Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Opis wydawcy spowodował, że oczekiwałam innego rodzaju lektury. Wydawało mi się, że będzie to typowa literatura popularnonaukowa, tymczasem "Trupia farma" jest raczej autobiografią Billa Bassa, trochę przypominająca "Mind huntera".
Historia zaczyna się znacznie wcześniej, niż powstanie "Trupiej farmy" (swoją drogą lepszym tłumaczeniem "Body farm" byłaby chyba jednak "Farma zwłok"). Poznajemy początki naukowej kariery autora i początki pracy dla wymiaru sprawiedliwości, kolejne sprawy które doprowadziły do powstania tego niezwykłego ośrodka badawczego, oraz najciekawsze "przypadki", które Bass badał jako biegły antropolog sądowy.
To właśnie opisy poszczególnych śledztw, a nie wyniki badań z "Trupiej farmy" zajmują najwięcej miejsca w książce. Czyta się je jak opowiadania kryminalne, chociaż w niektórych przypadkach czytelnik nie dostaje zadowalającego zakończenia, bo zabójca nie zostaje złapany.
Mimo dość obrzydliwego i przykrego tematu, a jednocześnie porcji naukowej wiedzy, czyta się to naprawdę dobrze. Spora w tym zasługa lekkiego stylu ze sporą dawką czarnego humoru, a jednocześnie duży szacunek, z jakim Bass opisuje swoje "trupy" i (żywych) współpracowników.
Jedyne, co mi przeszkadzało, to opisy prywatnego życia autora (a zwłaszcza żałoby po obu żonach). Wydawały mi się zbyt intymne.

Aha, jeśli nie wiecie jak wygląda często opisywany w książce tłuszczowosk (Adipocere), i gdyby wam przyszło do głowy że sprawdzicie to sobie w internecie, to... zastanówcie się dwa razy, czy to aby na pewno dobry pomysł. Dobrze wam radzę.

Opis wydawcy spowodował, że oczekiwałam innego rodzaju lektury. Wydawało mi się, że będzie to typowa literatura popularnonaukowa, tymczasem "Trupia farma" jest raczej autobiografią Billa Bassa, trochę przypominająca "Mind huntera".
Historia zaczyna się znacznie wcześniej, niż powstanie "Trupiej farmy" (swoją drogą lepszym tłumaczeniem "Body farm" byłaby chyba jednak "Farma...

Nie wierzcie opisowi z okładki. To nie jest "mistrzowski tom".
Dziesięciu bardziej czy mniej znanych polskich pisarzy napisało po jednym opowiadaniu kryminalnym. Niektórym się udało, innym nie.
Umówmy się - trudno jest napisać opowiadanie kryminalne, które zaskoczy czytelnika. Z racji objętości dzieła nie ma po prostu możliwości wodzenia czytelnika za nos i podsuwania mu ciągle nowych, fałszywych tropów. Dlatego ci pisarze, którzy próbowali skupić się na intrydze kryminalnej (Larek w beznadziejnym "Czwartym zabójcy" i Głębocki w nudnym "Guziku"), po prostu polegli. Najlepiej w tej kategorii poradził sobie Wroński w tytułowym "Trupów hurtowo trzech", dzięki historycznej stylizacji.
Wygrali ci, którzy postawili na dowcip (Ćwirlej "Czwarta beczka norweskich śledzi" i Rudnicka "Niespodzianka") lub nastrój (Jodełka "Nie tak sobie ciebie wyobrażałam" i najlepszy Chmielarz "Sznurówki"). Niestety poza "Sznurówkami" miałam uczucie niedosytu po każdym z pozostałych opowiadań - nawet te, które oceniam dobrze, miały rozczarowujące zakończenie.

Cieszę się, że pieniądze za zakup wsparły szczytny cel - bez tego trochę żałowałabym wydanych 17 złotych.

Nie wierzcie opisowi z okładki. To nie jest "mistrzowski tom".
Dziesięciu bardziej czy mniej znanych polskich pisarzy napisało po jednym opowiadaniu kryminalnym. Niektórym się udało, innym nie.
Umówmy się - trudno jest napisać opowiadanie kryminalne, które zaskoczy czytelnika. Z racji objętości dzieła nie ma po prostu możliwości wodzenia czytelnika za nos i podsuwania mu...

Niby się interesowałam swego czasu historią, ale ciągle odkrywam, jak mało wiem. Po lekturze "Wybrańców" i "Trzeciej Rzeszy na haju" sięgnęłam po kolejną pozycję poświęconą nazistowskim lekarzom. Autor przeprowadził bardzo ciekawą analizę dlaczego właśnie lekarze byli grupą zawodową, która szczególnie ciepło powitała nazizm.

Mniej więcej w połowie przerwałam czytanie, bo przy opisie jednego z testów na ludziach zrobiło mi się niedobrze. Musiałam odczekać kilka dni, żeby znowu zbliżyć się do książki.

Jednak to nie opisy eksperymentów zrobiły na mnie największe wrażenie. Każdy jako tako wykształcony Polak chyba słyszał o doktorze Mengele, więc sama kwestia testów na ludziach nie jest aż tak dla nas szokująca. Zresztą (co przyznaje autor "Lekarzy Hitlera") pod względem okrucieństwa niewielu niemieckich lekarzy mogło równać się z lekarzami japońskimi, którzy z równym zapałem poszukiwali rozwiązania mniej czy bardziej palących problemów armii.
Nie zdawałam sobie jednak sprawy z tego, że przekonanie o dziedziczeniu wszystkich negatywnych cech oraz idea usuwania z narodu jednostek zbędnych była przed wojną niezwykle popularna w USA. Zwolennicy eugeniki w III Rzeszy i USA prześcigali się we wzajemnych pochwałach. A zwolenników tych było wśród amerykańskiej elity tak wielu, że aż dziwne że obozy koncentracyjne i akcja zabijania upośledzonych umysłowo nie pojawiły się USA.
Szczegółowo opisane w książce podwaliny filozoficzne (jeśli tak można to ująć) ruchu eugenicznego wydają się wręcz absurdalne w naszych czasach. Ale nasi przodkowie nie mieli naszej wiedzy o dziedziczeniu, próbowali za to opierać swoje przekonania na najnowszych osiągnięciach nauki (oraz pseudo-nauki). Zresztą, czy na pewno te przekonania wyginęły? Stosunkowo często można spotkać się w Polsce z hasłem, że Murzyni są głupsi od białych, a "wiecznych bezrobotnych" żyjących na garnuszku państwa i mnożących się jak króliki powinno się sterylizować.

Drugie, co było dla mnie szokujące, to bezsens większości eksperymentów - ich niedopracowanie, oparcie raczej na szalonych pomysłach niż naukowych podstawach. Co więcej, działanie niektórych substancji testowano również na niemieckich żołnierzach - co z punktu widzenia eugeniki już było niedopuszczalne.

Za ironię można uznać to, że Hitler miał bardzo postępowe przekonania jeśli chodzi o prawa zwierząt, a w III Rzeszy wprowadzono nowoczesne przepisy dotyczące eksperymentów na zwierzętach. Również prawo regulujące eksperymenty na ludziach było restrykcyjne, i wymagało by osoba poddawana testom wyrażała świadomą zgodę. Dotyczyło to jednak tylko ludzi. Podludziom nie należały się nawet prawa przyznane zwierzętom.

Trzecia szokująca informacja to tak niski wymiar kary dla większości lekarzy uczestniczących w masowych przymusowych sterylizacjach, morderstwach dzieci uznanych za niewarte dalszego utrzymywania, morderstwach chorych psychicznie oraz zabijaniu w dręczeniu więźniów obozów koncentracyjnych. Wiedziałam, że niektórzy zbiegli, ale nie sądziłam że wyroki orzekane wobec pozostałych były niskie, a nawet jeśli były surowe - jak wieloletnie kary pozbawienia wolności - to i tak skazani cieszyli się po kilku latach wolnością. Większość powróciła do zawodu.

Nasunęła mi się jeszcze refleksja, że dzisiaj wielkim tabu w publicznych dyskusjach jest kwestia utrzymania osób niezdolnych do samodzielnego życia. W dyskusji o dopuszczalności aborcji argumentami są tylko prawo do życia kontra prawo do godności (rozumianego jako życie bez bólu i cierpienia). Nigdy nie słyszałam, żeby ktoś odważył się powiedzieć, że leczenie maleńkiego człowieczka od początku skazanego na śmierć sporo kosztuje, a w publicznej służbie zdrowia brakuje pieniędzy. Jednak udawanie, że problemu nie ma, nie spowoduje, że ten problem zniknie.

Niby się interesowałam swego czasu historią, ale ciągle odkrywam, jak mało wiem. Po lekturze "Wybrańców" i "Trzeciej Rzeszy na haju" sięgnęłam po kolejną pozycję poświęconą nazistowskim lekarzom. Autor przeprowadził bardzo ciekawą analizę dlaczego właśnie lekarze byli grupą zawodową, która szczególnie ciepło powitała nazizm.

Mniej więcej w połowie przerwałam czytanie, bo...