Świat Lema


Nie do końca jestem przekonany do formuły zbudowanej w tekst stanowiący zbiór cytatów wydobytych z większych form literackich. Aforyści, którzy taką wersję komunikacji uprawiają zawodowo, a ich krótkie sentencje są zamkniętymi myślami, to zupełnie co innego. Na szczęście do pewnego stopnia antologia „W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów” broni się specyfiką pisarstwa Stanisława Lema i szeroką bazą źródłową. Wyboru cytatów dokonał Wiktor Jaźniewicz, tłumacz Lema, włączając wypowiedzi publiczne – wywiady, rozmowy, wspomnienia. Efekt jego pracy czyta się dobrze i szybko. Niewiele było powtórzeń tych samych myśli (choć kilka rzucało się łatwo w oczy). Mam pewne przypuszczenie co do sposobu budowania wyniku kwerendy przez kompilatora, o czym niżej. Zakres poruszonych tematów, choć subiektywnie przez niego wydobyty, to mam wrażenie, że stanowi reprezentatywną kolekcję.

Lem w takiej wersji nie może być z definicji ambitną ofertą. Jest to raczej szybka technika zapoznania się z myśleniem pisarza. Ponieważ Jaźniewicz podzielił tematy w grupy i podgrupy, łatwo można wydobyć inspirujące konkretne problematyki. Do tego każdy cytat uzupełnia źródło. Czytelnik może więc w jakimś stopniu sugerować się wyimkiem by sięgać po pełne teksty. Od razu widać Lemowski styl – słowotwórstwo i szyk zdania. Kluczem są jednak tematy i poglądy. Technikę traktuje z dystansem, a futurologii właściwie nie lubi. Stawia wysokie wymagania nauce i sporo od niej oczekuje.

„Specjalista to barbarzyńca, którego ignorancja nie jest wszechstronna.” (76)

Zdecydowanie najsłabsze fragmenty orbitują wokół tematów polityki i religii. Zapewne Lem wprost unikał prostego wpisywania się w bieżące problemy. Z drugiej strony, ponieważ bardzo ciekawiła go interakcja umysłu (na przykład ludzkiego) z kosmosem, to sporo ciekawych obserwacji – pogłębionych, obrazoburczych czy nieoczywistych - pojawia się jako cytaty w zbiorze. Lem dostrzega w nich nasze ograniczenia, ale i fascynujące możliwości i szansę.

„Nauka nie posiada rywali.” (75)

„Nauka nie ukrywa rozległości obszarów swojej ignorancji.” (75)

„Nauka bierze świat jaki jest, filozofia i teologia natomiast rozważają, czy nie mógłby być inny.” (88)

„Fakty istnieją tylko tam, gdzie nie ma ludzi. Kiedy oni się pojawiają, są już tylko interpretacje.” (230)

„Nie ma rzeczy bogatszej w możliwości od próżni.” (237)

Miał pisarz dystans do siebie i świadomość własnej ‘patologicznej logiczności’ w analizach świata, która nie tylko Internet zdążyła zdekonspirować w złowieszczych kolorach, ale i literacki pęd do wtórności. Nie oszczędzał filozofów, popularnych artystów, kultu pieniądza i zapędów autodestrukcyjnych Ziemian. Wszystko to do nas krzyczy i z zaproponowanej próbki Lemowskiej.

„Byłem dzieckiem samotnym raczej, ale wcale o tym nie wiedziałem. Bardzo chciałem mieć braciszka lub siostrzyczkę, a właściwie – obawiam się – maleńkiego niewolnika.” (210)

„Nic tak nie podnieca dziś wydawców i autorów, jak książka, której nikt nie musi czytać, ale każdy powinien mieć.” (143)

Garść uwag krytycznych stojących za co najwyżej dobrą notą całości. Mam wrażenie, że większość cytatów pogrupowanych w tematyki, pojawiło się na podstawie istnienia w nich konkretnych słów (w zdigitalizowanej wersji tekstów szuka się konkretnych fraz i mamy cytaty). A przecież Lem potrafił bardzo szeroko łączyć nauki, wykreowane ludzkie konstrukcje osobowościowe w długie ciągi niebanalnie powiązanych treści. Stąd trochę cytatów zabrakło mi, chociażby z „Głosu Pana” (bo akurat pamiętam to najlepiej). Jednocześnie Jaźniewicz słusznie przeanalizował i dobrał cytaty, głównie budujące ostatni rozdział „Lem osobiście”, spośród wywiadów i pozaliterackich opracowań. Jeśli w przypadku wyrwanych z kontekstu beletrystycznych zdań czasem można mieć wątpliwość, czy takie akurat poglądy prezentuje sam autor, to wobec myśli z końcówki zbioru ich nie ma.

Poprzez lekturę „W strachu przed antymaterią” jest szansa ‘ugryźć nieco z Lema’. Nie ma pełnego bogactwa narracji, choć przebłyski da się wydobyć. Antologia nie zastąpi książek pisarza. To taka poprawna zachęta dla czytelników, którzy dopiero może szukają konkretnej lektury, choć zaoferowane cytaty bardziej mogą stanowić inspirację do przemyśleń. Oby z tego nikt nie chciał budować pseudo-intelektualnej mądrości werbalizowanej w towarzystwie dla ‘erudycyjnego zabłyśnięcia’. Takiego podejścia do tematów, które frapowały egzystencjalnie, Lem nie znosił. Kochał to, co i mnie ostatecznie motywuje:

„Ja chcę wiedzieć, i ta wiedza jest dla mnie wartością per se.” (215)

DOBRE minus – 6.5/10

Świat Lema


Nie do końca jestem przekonany do formuły zbudowanej w tekst stanowiący zbiór cytatów wydobytych z większych form literackich. Aforyści, którzy taką wersję komunikacji uprawiają zawodowo, a ich krótkie sentencje są zamkniętymi myślami, to zupełnie co innego. Na szczęście do pewnego stopnia antologia „W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów” broni się...

W strachu przed antymaterią to niezwykła kolekcja ważnych myśli i rysunków Stanisława Lema.

Pisarz w swoich książkach łączył wizje społeczne z fantastycznymi fabułami, w które wplatał wątki naukowe. Jego twórczość można czytać jak najlepsze książki przygodowe ze statkami kosmicznymi w tle, ale też jak dzieła filozoficzne.

W zbiorze 1381 cytatów Lema są zdania o świecie, życiu, języku i kulturze, no i oczywiście o kosmosie. Są cytaty z Solaris, Głosu pana, Bajek robotów, Golema, Powrotu z gwiazd i wielu innych. Słowa Lema chwytają za szare komórki. Można je czytać ciurkiem, jak ktoś jest wytrwały, albo można sobie dawkować (Ja dawkuje). To idealna pozycja dla tych co lubią cytaty, dla wszystkich co Lema czytają i dla tych co mają to w planach.

W strachu przed antymaterią to niezwykła kolekcja ważnych myśli i rysunków Stanisława Lema.

Pisarz w swoich książkach łączył wizje społeczne z fantastycznymi fabułami, w które wplatał wątki naukowe. Jego twórczość można czytać jak najlepsze książki przygodowe ze statkami kosmicznymi w tle, ale też jak dzieła filozoficzne.

W zbiorze 1381 cytatów Lema są zdania o świecie,...

,,Człowiek musi jeść, pić i ubierać się; reszta jest szaleństwem" 😜

,,Tam, gdzie wszystko można zdobyć bez trudu, wszystkie wartości giną"

,,Książką można czytelnikowi głowę, owszem, przemeblować o tyle, o ile jakieś meble już w niej przed lekturą stały" 📖

Znasz twórczość Stanisława Lema?
Ten autor był wybitny, przewidział w swojej twórczości przyszłość np. Powstanie książek elektronicznych, smartfonów czy Internetu. 🌐 Ponadto miał ciekawe przemyślenia. Dlatego bardzo zainteresowałam się książką, która zawiera 1381 cytatów Lema. ✍️

Myślę, że nie tylko osoby, które znają i są fanami autora, będą zadowolone z lektury, ponieważ cytaty skłaniają do wyciągania wniosków i każdy może odebrać je na swój sposób. Jednocześnie wręcz zachęcają do sprawdzenia jego dzieł. 🤗

W tej książce podzielono spis treści na różne działy np. na temat technologii, świata, religii, humoru, literatury czy polityki. Dlatego łatwiej wyszukać cytaty, które interesują nas najbardziej. Dodatkowym atutem tego wydania jest to, że znajdują się tu mało znane rysunki 🎨 autora. Bardzo się cieszę, że stworzono tę książkę, ponieważ dzięki temu więcej osób dowie się o twórczości Lema, bo jest on w stanie zainspirować i pokazać, jak wyjątkowy jest świat.

,,Człowiek musi jeść, pić i ubierać się; reszta jest szaleństwem" 😜

,,Tam, gdzie wszystko można zdobyć bez trudu, wszystkie wartości giną"

,,Książką można czytelnikowi głowę, owszem, przemeblować o tyle, o ile jakieś meble już w niej przed lekturą stały" 📖

Znasz twórczość Stanisława Lema?
Ten autor był wybitny, przewidział w swojej twórczości przyszłość np. Powstanie...

Trzeba stwierdzić, że nietypowym pomysłem jest wydanie książki, która składa się z samych cytatów. Jakby jednak dłużej się nad tym zastanowić, to chyba Lem jest najodpowiedniejszym autorem dla takiego rodzaju zbioru.

Niezależnie czy lubicie książki Stanisława Lema czy nie, musicie przyznać, że miał tęgi umysł, a jego myśli były czymś więcej. Zwyczajny jego cytat może być ziarnem do większej refleksji.

Zbiór podzielony jest na zakresy tematyczne: świat, człowiek, nauka, technologie, kultura, literatura, polityka, religia, humor, Lem osobiście. Wybór opracował Wiktor Jaźniewicz – jego tłumacz na język rosyjski i białoruski, znawca jego twórczości. Książka uzupełniona jest rysunkami pisarza, w większości nieznanymi.

Jak dla mnie to niezły pomysł, aby z doskoku przeczytać sobie kilka zdań, a te może zostaną z nami na dłużej. Pozycja obowiązkowa dla fanów autora.

Instagram: Mateusz o książkach

.

Trzeba stwierdzić, że nietypowym pomysłem jest wydanie książki, która składa się z samych cytatów. Jakby jednak dłużej się nad tym zastanowić, to chyba Lem jest najodpowiedniejszym autorem dla takiego rodzaju zbioru.

Niezależnie czy lubicie książki Stanisława Lema czy nie, musicie przyznać, że miał tęgi umysł, a jego myśli były czymś więcej. Zwyczajny jego cytat może być...

,,Śmierć uczy nas kochać życie, a najbardziej innych ludzi, tak samo śmiertelnych, tak samo pełnych odwagi i lęku, tak samo wychylających się tęsknotą poza granice fizycznego istnienia i budujących z miłością tę przyszłość, której nie będzie dane im oglądać”.

Stanisław Lem był wizjonerem, co zostało tubalnie odzwierciedlone w powyższym zbiorze 1381 cytatów wybranych z pietyzmem przez Wiktora Jaźniewicza. W dodatku okraszonych wypowiedziami i humorystycznymi rysunkami Lema. Noblista zwracał ogromną uwagę na kondycję człowieka i technologię w jego życiu. Znany z rozważań filozoficznych, uwypuklania przy pomocy absurdu i groteski dokąd zmierza cywilizacja. W utworach literackich odnosił się do religii, polityki, roli literatury. Nie brakowało w nich dylematów natury egzystencjalnej, fizyki, kosmologii czy socjologii. Przekrój zagadnień i metafizyczny wymiar aforyzmów „W strachu przed antymaterią" budzi mój podziw. Grał konwencjami gatunkowymi. Potrafił znakomicie zobrazować wypadkowe rozwoju technologicznego, czego odzwierciedlenie dostajemy w przedstawionych tu myślach i ideach. Podoba mi się klarowny podział na 10 rozdziałów tj. Świat, człowiek, nauka, technologie, kultura, literatura, polityka, religia, humor i Lem osobiście. Nie sposób nie docenić mrówczej pracy Wiktora Jarniewicza, o czym świadczy bogata bibliografia.Sądzę, że „W strachu przed antymaterią” będzie doskonałym dodatkiem dla zagorzałych czytelników książek Stanisława Lema. Pozostałym pozwoli zrozumieć, z jak wybitnym umysłem mamy do czynienia, zachęci do poznania spuścizny futurologa.
Ten przepięknie wydany wolumin polecam sobie dawkować, gdyż to pozwala niespiesznie sączyć, obracać w myślach i zanurzyć się w tych wielowymiarowych, uniwersalnych i wciąż aktualnych słowach.

„Wartość wszystkiego doceniamy dopiero w chwili utraty".

,,Śmierć uczy nas kochać życie, a najbardziej innych ludzi, tak samo śmiertelnych, tak samo pełnych odwagi i lęku, tak samo wychylających się tęsknotą poza granice fizycznego istnienia i budujących z miłością tę przyszłość, której nie będzie dane im oglądać”.

Stanisław Lem był wizjonerem, co zostało tubalnie odzwierciedlone w powyższym zbiorze 1381 cytatów wybranych z...

LEM i wszystko jasne. Jego niezwykła wyobraźnia, celna obserwacja świata, rzeczywistości, która nas otacza i zdolność przenoszenia jej na karty piórem, które podróżuje razem z czytelnikiem w dalekie zakątki Wszechświata... czegoż chcieć więcej? W STRACHU PRZED ANTYMATERIĄ, to pozycja obowiązkowa dla fanów LEMA, ale także dla tych, którzy z nim dotąd się jakimś cudem nie zetknęli... a nawet dla tych, których (również jakimś cudem) nie zachwycił. Dlaczego? Bo to jest zbiór inspirujących cytatów pisarza - a dokładnie 1381 cytatów! I jest jeszcze coś - ilustracje autora!!!
Ja przepadam za SF. Kocham ten gatunek za ładunek wręcz naukowo-filozoficzny. Zawsze są to opowieści o człowieczeństwie, o ludzkiej tułaczce, o podróży ku kresowi, ku końcowi. STANISŁAW LEM był pisarzem - wizjonerem, kimś kogo się chce słuchać, bo jego opowieści zawsze są w gruncie rzeczy o nas... o mnie, o tobie.
W STRACHU PRZED ANTYMATERIĄ czytelnik ma możliwość przekrojowego spojrzenia nie tylko na literacki kunszt LEMA, ale także na jego poglądy na różne sprawy takie jak: polityka, kultura, literatura. Można także zajrzeć za kurtynę pisarskiego świata mistrza SF. Jest też trochę prywaty i w sumie jest i mądrze i wzruszająco - dla każdego coś przyjemnego.
Książka jest świetnie skonstruowana i Wydawnictwu Literackiemu należą się duże brawa i podziękowania. Jest też pięknie wydana. Mamy twardą oprawę z przecudną grafiką i oczywiście wisienką na torcie są ilustracje LEMA... nie tylko pisarz, ale i rysownik. Ja bardzo polecam tę książkę, jest inspirująca, zawiera życiową i kosmiczną mądrość i pamiętajmy, że "Droga do największych odkryć wiedzie przez absurd".

"W próżni nic nie ginie."
Wydawnictwo Literackie
egzemplarz recenzencki

LEM i wszystko jasne. Jego niezwykła wyobraźnia, celna obserwacja świata, rzeczywistości, która nas otacza i zdolność przenoszenia jej na karty piórem, które podróżuje razem z czytelnikiem w dalekie zakątki Wszechświata... czegoż chcieć więcej? W STRACHU PRZED ANTYMATERIĄ, to pozycja obowiązkowa dla fanów LEMA, ale także dla tych, którzy z nim dotąd się jakimś cudem nie...