Lolita

Humbert? Tak, słyszałem jego historię. Opowiadał mi ją John Ray. A może to był Nabokov? Nie ważne. Nie ma to teraz wartości nadrzędnej. Słyszałem nawet, że jakiś słynny, amerykański reżyser postanowił ten moralny kataklizm sfilmować. Nie wiem po co dostarczać biednemu profesorowi jeszcze więcej cierpienia, referując znów na nowo jego zagadkowe istnienie. (Szczególnie w formie ruchomych obrazów). Nie, nie współczuję mu potępienia, współczuję mu życia. Nie miał ogromu alternatyw, gdy zdiagnozował własne wnętrze. Był potworem, bestią. Ale czy każda bestia winna jest potępienia? Ja też mam jakąś bestię ukrytą we wnętrzu. Może tylko lepiej wytresowaną? Nie chcę jednak wykonać tej podróży, ukierunkowanej do mych opinii, zbyt szybko. Surfować po powierzchni takiej historii? To się nie godzi. Kiedy tak eksploruję tajemne groty własnej pamięci, błyska w niej neon oświetlający moje wrażenia. Pełen schorzałej fascynacji słuchałem o tym quasi kazirodczym związku pedofila ze swoją ofiarą. Tak ofiarą. W końcu by się nią stać, trzeba coś ofiarować – np. własne dzieciństwo. Oj, nie. Moim zdaniem, nie musi być w tym słonecznej dobrowolności. Wystarczy burzowa. Hehe. Bądźmy poważni. Siłą nie mogłaby mu niczego dać. Nie, to nie tak, że uważam ją za tą złą. Ona była jednak dzieckiem. Ciemiężę świadomość, że strapiony Humbert był mistrzem słowa, a całość jego skażonej rzeczywistości, by być zupełnie uczciwym, została mi przekazana bez cienia kontrapunktu widzenia. Nigdy nie poznałem tej cukierkowej „nimfetki”, a nie racząc się tym osobliwym kontaktem, kapituluję chcąc przywrzeć do sedna jej istoty. Wariat (Humbert staczał się po tej równi, w sposób widowiskowy) zawsze urzeczywistnia surrealizm. Do tego otulony w ślepe pożądanie, z racji swej podejrzanej społecznie wartości, wiodącej do coraz pokaźniejszej fortuny paranoi, z natury swojej rzeczy musi relacjonować opatrznie. Nic co dane mi było usłyszeć, nigdy nie postawiło stopy w moim wewnętrznym pokoju pewności. Nie, rozumiesz to źle. Nie twierdzę, że to straszne fatum odbyło się tylko w twarzoczaszce naszego znerwicowanego dewianta, gdy ten przebywał w jakimś odległym zakątku, przysposobiony do zasiadania w jednym, ciasnym pomieszczeniu, bez możliwości swobodnej ewakuacji. Choć chciałoby tego moje, jeszcze skwierczące nadzieją serce, to czuję (choć bliższe jest wiem), że wycieczka „tatusia” z nieukształtowanym ciałem swojej udręki, odbyła się naprawdę. Przez krainę tak piękną, jak tylko miłość potrafi być. Mówię miłość z całą odpowiedzialnością za te słowa. Tylko ten wrzątek emocji, potrafi prowadzić do tak ekstremalnej eksploatacji własnego bezpieczeństwa. Wiem, że mówiłem o pożądaniu, ale czy to się wyklucza? Na pewno nie w tak precyzyjnie zatrutym umyśle. Ten wywar z Humberta, tworzy eliksir nieznany zwykłej egzystencji i porównywać go do niej nie mam zamiaru. Tak samo nie ośmielę się poddać go, tak długo przez ciebie wyczekiwanej ocenie. Może kiedyś, gdy moje skronie nie bieliły się tak dziarsko, wygłosiłbym jakiś monochromatyczny majstersztyk i określił zasady moralne, gdzie przestrzeń na wątpliwości ogranicza się do wyobrażeń. Jednak te czasy zostały przeze mnie pochowane. Mizerne kwiaty na nagrobku już tego nie cofną. A gdzie jest granica dobra i zła? Chyba uciekła. Skolonizowana gdzieś poza naszym czasem, patrzy z przerażeniem, że o to każdy ją woła, by ustalić jej, tylko sobie odgadnione, stałe miejsce pobytu. Podczas gdy ona jest w rozpadlinie swej duszy poszukiwaczem przygód. Potrzebuje być w ruchu, odkrywać świat - ciągle na nowo. Dobrze wiesz, że wariują tylko ludzie o zdrowych zmysłach. Humbert nigdy nie dostał szansy znaleźć w sobie kogoś, kogo tam nie było. Winić go za to, to jak obarczyć odpowiedzialnością innego, za jego wrodzoną wadę serca. Jednak w tej potrawie rozważań, nie sposób się rozsmakować. Uwiera ość obmierzłości tych czynów. Tłumacząc je, wystawiam się na strzały. Zabójczo celne. Gdzie własna niemoc, w niczym nie ustępuje, cudzej przemocy. W tej całej mieszaninie porządności, występuje nominał pierwszoplanowy, uświęcający ten plugawy przekaz. Otóż w czasach, gdy tabu, mimo że nietykalne, rozmnaża się tak zastraszająco, ofiarowuje swój głos materii o ponętności bliskiej błotnej kałuży, roztaczając sposobność przyglądnięciu się wewnętrznym rejonom swego zwyrodniałego szaleństwa. Słyszące ten skowyt, możemy aspirować do zrozumienia i oswojenia naszego degenerata. Przecież nawet szaleńcy potrzebują być wysłuchani.

Humbert? Tak, słyszałem jego historię. Opowiadał mi ją John Ray. A może to był Nabokov? Nie ważne. Nie ma to teraz wartości nadrzędnej. Słyszałem nawet, że jakiś słynny, amerykański reżyser postanowił ten moralny kataklizm sfilmować. Nie wiem po co dostarczać biednemu profesorowi jeszcze więcej cierpienia, referując znów na nowo jego zagadkowe istnienie. (Szczególnie w formie r...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Zdecydowanie nie moja bajka. Nie byłam wstanie się wciągnąć.

Zdecydowanie nie moja bajka. Nie byłam wstanie się wciągnąć.

Pokaż mimo to

Ostatni akt niepotrzebny, a pierwsze dwa zbyt często popadały w komizm i autoironię. Autorowi udało się osiągnąć jeden z celów - napisać zachwycającą językowo powieść o niczym. Kwieciste słów potoki niejednokrotnie robiły piorunujące wrażenie, jednak odbierały historii minimum powagi, czyniąc z niej raczej komediodramat niż cokolwiek innego. Plus za niezwykle przekonujące naszkicowanie obmierzłości społeczeństwa (czy raczej społeczeństw - staroeuropejskiego i nowoamerykańskiego), dość ciekawą polemikę z psychoanalizą i frapujący portret psychologiczny narratora.

Ostatni akt niepotrzebny, a pierwsze dwa zbyt często popadały w komizm i autoironię. Autorowi udało się osiągnąć jeden z celów - napisać zachwycającą językowo powieść o niczym. Kwieciste słów potoki niejednokrotnie robiły piorunujące wrażenie, jednak odbierały historii minimum powagi, czyniąc z niej raczej komediodramat niż cokolwiek innego. Plus za niezwykle przekonujące naszk...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

W prawdzie każdemu znana jest tematyka "Lolity" ja z książką zapoznałam się dopiero teraz. Ponad dziesięć lat temu oglądałam film, ale jakoś szczególnie nie utkwił mi w pamięci. Wydanie, które ja posiadam czytało się koszmarnie. Maleńka czcionka sprawiała,że tekst zlewał się przed oczami , przez co wnikliwie trzeba było go śledzić a to z kolei męczyło i usypiało. Czytanie tej powieści można porównać ze wzlotami i upadkami. Przez pewien czas wzlatywałam tzn wciągałam się w treść a za chwilę upadałam nudząc się i nie zapamiętując niektórych wątków.

" Humbert Humbert" wprowadza nas do swych retrospekcji zapisywanych w dzienniku. Jest to podróż poprzez wspomnienia dojrzałego mężczyzny i jego seksualnej obsesji na punkcie dwunastoletniej Dolores. Humbert opisuje z początku własne dzieciństwo pozwalając poznać się trochę, następnie płynnie przechodzi do teraźniejszości. Opowie w jaki sposób poznał Lolitę - nastoletnią "nimfetkę", jak zwykł nazywać dziewczynki w jej wieku, do czego był zdolny by doprowadzić swój zamiar do końca, jak starał się manipulować ludźmi, jakim sprytem się odznaczał by wreszcie zaspokoić swe perwersyjne pragnienia.

Historia ukazana w powieści jest zaskakująca i napisana pięknym językiem. Nie można odmówić autorowi talentu pisarskiego jak i znajomości kwiecistego języka. Można z powodzeniem wzbogacić także własne słownictwo. Opis kobiety przez niego przedstawiony; zachwyca. Czuje się tą pasję i namiętność z niego emanującą i myślę,że właśnie to było jednym z powodów by powieść Nabokova uznać za arcydzieło. Co do formy książki, jest w niej parę rozdziałów kompletnie nic nie wnoszących w rozwój akcji i można by je z powodzeniem ominąć. Czytając, targały mną przeróżne emocje od współczucia, żenadę, i odrazę po niewytłumaczalną litość i smutek.

Książka podzielona jest na dwie części, z czego pierwsza to wprowadzenie i marzenia bohatera, a druga skupia się na rozwoju relacji pomiędzy nim a Dolores. Dziewczynka wcale nie jest taka za jaką ją uważa Humbert i za jaką ją uważa czytelnik. Będziemy obecni przy niesamowicie pomyślnym zbiegu okoliczności, przy wspólnej podróży tych dwojga, poznamy dalsze ich losy i wpływ na ich życia przeżytych wydarzeń.

"Lolita" to powieść nie dla każdego. Porusza temat wzbudzający same negatywne emocje. Na całe szczęście nie znajdziemy w niej odrażających opisów, przez co łatwiej to wszystko przyswoić. Mnie osobiście nie podobało się nic poza pięknym opisem kobiety i miłości do niej. Nie podobało mi się także używanie francuskich wyrażeń bez tłumaczenia dla czytelnika, a było ich mnóstwo, co denerwowało i wytrącało z akcji. Obowiązkowa dla ceniących klasykę.

W prawdzie każdemu znana jest tematyka "Lolity" ja z książką zapoznałam się dopiero teraz. Ponad dziesięć lat temu oglądałam film, ale jakoś szczególnie nie utkwił mi w pamięci. Wydanie, które ja posiadam czytało się koszmarnie. Maleńka czcionka sprawiała,że tekst zlewał się przed oczami , przez co wnikliwie trzeba było go śledzić a to z kolei męczyło i usypiało. Czyt...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Pierwsze 200 stron mnie zachwyciło, kolejne 200 stron wynudziło i zepsuło wszystko. O jakże lepiej byłoby, gdyby ta opowieść się po prostu zakończyła w połowie, a resztę pozostawiono czytelnikowi?

Moje pierwsze spotkanie z Nabokovem było pewne obaw, "Lolita" zaliczana jest do literatury erotycznej (zupełnie niesłusznie), a tej nie lubię, nigdy jeszcze nie czytałam dobrego erotyka. Rozwiały się moje obawy, kiedy tylko zaczęłam czytać, od samego początku, od pierwszych zdań, każde słowo, zdanie, paragraf, wszystko było przemyślane i ukazywało wielki kunszt pisarza, jego polot i niesamowity, niepowtarzalny talent. Przeleciałam, wsiąknęłam w te 200 stron, czytając je ciurkiem i nie chcąc się odrywać nawet na jedzenie (czy cokolwiek innego). Uważam, że to jest proza wybitna, taka, która na długo z czytelnikiem zostaje, której autor doskonale wie, że jest mistrzem, ale nonszalancko stara się jednak zachować pozory skromności.
Co do samej historii - mnie jakoś nie gorszy, temat jak każdy inny, czytamy historie składające się z morderstw, gwałtów, handlu ludźmi, to i historię pedofilii napotkamy prędzej czy później, to tylko powieść, nie podręcznik postępowania czy pochwała tegoż. Jasne, momentami czytelnik czuje się dziwnie, nie do końca wie, jak powinien się zachować i co myśleć, bo przecież w żaden sposób nie identyfikuje się z żadnym z bohaterów. Osobiście nie czuję żadnego współczucia wobec Lolity, uważam, że jest wyjątkowo durnym dzieckiem, a na głupotę mam alergię, nawet, jeśli dotyczy tylko bohaterów literackich.
Pierwsza połowa była cudowna, nie działo się wiele pod kątem akcji, ale wiele działo się w głowie bohatera, inteligentnego, sprytnego, w zasadzie szukającego usprawiedliwienia dla swoich zachowań, często w myślach nagradzającego samego siebie za łagodne postępowanie. Wbrew pozorom w tej książce nie ma opisów erotycznych, są bardziej "romantyczne" rzekłabym, chociaż i tak brzmi to dziwnie w kontekście dziecka. W zasadzie główny bohater - pedofil to jedyna postać pierwszoplanowa, Lolita, jej matka, znajomi są daleko w tyle. Przezroczyści. Myślałam, że druga połowa (sam autor podzielił nawet książkę na część pierwszą i drugą) będzie równie interesująca jak pierwsza lub nawet bardziej (na końcu autor pisze, że zawiódł zapewne czytelników, którzy spodziewali się gorących scen seksualnych), a spotkała mnie literatura drogi. Nie lubię geografii, nie lubię obszernych opisów, nie wiem co to miało być, nagle nasza "obyczajówka" zmienia się prawie w książkę o podróżach, a to mnie już kompletnie nie interesuje. Tak bardzo nie lubię postaci, którą jest Lolita, że wcale nie interesowały mnie jej dalsze losy.
Fabuła się zepsuła, narracja się zepsuła. Pierwsza część jest dla mnie 10/10, a druga 3/10. Niby styl i język pozostają takie same, ale inaczej się czyta o relacjach międzyludzkich, a inaczej o zajazdach i kaktusach.

Niewątpliwym minusem (przynajmniej tego wydania) jest fakt iż jest tu cała masa francuskich wtrąceń, wcale nieprzetłumaczona. Znam francuski, więc nie było problemu, ale one są naprawdę znaczące dla fabuły, ciężko się to musi czytać bez tłumaczenia.

Pierwsze 200 stron mnie zachwyciło, kolejne 200 stron wynudziło i zepsuło wszystko. O jakże lepiej byłoby, gdyby ta opowieść się po prostu zakończyła w połowie, a resztę pozostawiono czytelnikowi?

Moje pierwsze spotkanie z Nabokovem było pewne obaw, "Lolita" zaliczana jest do literatury erotycznej (zupełnie niesłusznie), a tej nie lubię, nigdy jeszcze nie czy...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Książa podawana jako klasyka literatury.
Brałam się za nią z dużym dystansem. W końcu to "sztuka najwyższych lotów", ceniona przez literatów. Opowiada ona o zakochanym w nastolatce, mężczyźnie. Jego historię możemy podzielić na trzy akty-przed poznaniem Lolity, w trakcie życia z Lolitą oraz po Lolicie.
O ile 2 pierwsze akty były dobre, czytało je się z przyjemnością, mimo kontrowersyjnego etapu, tak 3 zniszczył całą powieść. Narracja stała się bezsensowna, opisy chaotyczne i nawet jeśli tak miało to wyglądać dla oddania uczuć bohatera, w tej formie to do mnie nie przemawia.

Książa podawana jako klasyka literatury.
Brałam się za nią z dużym dystansem. W końcu to "sztuka najwyższych lotów", ceniona przez literatów. Opowiada ona o zakochanym w nastolatce, mężczyźnie. Jego historię możemy podzielić na trzy akty-przed poznaniem Lolity, w trakcie życia z Lolitą oraz po Lolicie.
O ile 2 pierwsze akty były dobre, czytało je się z przyj...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

No i zmusili mnie do przeczytania Lolity. Książkę znam od lat, ze słyszenia, film, z nieobejrzenia. Boję się takich książek, bo przepełniają mnie odrazą i pozbawiają mnie zdrowego czarno-białego spojrzenia na świat. W takich książkach nie wiem, kogo nienawidzić, za kogo trzymać kciuki, kogo się bać. Nawet nie chcę ponownie patrzeć w kierunku tej książki, nie chcę też pamiętać tego, czego nie daję rady zapomnieć. Jakim trzeba być mistrzem, by słowa delikatnie lekkie jak muśnięcie dłoni stworzyły tak potężną, wielkiej wagi, przygniatającą treść. Jakim trzeba być mistrzem, by tak zamieszać w ludzkim mózgu, że z misternie ułożonych puzzli znów robi się stos chaotycznie rzuconych kawałków, a z całkiem łagodnego człowieka (to ja) wyłania się osoba, która chce zamordować, tylko ostatecznie nie wie, kogo.

No i zmusili mnie do przeczytania Lolity. Książkę znam od lat, ze słyszenia, film, z nieobejrzenia. Boję się takich książek, bo przepełniają mnie odrazą i pozbawiają mnie zdrowego czarno-białego spojrzenia na świat. W takich książkach nie wiem, kogo nienawidzić, za kogo trzymać kciuki, kogo się bać. Nawet nie chcę ponownie patrzeć w kierunku tej książki, nie chcę też pamiętać t...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Mocna rzecz.

Wspaniały język, wieloznaczność, skomplikowane relacje międzyludzkie, wielkie emocje, pragnienia, niemoralne czyny, zakazany owoc, głęboka wrażliwość Nabokova w obserwacji ludzkich zachowań i życia i jeszcze większy talent, żeby to przekazać słowami. "Ach" i "och" jak na mój gust :). Jestem zachwycony.

Książka trudna, ale nie za sprawą opętania, osaczenia 12-letniej dziewczynki przez niezwykle inteligentnego i elokwentnego - bez wątpienia - pedofila. Jest bardzo złożona niosąc ogromny ładunek trafnych obserwacji, znanych z życia zachowań ludzi ujętych tak celnie (konwenanse, tak zwane "dobre wychowanie", które często jest sztuczne, ale konieczne, aby to wzajemne współżycie w ludzkim stadzie nosiło choćby znamiona normalności), że niemal ją pochłonąłem co jakiś mówiąc sam do siebie "no tak", "właśnie", "tak to jest". Coś czuję, że teraz powinienem przeczytać ją drugi raz z marszu, żeby znacznie lepiej zrozumieć ten obraz życia wykreowany przez Nabokova. Może i tak zrobię, bo żal się rozstawać.

Nie ma w niej ani grama pornografii, więc tutaj chętni na tani skandal już odpadają. Miłośnicy opisów igraszek mogą spokojnie odpuścić zmagania z "Lolitą", bo obejdą się smakiem. Nawiązania do tej sfery są tak delikatnie ujęte, że też wymagają wyczucia, który to moment i "momenty" nie dadzą poszukiwanej satysfakcji. Nie dziwi, że tak pokrętna była droga tej książki na księgarskie półki.

I ten okrutny romans na jaki skazał Dolores Humbert też mnie nie zaszokował. Humbert jest oczywiście obrzydliwy, ponieważ zniszczył jej życie korzystając z tego, że "widzicie, zupełnie nie miała dokąd pójść". Z bardzo egoistycznych pobudek i karmiąc swoją zdegenerowaną stronę osobowości. Ale podobne historie raz po raz wypływają na światło dzienne, gdy tu i tam w mediach pojawia się w artykule lub rozlega z głośnika słowo "galerianka", o pedofilskim skandalu w Kościele Katolickim - skandalu i bezmiarze cierpienia i krzywd rozciągniętych na dziesięciolecia (a pewnie i stulecia, bo tradycja i trwanie tej instytucji to znaczny okres w dziejach ludzkości; dość długi by wiatr czasu rozgonił wiele brudu a wiele przykrył piaskiem zapomnienia) - nawet się nie rozwodząc. W XXI w. nikogo nie może to szokować, choć wciąż trzeba zachować czujność i wrażliwość, bo największym zagrożeniem jest znieczulica.

Ja Dolores Haze przełożyłem na obraz dorosłej kobiety, równie pożądanej, z różnych względów niedosięgłej i równie upragnionej. To niewiele zmieniło w odbiorze książki, a pomogło mi lepiej się wczuć, ponieważ do dzieci żywię zupełnie inne uczucia niż Humbert Humbert i nie mogłem postawić się do końca w jego sytuacji. Dzięki tej małej podmianie łatwiej zrozumiałem namiętność jaką czuł, i rozpacz, i ból czy radość graniczącą z bezgranicznym uniesieniem, bo to jest bez trudu przekładalne na dorosłą relację damsko-męską.

Gigantyczna, wyjątkowa książka. Możliwe, że zostanę psychofanem :). Czas pokaże. Gorąco polecam lekturę.

Mocna rzecz.

Wspaniały język, wieloznaczność, skomplikowane relacje międzyludzkie, wielkie emocje, pragnienia, niemoralne czyny, zakazany owoc, głęboka wrażliwość Nabokova w obserwacji ludzkich zachowań i życia i jeszcze większy talent, żeby to przekazać słowami. "Ach" i "och" jak na mój gust :). Jestem zachwycony.

Książka trudna, ale nie z...

więcej

mniej

Pokaż mimo to

Nie wiem jak inne, ale to wydanie mi się nie podoba, gdyż nie znam języka francuskiego a w książce nie zatroszczono się, żeby wstawki w tym języku (a jest ich dużo) przetłumaczyć na polski.

Nie wiem jak inne, ale to wydanie mi się nie podoba, gdyż nie znam języka francuskiego a w książce nie zatroszczono się, żeby wstawki w tym języku (a jest ich dużo) przetłumaczyć na polski.

Pokaż mimo to

Kapitalna opowieść o ślepym dążeniu do osiągnięcia celu, o zniewoleniu i ograniczeniu przez siebie samego, o egoistycznej miłości i pożądaniu. A wszystko zawarte w pięknych opisach, delikatnych słowach, bez wulgaryzmów czy uproszczeń. Można wręcz zapomnieć, że sytuacja którą obserwujemy nie jest normalna, nie jest czymś co powinno mieć miejsce, nie jest miłością dwóch dorosłych dojrzałych osób. A jednak, w pewnym stopniu, można zrozumieć głównego bohatera. Świetna niejednoznaczność.

Kapitalna opowieść o ślepym dążeniu do osiągnięcia celu, o zniewoleniu i ograniczeniu przez siebie samego, o egoistycznej miłości i pożądaniu. A wszystko zawarte w pięknych opisach, delikatnych słowach, bez wulgaryzmów czy uproszczeń. Można wręcz zapomnieć, że sytuacja którą obserwujemy nie jest normalna, nie jest czymś co powinno mieć miejsce, nie jest miłością dwóch dorosłych...

więcej

mniej

Pokaż mimo to