Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Dostojewski wielkim pisarzem był, bo Dostojewski wielkim pisarzem był, ech... Po dość przyjemnym doświadczeniu z lat szkolnych "Zbrodnia i kara" stwierdziłem, że warto sprobować jeszcze jednej, do wyboru Idiota albo Bracia Karamazow. Wygrał Idiota. Główny bohater, książe Myszkin to epileptyk - wrażliwy, dobroduszny, ale tez bardzo niezdecydowany młody mężczyzna. Jego naiwnosc i niekończąca się wiara w ludzkie dobro czynią w oczach innych ludzi (a tych poznaje wielu) tytułowego Idiotę. Bez przedłużania Gówno. Nie będą piał zachwytem nad jakąś kultową książką tylko dlatego że jest klasyką literatury, że ma takie wspaniałe uwagi na temat mesjanizmu, nihilizmu, na temat społeczeństwa Rosji XIX wieku. O nie nie. Ta książka jest O K R O P N A. Zacznijmy od bohaterów - ich osobowości, sposób budowania zdań czy też wyrażanie przez nich emocji to chyba jakaś futurystyczna wizja ludzkości. Wszystkie postacie się czerwienią, denerwują, oburzają, śmieją a każda ich emocja jest odczytywana przez ich rozmówców lepiej niż najlepszego psychologa i eksperta od mowy ciała. Ktoś mówi że kocha? Rozmowca mowi, ze rozumie przez to ze wlasnie nie kocha a nawet że nie znosi. I to trwa przez całą te opowieść. Ile razy łapałem się za głowę, gdy jakieś postaci wybuchały śmiechem w momentach, w których nic na to nie wskazywało. Ile razy postacie interpretowały niezdecydowanie księcia jako jakąś cnotę, którą opisywali pięknymi słowami. Ile razy postać mówiła jedno a robiła coś kompletnie innego (nie, działanie na przekór to nie jest pogłębianie charakteru postaci) Nielepiej z budowaniem sensownej narracji: listy do gazet trwają kilkanaście stron, testament osiemnastoletniego suchotnika zostaje w całości przeczytany w towarzystwie wielu gości - trwa 1,5 rozdziału. Z czego można by spokojnie powywalać z trzy czwarte i ani by nie straciło na przekazie ani na ciekawości. Bohaterowie opisani przez Dostojewskiego SAMI SOBIE potrafią zwracać uwagę że gadają za dużo, bez sensu - szkoda że sam autor nie potrafił się do takiej rady zastosować. I najlepsze jest to, że absolutnie najciekawszy element, bezposrednie skutki rozmowy Agłai Iwanownej z Nastazją Filipowną są OPISANE! Nie, nie ma dialogów. Największa zadyma zostaje opisana, jakby ktoś pisał streszczenie. Ale pieprzenie głupot w dialogach opartych na niedopowiedzeniach i jakiś półsłówkach to już był absolutnie niezbędny element do prowadzenia tej powieści, prawda Fiodor? I książe. Ach książę książę - tytuł tej książki powinien brzmieć "DEBIL". Książę jest najmniej interesującą postacią w tej opowieści, jest nijaki, z trudem wyraża własne zdanie, stara się zadowolić i kochać każdego, jego nienawiść potrafi zostać zatrzymana ekspresowo w ramach byle dyskusji. Rozbraja mnie fakt, że Dostojewski chciał w swoim mniemaniu stworzyć portret człowieka doskonałego. Istotnie, moralnie książę potrafi wykroczyć poza konwenanse, natomiast niejednokrotnie jego głupota sprawia ludziom krzywdę. Czy w opinii Dostojewskiego zostawienie swojej narzeczonej oraz potężny rant na katolicyzm jako religie Szatana jest doskonałe? No to czasy się mocno zmieniły. Mnóstwo postaci, mnóstwo dialogów, wszystko w górnolotnym tonie, jakby każda z postaci planowała układanie swiata na nowo. Nie nie nie, czas przestać wreszcie udawać że literatura przeszłości jest piękna dlatego że jest z przeszłości. Czas przestać gadać że kiedyś to było. Wiek powieści nie odbiera jej bycia beznadziejną. A najlepsze w tym wszystkim jest to, że i tak zobacze się kiedyś z Braćmi Karamazow. I oby tam fabuła (a właśnie, w Idiocie nie ma fabuły, rzecz sie po prostu dzieją, ale na zasadzie, ktoś wyjezdza, ktos przyjezdza, ktos sie obraził) chociaż w małym stopniu chwyciła mnie za serce