Wiersze o tematyce miłosnej czytam chętnie, dlatego z radością sięgnęłam po tomik „Znowu pragnę ciemnej miłości”, czyli zbiór prac osiemnastu polskich poetów i poetek. Za wybór poezji odpowiada Joanna Lech – kilka jej utworów również znalazło się w książce. Soczysty wstęp pisarki przygotowuje czytelnika do podróży po szeroko pojętym romantyzmie i emocjach, jakie budzą w każdym człowieku związki oraz intymność. Od razu ucieszyłam się, widząc w spisie dobrze znane nazwiska, a więc Marię Pawlikowską-Jasnorzewską, Halinę Poświatowską, Tadeusza Różewicza, Annę Świrszczyńską oraz Rafała Wojaczka. To właśnie do twórców z ubiegłego wieku żywię najwięcej sentymentu i to do ich wierszy najczęściej zaglądam, ilekroć mam ochotę na spotkania poetyckie.

Jednak to nie spotkanie ze „starymi przyjaciółmi” mnie ciekawiło, a pierwsze zetknięcie z nowymi autorami. Szczerze przyznaję, że to w poezji w wykonaniu panów odrobinę się zakochałam. Ich ujęcie miłości i tęsknoty zawsze wydawało się „w punkt”, począwszy od Romana Honeta i wstępu do wierszu pt. „trzydzieści pięć”: „jeżeli można całą miłość nazwać, / można też całą w jednej chwili przeżyć”. Bardzo spodobały mi się utwory Jakobego Mansztajna, w szczególności pierwszy z czterech, gdzie podmiot liryczny nie potrafi sobie poradzić z rozstaniem i opuszczeniem przez byłą partnerkę wspólnego mieszkania: „[…] miałem zapytać: co teraz / z kotami, do kogo należą / wspólne książki, wspólne płyty / wspólne życie? śmierć być może / jest lekarstwem, ale nie jest odpowiedzią”. Za co najmniej intrygujące można uznać wiersze Jacka Podsiadła, który – ogólnie rzecz ujmując – barwnie zaklina w nich rzeczywistość. Z kolei Tomasz Różycki w swojej twórczości poetyckiej uspokaja drugą połowę, utwierdza w przekonaniu, że wszystko jest w porządku: „Skoro ty jesteś dziwna i ja jestem dziwny, / to się wspaniale składa, razem zadziwnimy / świat, będą nas pokazywać palcem rodziny”. Marcin Świetlicki poezją oczarowuje duszę: „Kiedy wracam do miasta – to do ciebie wracam. / Miasto po prostu nie istnieje, kiedy / nie ma w nim ciebie […]”.

Zastanawiam się, czy Joanna Lech miała większe trudności (a może nie miała ich wcale?), dobierając wiersze innych poetów, czy zastanawiając się nad tym, co z własnej twórczości umieścić w książce. Dwa utwory sprawczyni tomiku zachęciły mnie do bliższego zapoznania się z jej pracami, choć, patrząc na ogół tekstów, byłam odrobinę zaskoczona, jak chętnie panie umieszczają w swojej poezji zwroty po angielsku: „Ponieważ ty jesteś jak wyważone drzwi i brak wyjścia. / And I want you”. Inny przykład z wiersza Justyny Bargielskiej: „źle jest lgnąć do umarłych? So what”. Urzekła mnie za to prostota w wykonaniu Genowefy Jakubowskiej-Fijałkowskiej, w której czuć ducha Poświatowskiej (również przez brak wielkich liter i znaków interpunkcyjnych): „nawet jeśli mnie nie kochasz / mów mi że mnie kochasz”. Twórczość Marty Podgórskiej ma szansę spodobać się osobom, które wypatrują w poezji szarej rzeczywistości i odrobinę chłodnego podejścia do spraw sercowych. Z pewnością nie powrócę do wierszy takich autorek jak Joanna Oparek oraz Agnieszka Wolny-Hamkało. Nawet po kilkukrotnym przeczytaniu ciągle wydawały mi się nie tyle niezrozumiałe, co po prostu dziwaczne.

Antologie z utworami różnych autorów mają swoje zalety. Za najbardziej istotną uważam możliwość poznania skrawków twórczości kogoś wcześniej nieznanego, co pozwala na późniejsze poszukiwanie kolejnych jego dzieł na własną rękę. W przypadku „Znowu pragnę ciemnej miłości” kilkoro poetek i poetów mnie zainteresowało, kilkoro odrzuciło.

Spodziewałam się po tomiku bardzo klasycznego podejścia do miłości, a jest w nim ukazane całe jej szerokie spektrum, co koniec końców uważam za dobre. Są staroświeckie wzdychania do nagich szyj i dłoni, jest nowoczesne owijanie w bawełnę i jest zwyczajne życie ze zwyczajnymi rozstaniami. Zwłaszcza w tej nowszej poezji zauważyłam dużo prostego pożądania i cierpienia wywoływanego odrzuceniem, za to mało romantycznej tęsknoty i rzeczywistego oddania siebie drugiej osobie. Próżność miesza się w niej często z wrażliwością, współcześni poeci uwagę przywiązują do rzeczy materialnych, podczas gdy twórcy z XX wieku skupiają się na tym, co ulotne i niewidoczne dla oczu; nie do końca potrafią się cieszyć chwilą, która trwa, bo mocno obawiają się, że minie zbyt szybko.

Na pewno każdy znajdzie tu coś dla siebie, jednak osobiście jestem trochę rozczarowana. A może to nie rozczarowanie, a pewne przywiązanie do wygody, jaką oferują tomiki z twórczością jednego autora. Pozwalają na lepsze wczucie się w splot słów jednej osoby, podczas gdy w takim zbiorze jak omawiany otrzymujemy mieszankę różnych doświadczeń i stylów. Coś się spodoba, ale zanim się przetrawi tę treść, na kolejnych stronach są już wiersze, które niekoniecznie trafiają do serca.

Wiersze o tematyce miłosnej czytam chętnie, dlatego z radością sięgnęłam po tomik „Znowu pragnę ciemnej miłości”, czyli zbiór prac osiemnastu polskich poetów i poetek. Za wybór poezji odpowiada Joanna Lech – kilka jej utworów również znalazło się w książce. Soczysty wstęp pisarki przygotowuje czytelnika do podróży po szeroko pojętym romantyzmie i emocjach, jakie budzą w...