typu dzieła, nieodmiennie podziwiam, jak wiele wagi przykładali niegdyś ludzie pióra do teoretycznych zagadnień, związanych ze sztuką, pięknem itp. To, co dzisiaj wydaje się logiczne i nie wymagające jakichś szczególnie dociekliwych opracowań - wówczas inspirowało do tworzenia kilkudziesięciostronicowych prac...
więcej Pokaż mimo toTak jest właśnie z pracą Lessinga, który w...