Gene Wolfe to spryciarz, a „Cień kata” jest tego świetnym dowodem. Powieść składa się z dobrze znanych elementów, ale amerykański pisarz łączy je w nietuzinkowy sposób, często bawiąc się konwencją i wiodąc czytelnika na manowce. Największym atutem książki jest zaś unikalna, odwrócona perspektywa, obnażająca słabość stereotypów.
Bohaterem czyni bowiem Wolfe nie księcia czy przynajmniej rycerza, tylko przedstawiciela najbardziej pogardzanego w wykreowanym świecie zawodu. Mało tego, dzięki pierwszoosobowej perspektywie, poznajemy przedstawioną rzeczywistość w sposób cząstkowy i niedoskonały; Severian błądzi, waha się, a narracja oddaje rytm jego myśli, niepewność, a nawet drobne niekonsekwencje.
„Cień kata” przenosi nas w daleką przyszłość, która pod wieloma względami przypomina zamierzchłą przeszłość, choć z reliktami dawnej, ale z naszej perspektywy jeszcze nienadeszłej świetności. Słońce gaśnie, cywilizacja upada, a wykreowany przez Wolfe’a klimat wszechobecnej dekadencji robi potężne wrażenie.
Paradoksalnie, gdy odchodzi autor od fabuły w kierunku mętnych dywagacji na temat natury wszechświata, książka na tym traci. Jakość tych przemyśleń jest często wątpliwa, jednak sam fakt, iż bohater w ogóle im się oddaje, odróżnia „Cień kata” od większości pokrewnych pozycji.
Pierwsza połowa powieści wydaje się lepsza, później wiąże Wolfe na fabule kilka supełków, być może z zamiarem rozplątania ich w kolejnych tomach. Bo trzeba pamiętać, że początek cyklu to zawsze ledwie obietnica.

Gene Wolfe to spryciarz, a „Cień kata” jest tego świetnym dowodem. Powieść składa się z dobrze znanych elementów, ale amerykański pisarz łączy je w nietuzinkowy sposób, często bawiąc się konwencją i wiodąc czytelnika na manowce. Największym atutem książki jest zaś unikalna, odwrócona perspektywa, obnażająca słabość stereotypów.
Bohaterem czyni bowiem Wolfe nie księcia czy...