Miguel de Cervantes y Saavedra

Przez lata Don Kichot (w wydaniu z serii BKPiO) leżał u mnie na półce pt. "nie czytałem, ale wiem, o co chodzi". Ale przyszły wakacje, czas grubych grzbietów, a do tego matka nowoczesnej powieści pojawiła się w nowym tłumaczeniu i opracowaniu Wojciecha Charchalisa. Pierwszy tom dał mi dużo radości, bo przecież - oprócz ikonicznej walki z wiatrakami - mamy kapitalne sceny (walka z owcami, gdzie Sanczo ulega charyźmie swego pana niczym gracz rpg mistrzowi gry) oraz wstawki-perełki (opowieść jeńca czy nowela o nierozważnie wścibskim intrygancie). To nie jest (tylko) pariodia romansu rycerskiego (ani powieści łotrzykowskiej czy pastoralnej). Don Kichot to El Libro, książka o książkach, o czytaniu, o lekturze tworzącej nasze postrzeganie świata - aż do granic szaleństwa, co jak wiemy, stało się udziałem Rycerza Żałosnego Oblicza. We wstępie Charchalis uzasadnia konieczność przetłumaczenia Don Kichota na nowo - otóż w dotychczasowych (Czerni, Boye) walec archaizacji języka jechał równo tak po partiach narratora, jak i poszczególnych bohaterów. Tymczasem Don Kichot mówi inaczej, gdy "ma fazę" rycerską, inaczej, gdy wdaje się w pogaduszki z Sanczem, inaczej, gdy wpada w szał klnąc jak szewc. Do tego imiona u Cervantesa mają wydźwięk znaczący i komiczny. Stąd Rosynanta zastępuje Chabetton, a Dulcyneę Cudeńka. Charchalisowi udało się wyśmienicie ocalić (odświeżyć) język Cervantesa i podarować czytelnikowi smakowitą lekturę. Nie jestem fanem złoconych czcionek na okładkach, ale Don Kichot w nowej wersji to - bez dwóch zdań - także najbogatsze z dotychczasowych wydań (szczegółowe przypisy, ilustracje Siudmaka). Brawa za tom pierwszy. Pewnie niedługo zabiorę się za drugi.