"Stukot maszyny do pisania"

Pomyślał, że napisze recenzję w trzeciej osobie, bo ta książka właśnie w takiej osobie jest.

Pomyślał jeszcze trochę, siadł i zaczął pisać:

„Autor umieszcza punkt widzenia w głowie człowieka, który nie ma do końca kontaktu z rzeczywistością pewnego. Trochę jak ja momentami.

Skreślił to ostatnie zdanie, bo stwierdził, że jest zbyt boleśnie prawdziwe. Pomyślał co dalej. Zaczął znowu:

„Człowiek ten, którego nazwiska nie poznamy, umieszczony jest pośród zawieruchy wojennej w RPA, związanej z tępieniem rasowym czarnoskórych. Poznajemy go w momencie narodzin, a potem w ciągu kilku stron Coetzee ze sporą wprawą zżywa go z nami, po czym umieszcza przy chorej matce, z którą wyrusza w podróż do miejsca jej narodzin.”

Podrapał się po głowie.

„O czym jest ta książka? O życiu.”

Skreślił z myślą „przecież każda książka jest o życiu”.

„O dojrzewaniu powolnym, o tym jak to jest być odmiennym wśród odmiennych (Michael od urodzenia ma zajęczą wargę), o losie, o pogodzeniu ze sobą, o szukaniu siebie, o szukaniu domu, o szczerości. I dopóki Coetzee trzyma narrację wnętrza Michaela wszystko jest w porządku, nie razi nawet najprostsze porównanie,bo wszystko zamknięte jest w cudzysłów opóźnienia Michaela. Problem pojawia się, gdy umieszcza ją w oczach postaci lekarza, która jest przepatosowana, męcząca i nudna, jednym słowem zbędna, choć z punktu widzenia powieści konieczna — daje nam obraz tego jak Michael jest postrzegany przez innych ludzi, pokazuje, że z zewnątrz wygląda on zupełnie inaczej.

Zapomniałem, że takie jak ta książki istnieją. Stara szkoła. Napisana spokojnym, niesilącym się na frazę i na składnię i szarpanie czytelnika za emocje stylem. Taka, którą gdybym miał opisać jednym słowem to byłoby to słowo „elegancki”. Napisana tak, że gdy się wsłuchasz w nią usłyszysz równomierny, rytmiczny stukot klawiszów maszyny do pisania, na której pisał ją Coetzee, w mojej głowie ubrany w garnitur, z siwymi włosami.

Książka, którą dobrze się czyta, o tak o.”

Postawił kropkę.


Podziękowania dla Wydawnictwa Znak za udostępnienie egzemplarza do recenzji. I przeprosiny od razu oficjalne, za to że tak długo ten tekst powstawał.

Tekst pierwotnie ukazał się na stronie www.kaseta.org

"Stukot maszyny do pisania"

Pomyślał, że napisze recenzję w trzeciej osobie, bo ta książka właśnie w takiej osobie jest.

Pomyślał jeszcze trochę, siadł i zaczął pisać:

„Autor umieszcza punkt widzenia w głowie człowieka, który nie ma do końca kontaktu z rzeczywistością pewnego. Trochę jak ja momentami.

Skreślił to ostatnie zdanie, bo stwierdził, że jest zbyt boleśnie...