Dla zainteresowanych tematem- jest on znacznie pogłębiony w "Księdze wyjścia" Grynberga.

Dla zainteresowanych tematem- jest on znacznie pogłębiony w "Księdze wyjścia" Grynberga.

Pierwszy raz miałam okazję zetknąć się z tematem powrotów „wypędzonych”. Sporo już napisano o tych, którzy otrzymali bilet w jedną stronę i nie wrócili. Brakowało jednak głosu tych, którzy po latach zdecydowali się dać swojej pierwszej ojczyźnie drugą szansę.
Czego mi zabrakło? Głosów pierwszego pokolenia. W książce wypowiadają się Ci, którzy wyjechali „przez rodziców”. Bardzo często osoby niemal do ostatniej chwili nieświadome swoich korzeni. A co z ich rodzicami? Są przecież wśród nich tacy, którzy wojnę przeżyli czyli niejako dali Polsce drugą, a nawet trzecią szansę.

Pierwszy raz miałam okazję zetknąć się z tematem powrotów „wypędzonych”. Sporo już napisano o tych, którzy otrzymali bilet w jedną stronę i nie wrócili. Brakowało jednak głosu tych, którzy po latach zdecydowali się dać swojej pierwszej ojczyźnie drugą szansę.
Czego mi zabrakło? Głosów pierwszego pokolenia. W książce wypowiadają się Ci, którzy wyjechali „przez rodziców”....

Perspektywa osób, których życie potoczyło się dobrze. Niemniej jednak dobre źródło informacji o schyłku lat 60. i losach żydowskiej społeczności żyjącej w Polsce. Lektura nie wyczerpuje tematu, ale skłania do dalszych poszukiwań i zgłębiania wiedzy, za co plus.

Perspektywa osób, których życie potoczyło się dobrze. Niemniej jednak dobre źródło informacji o schyłku lat 60. i losach żydowskiej społeczności żyjącej w Polsce. Lektura nie wyczerpuje tematu, ale skłania do dalszych poszukiwań i zgłębiania wiedzy, za co plus.

Bardzo wciągające historie!

Bardzo wciągające historie!

Książka jest złożona z wywiadów z przumusowymi emigrantami, którzy po Marcu 1968 roku wyjeżdżali wbrew swej woli z Polski, otrzymując paszport w jedną stronę z informacją, że nie są już obywatelami polskimi. Jest to poruszająca, niełatwa lektura, ale warta przeczytania.

Książka jest złożona z wywiadów z przumusowymi emigrantami, którzy po Marcu 1968 roku wyjeżdżali wbrew swej woli z Polski, otrzymując paszport w jedną stronę z informacją, że nie są już obywatelami polskimi. Jest to poruszająca, niełatwa lektura, ale warta przeczytania.

Opowieści bohaterów książki bardzo inspirujące - przymusowy wyjazd stał się nową szansą - choć nie wszyscy byli z niego zadowoleni.
Historie naprawdę niesamowite, niektórzy jeszcze jako dzieci musieli szukać nowego życia na obczyźnie - ile niektórzy mieli przygód, głowa mała!
Przemyślenia dość gorzkie. Także o dzisiejszej Polsce.

Szkoda jedynie, że wywiady zostały przeprowadzone z tzw. "ludźmi sukcesu", chętnie przeczytałbym rozmowę z kimś "przeciętnym".
Książka jest naprawdę dobra.

Opowieści bohaterów książki bardzo inspirujące - przymusowy wyjazd stał się nową szansą - choć nie wszyscy byli z niego zadowoleni.
Historie naprawdę niesamowite, niektórzy jeszcze jako dzieci musieli szukać nowego życia na obczyźnie - ile niektórzy mieli przygód, głowa mała!
Przemyślenia dość gorzkie. Także o dzisiejszej Polsce.

Szkoda jedynie, że wywiady zostały...

NASZA HISTORIA – MARZEC ’68
Są książki, które pochłaniają czytelnika całkowicie! Sprawiają, że odrywa się on od świata, przenosi się do innego wymiaru, żyje przez jakiś czas nie swoim życiem… Te, które opowiadają o ludziach, które ukazują, że mimo wielu różnic wszyscy czujemy podobnie, mają często ogromny wpływ na stosunki międzyludzkie oraz na nasze spojrzenie na drugiego człowieka… Dzięki temu „obcy, inny” staje się podobny do nas, łatwiej wtedy jest go zrozumieć, jeśli rzeczywiście ma się takie pragnienie.

ANI TU ANI TAM, MARZEC ’68 – POWROTY
to seria wywiadów Krystyny Naszkowskiej z ludźmi, którzy wyjechali z Polski pod wpływem nasilającego się antysemityzmu. To rozmowy z kilkoma polskimi obywatelami, którzy opuścili swój kraj z podobnych powodów – prześladowań związanych z ich żydowskim pochodzeniem. Rozpoczęli nowe życie poza granicami kraju, który do tej pory był przecież ich ojczyzną…

W większości zmuszeni do tego aby wyruszyć w drogę, niektórzy bardziej, inni mniej świadomi ale zdecydowani, by szukać lepszego życia

„Wyjechali.

Wygnani. Niechciani. Uciekli”

w „Słowie wstępnym” autorka przytacza jakże odmienne perspektywy spojrzeń na konsekwencje Marca ’68 dla tych, którzy wyjechali.

W Polsce nie mogliby rozwinąć skrzydeł, bardzo skutecznie były one bowiem im podcinane.

ŻYCIE
Osoby, z którymi rozmawia Krystyna Naszkowska, dziś uznać można za spełnionych zawodowo, ludzi sukcesu. I to o nich czytamy w książce, o ich poglądach, o kolejach losu, o wyborach, o ich studiach, o pracy, o miłościach… Kiedy jednak wyjeżdżali z kraju, większość z nich miała zaledwie po dwadzieścia kilka lat i mniej. Wyrwani ze swojego środowiska, często z dala od rodziny, musieli ułożyć sobie na nowo życie i stawiać czoła przeciwnościom losu. Jest wśród nich kilka znanych, ale także i mniej znanych postaci, w jakiś sposób ważnych zwłaszcza dla przeszłości naszego kraju. Rozmówcy Krystyny Naszkowskiej to: Krzysztof Topolski, Michał Foxenius, Janusz Marchwiński, Adam Ringer, Raisa Sadowska, Krzysztof Zorde, Michał Sobelman, Tadeusz Keshet. Łączą ich wspólne korzenie ale bardziej chyba doświadczenie odrzucenia, żalu oraz pewnego rodzaju bohaterstwo. Powroty są trudne, a jednak miłość do kraju jest tak silna, że powracają do niego, wyciągając często pierwsi dłoń na powitanie, mimo iż Marzec ’68 – stał się dla wielu końcem względnie bezpiecznej młodości…

Rozdarci pomiędzy pragnieniami bycia u siebie i bycia sobą, bohaterowie książki Naszkowskiej szukali w nowym miejscu szczęścia. Jedni odnaleźli własny kąt w Szwecji, inni w Izraelu, jeszcze inni w Danii… Żyli być może lepszym życiem, wciąż jednak pełnym rozterek, poczucia krzywdy i odrzucenia.

Zaradni, pracowici, często utalentowani, wspierani w swojej nijako tułaczce, potrafili przezwyciężyć przeciwności losu. Nie zawsze zwycięscy, ale uparci w swoich dążeniach, dziś mogą mówić o sobie z dumą. Czy jednak wszyscy to potrafią?

Choć rzeczywistość, którą opuścili pożegnali na zawsze, wciąż noszą w sobie wspomnienia i emocje, które towarzyszyły im podczas tych trudnych momentów. Nie idealizują, mówią otwarcie o rzeczach dla społeczeństwa wstydliwych. Potrafią uczciwie mówić o błędach i o sobie samych. Nie boją się dziś również mówić o przeszłości i tym, co dzieje się w kraju współcześnie.

Zawsze czuli nostalgię i tęsknotę za ojczyzną, która ich odrzuciła oraz żal do tej części społeczeństwa, która podsycała nienawiść.

Jedni wybaczają i rozumieją, inni wciąż przebaczają i nie potrafią czy też nie chcą zapomnieć… Nie umieją odnaleźć siebie tak całkowicie, jak sam wymowny tytuł mówi – Ani tu ani tam – wciąż nie są „u siebie”…

To wszystko, co się wydarzyło w ich życiu, wywarło wyraźne i widoczne piętno, było i jest wciąż ogromną przepracowaną, czy też nie, głęboką traumą.

PRZESZŁOŚĆ-TERAŹNIEJSZOŚĆ
Krystyna Naszkowska odkrywa przeszłość, której można się wstydzić. Pokazuje kawałek historii, o której milczy się często z wielu różnych powodów. Oddaje głos tym, którzy na niego zasługują. Równocześnie daje do myślenia. Przedstawia historię tych osób, o których mówi się często z pogardą. Pozwala im na wylanie żalu, ale i pozwala na to, by podzielili się swoimi doświadczeniami, ponieważ na to zasługują, oddaje im nijako sprawiedliwość. Każdy skrzywdzony potrzebuje rozmowy, a dzięki książce Naszkowskiej przeszłość nie zostaje zignorowana i zapomniana… W Ani tu ani tam Marzec ’68 – Powroty nie ma nienawiści jest natomiast próba zrozumienia, wybaczenia i zachęta do mądrego dialogu.

Polecam!

Joanna Kietlińska – Tam, gdzie matka mówi dobranoc

NASZA HISTORIA – MARZEC ’68
Są książki, które pochłaniają czytelnika całkowicie! Sprawiają, że odrywa się on od świata, przenosi się do innego wymiaru, żyje przez jakiś czas nie swoim życiem… Te, które opowiadają o ludziach, które ukazują, że mimo wielu różnic wszyscy czujemy podobnie, mają często ogromny wpływ na stosunki międzyludzkie oraz na nasze spojrzenie na drugiego...

Książka jest złożona z wywiadów z przumusowymi emigrantami. Wyjechali, otrzymując tzw. psie paszporty, paszporty w jedną stronę, informujące że nie są już obywatelami polskimi. Jedni poczuli się z Polski wypędzeni, inni uznali to posunięcie oówczesnego komunistycznego rządu, za szansę na nowe, lepsze życie. Każdy z nich przeżył wyjazd na swój sposób, każdy patrzy na emigrację inaczej. Rozmówców łączy, czasem widoczny jedynie między wierszami, żal za utraconą ojczyzną i poczucie niesprawiedliwości z powodu odebrania im obywatelstwa oraz ojczyzny, bez żadnego powodu. Doszło do tego tylko dlatego, że byli Żydami lub pochodzili z rodzin mieszanych. Wielu z nich do 1967, 1968 roku nie wiedziało nawet KIM JEST ŻYD. Czy można z kogoś zrobić Żyda? Czy można stać się Żydem? Te pytania krążyły mi po głowie w czasie czytania. Wszyscy wrócili do ojczyzny, kiedyś nienawidzili, wrócili jednak, aby nauczyć się kochać ją na nowo. Głęboka i poruszająca lektura, ukazująca nie tylko skutki marca 1968, ale i opisująca traumę powojenną rodziców i dzieci w Polsce i smutną, trudną, duszącą rzeczywistość końca lat 60.

Książka jest złożona z wywiadów z przumusowymi emigrantami. Wyjechali, otrzymując tzw. psie paszporty, paszporty w jedną stronę, informujące że nie są już obywatelami polskimi. Jedni poczuli się z Polski wypędzeni, inni uznali to posunięcie oówczesnego komunistycznego rządu, za szansę na nowe, lepsze życie. Każdy z nich przeżył wyjazd na swój sposób, każdy patrzy na...

Zbiór kilku wywiadów z ludźmi, którzy po wydarzeniach marcowych w 1968 roku opuścili Polskę. Czasami wyjeżdżali bo pojawiła się w końcu szansa na opuszczenie szarej Polski, czasami byli zmuszani, jednak zawsze towarzyszyło im poczucie straty. Nie wiem czy ta książka na dłużej zostanie mi w pamięci, jednak porusza bardzo ważną tematykę, z którą do tej pory Polska i Polacy się nie uporali.
Czego zabrakło mi w "Ani tu, ani tam"? Opowieści ludzi, którzy nie zostali biznesmenami, nie odnieśli spektakularnego sukcesu. Chciałabym żeby to właśnie oni opowiedzieli mi o swoim bólu, niesprawiedliwości, ale także o swojej pamięci o lasach iglastych, krakowskich bajglach, smaku i zapachu dzieciństwa. W tego typu literaturze nie szukam ładnej widokówki z uśmiechniętymi ludźmi, ale czegoś co mnie ukłuje, z czym się nie zgodzę, wkurzę się i będę dyskutować.

Zbiór kilku wywiadów z ludźmi, którzy po wydarzeniach marcowych w 1968 roku opuścili Polskę. Czasami wyjeżdżali bo pojawiła się w końcu szansa na opuszczenie szarej Polski, czasami byli zmuszani, jednak zawsze towarzyszyło im poczucie straty. Nie wiem czy ta książka na dłużej zostanie mi w pamięci, jednak porusza bardzo ważną tematykę, z którą do tej pory Polska i Polacy...

Warta przeczytania. Polecam

Warta przeczytania. Polecam