,,Rajski ogród” został znaleziony wśród osobistych zapisków Hemingwaya i udostępniony w ramiach ciekawostki, bez pozwolenia samego zainteresowanego. Dotyka tematyki miłości biseksualnej i lesbijkiej, uznawanej w czasach życia pisarza za kontrowersyjną, co prawdopodobnie było głównym powodem, dla którego autor zakopał ten utwór na dnie szuflady.

W trakcie podróży poślubnej David i jego piękna, bogata żona, żyją niczym w raju. Dni upływają im na błogim lenistwie, pocałunkach, zabawach, spacerach wzdłuż plaży oraz romantycznych uniesieniach. Czują się spełnieni w zamkniętym świecie, na który składa się ośrodek wypoczynkowy i urokliwe miasteczko. Z czasem znużona monotonią Katarzyna przekonuje męża do nietypowej gry – ona udaje mężczyznę, on kobietę. David godzi się na to dziwactwo, nie przypuszczając, że zwiastuje koniec wspólnej utopii. Na horyzoncie pojawia się bowiem alegoryczny kusiciel: piękna, młoda dziewczyna, która oświadcza bohaterom, że jest w nich zakochana. Wynikiem tego wyznania jest skomplikowany układ miłosny, który na zawsze odmieni ich związek.

Pierwszy raz trafiłam na tak specyficzny, a zarazem wspaniały typ prozy. Ta książka jest inna niż wszystkie. Brakuje mi słów, aby wyrazić zachwyt nad samą koncepcją i pomysłem. Wpierw Hemingway prezentuje czytelnikowi raj dwójki zakochanych w sobie ludzi, tak realistycznie wykreowanych, jakby nie stanowili jedynie jego wymysłu, a następnie wprowadza w ten świat – ich, a zarazem i nasz – coraz ekscentryczniejsze elementy. Nie doszukamy się w fabule żadnych wydarzeń o znamieniach nadnaturalnych, lecz odnajdziemy bardzo charakterystyczny i niepokojący obraz aberracji ludzkiej psychiki, rozpadu moralności spowodowanego skosztowaniem zakazanego owocu. Młode i wierne sobie małżeństwo zaczyna dziwaczeć, łamać postanowione zasady, zmieniać się od wewnątrz. Zanim zda sobie z tego sprawę, będzie już za późno, by wrócić do ,,raju”. Sądzę, że ta ,,zamknięta furtka” do przeszłości może symbolizować biblijne wygnanie. Byłam oczarowana klimatem powieści.

Niestety, po drodze zderzyłam się z bolesną ścianą rozczarowania. ,,Rajski ogród” to przykład najbardziej zaprzepaszczonego potencjału na świecie! Historia poprowadzona perfekcyjnie od połowy stała się hybrydą różnych niejasnych koncepcji. Pojawienie się Marity w życiu młodej pary, czyli najbardziej wyczekiwany moment książki (jesteśmy o tym informowani w przedmowie), wypada bardzo nijako. Po kilku godzinach Katarzyna i dziewczyna stają się przyjaciółkami, a ledwie parę dni później ze sobą romansują. Bez żadnych wydarzeń po drodze. Nie pasowało mi to do całokształtu książki, wszak Hemingway szczegółowo opisywał poszczególnie następujące po sobie sceny, zaś tutaj dokonał dziwnego przeskoku. Możliwe, że winę ponosi wydawca, który okroił tę powieść z pobocznego wątku, przy okazji modyfikując tempo i rytm tekstu.

Autor wykreował ledwie garść bohaterów, spychając postacie epizodyczne na dalszy plan, więc nie odnajdziemy tu galerii wielobarwnych osobowości. Akcja oscyluje wokół sylwetek Katarzyny, Davida i Marity, a także ich emocji, pomimo iż zdecydowanie nie są one jasne i podane na tacy. Nie podobało mi się, że temat ,,zamian” ciałami, wcześniej często przywoływany, został zepchnięty na dalszy plan, kiedy pojawiła się kusicielka. Hemingway stworzył świetne zaplecze, aby rozwinąć wątek tożsamości płciowej lub chociaż wytłumaczyć, dlaczego Katarzyna tak bardzo umiłowała zamiany w chłopca, ale tego nie zrobił. Książka dużo na tym traci. Zaczyna przypominać płytki i papierowy romans, z którego uciekł cały pomysł, polot. W dodatku jest to romans pruderyjny, zapowiadający śmiałe sceny i wydarzenia, a potem w ostatniej chwili z nich rezygnujący.

Podsumowując, uważam, że jest to powieść mimo wszystko warta uwagi. Nie wiem, czy powinna podlegać ocenie, skoro sam pisarz z jakiegoś powodu nie dostarczył jej wydawcy, chociaż pracował nad nią latami, ale uważam ją za bardzo dobrą lekturę. Dzięki niej można dowiedzieć się sporo o Hemingwayu, szczególnie jego ciemniejszej stronie.

,,Rajski ogród” został znaleziony wśród osobistych zapisków Hemingwaya i udostępniony w ramiach ciekawostki, bez pozwolenia samego zainteresowanego. Dotyka tematyki miłości biseksualnej i lesbijkiej, uznawanej w czasach życia pisarza za kontrowersyjną, co prawdopodobnie było głównym powodem, dla którego autor zakopał ten utwór na dnie szuflady.

W trakcie podróży poślubnej...