Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Trudno dziś powiedzieć, kim tak naprawdę był Grigorij Rasputin: prorokiem, magiem, ludowym szamanem, rozmodlonym czarodziejem, uzdrowicielem, cudotwórcą, świętym mędrcem, mistykiem, hipnotyzerem, manipulatorem, lubieżnikiem i gwałcicielem, czy też, jak to wskazywały jego akta, wiejskim koniokradem i niepiśmiennym chłopem z Syberii, który dzięki "dzikiemu syberyjskiemu urokowi" i pewnym zdolnościom retorskim został wciągnięty w przeogromną machinę dworskich intryg, kłamstw, krętactw, plotek i podstępów ze strony rosyjskiej arystokracji. Wiele wskazuje na to, iż ten prosty chłop padł ofiarą wyścigu i rywalizacji o pieniądze i władzę wysoko postawionych petersburskich magnatów.
Nie wydaje się też błędnym stwierdzenie, iż Rasputina i jego pozycję na dworze cara Mikołaja II można zaliczyć do przyczyn zagłady ostatnich Romanowów. Grono wrogów Rasputina (także cesarzowej Aleksandry) było ogromne, a narastające plotki na temat jego związków z cesarzową dolewały oliwy do ognia. Był chroniony przez nią, lecz to nie zapobiegło planom zamachu - zlikwidowali go inni Romanowowie. Wkrótce także car i jego rodzina padli ofiarą zamachu - bestialsko zamordowani w roku 1918 przez bolszewików w Jekaterynburgu. Rosyjski carat upadł. Romanowowie padli ofiarą nie tylko rewolucji bolszewickiej, byli także ofiarami systemu sprawowania władzy, rosyjskiej arystokracji oraz Rasputina, który w znaczny sposób przyczynił się do ich zagłady.

Trudno dziś powiedzieć, kim tak naprawdę był Grigorij Rasputin: prorokiem, magiem, ludowym szamanem, rozmodlonym czarodziejem, uzdrowicielem, cudotwórcą, świętym mędrcem, mistykiem, hipnotyzerem, manipulatorem, lubieżnikiem i gwałcicielem, czy też, jak to wskazywały jego akta, wiejskim koniokradem i niepiśmiennym chłopem z Syberii, który dzięki "dzikiemu syberyjskiemu...

Ta zaledwie 130 stronicowa książeczka, napisana pięknym językiem, jest chyba najlepszą pozycją mówiącą o Warszawie czasu wojny, o gettcie i zagładzie narodu żydowskiego. Jej skondensowana treść przedstawia losy Aleksa (nazwisko nieznane), autora wspomnień, oraz jego rodziny na tle wybuchu drugiej wojny w Polsce. Miał on 12 lat, gdy rozpoczęła się okupacja Warszawy. Wywodził się z zasymilowanej inteligenckiej rodziny żydowskiej, dla której znajomość języka polskiego, polskiej kultury i literatury były bardzo ważne (warszawskie środowisko żydowskie było przed wybuchem wojny podzielone na Żydów tradycyjnych z mocną przynależnością do religii, języka hebrajskiego i obyczaju, przeciwnych mieszaniu się z Polakami, polskiej szkole, językowi oraz na Żydów zasymilowanych z kulturą polską, Żydów mówiących tylko po polsku, pracujących w polskich instytucjach i kształcących się w polskich szkołach).
Aleks miał 12 lat, gdy wybuchła wojna. Chodził do polskiej szkoły, rodzice nakłaniali go do nauki, gdyż widzieli w nim w przyszłości kogoś wysoko postawionego (szczególnie dominacja matki z jednej strony kształtowała chłopca i jego poglądy, ale z drugiej strony osłabiała go, czyniąc z Aleksa osobę niezaradną i słabą. Sam Aleks nazywał siebie "bezużytecznym pięknoduchem chodzącym z głową w chmurach"). Po wybuchu wojny i po otwarciu dużego getta matka-lekarka utrzymywała całą rodzinę (ojciec zmarł zaraz na początku wojny), załatwiała przepustki i pozwolenia na pracę w szpitalu członkom swojej rodziny. W czasie likwidacji dużego getta rodzina Aleksa została rozdzielona - część została wywieziona do Treblinki, inni zginęli w czasie okupacji. Podczas przepędzania Żydów do wagonów kolejowych Aleks wraz z matką i z dwiema ciotkami uciekają przez wyłom w murze, lecz strzelanina na ulicy rozdziela chłopca od matki. Przez jakiś czas Aleks ukrywa się z ciotką w gruzach stolicy, lecz aresztowani przez gestapo zostają skazani na wywóz do obozu. Podczas transportu chłopak zostaje rozdzielony z ciotką i przewieziony do obozów pracy najpierw do Budzynia i Radomia, a potem przez Tomaszów Mazowiecki i Oświęcim trafia do niemieckiego obozu w Stuttgarcie. Po zakończeniu wojny i wyzwoleniu Aleks pragnie odnaleźć matkę, gdyż nadzieja o jej ocaleniu trzymała go przy życiu. Niestety, okazuje się, że matka zginęła w ulicznej strzelaninie zaraz po ich ucieczce z placu transportowego przez wyłom w murze getta. Aleks zostaje odnaleziony przez daleką rodzinę z Ameryki, dokąd wyjeżdża.

Ta zaledwie 130 stronicowa książeczka, napisana pięknym językiem, jest chyba najlepszą pozycją mówiącą o Warszawie czasu wojny, o gettcie i zagładzie narodu żydowskiego. Jej skondensowana treść przedstawia losy Aleksa (nazwisko nieznane), autora wspomnień, oraz jego rodziny na tle wybuchu drugiej wojny w Polsce. Miał on 12 lat, gdy rozpoczęła się okupacja Warszawy. Wywodził...