Gautama Budda powiedział kiedyś, że każda podróż zaczyna się od pierwszego kroku. Przeszło 20 wieków później Chuck Palahniuk, autor "Rozbitka" uczynił ten aforyzm mottem swojej książki, dodając jednak, że dotyczy on również podróży donikąd.

Właściwie to cytat ten dobrze oddaje atmosferę całej lektury. Jest ona błyskotliwie napisana, acz utrzymana w zdecydowanie gorzkim tonie. Surowa w wyrazie, niekiedy brutalna w stoicyzmie przedstawionego przez autora świata... i za sprawą między innymi tych cech, po prostu fenomenalna.

Ale zacznijmy od początku [chociaż autor rozpoczyna opowieść o Tenderze Bransonie od końca]. Bohaterem jest ostatni ocalały wyznawca konserwatywnej sekty. Urodzony trzy minuty po swoim bracie bliźniaku zostaje uznany przez przywódców Kościoła za nieprzydatnego do prokreacji. Otrzymuje więc uniwersalne dla członka osadzonego w tym miejscu hierarchii imię Tender i wraz z uzyskaniem pełnoletności zostaje wysłany jako "misjonarz pracy" [a w rzeczywistości zwykły niewolnik] do świata zewnętrznego, poza obozem, w którym przebywają wyznawcy, by aż do śmierci wykonywać proste fizyczne prace, pozyskując w ten sposób fundusze potrzebne do funkcjonowania sekty. Tender, jednoznacznie uwarunkowany, prawdopodobnie nie zadałby sobie trudu weryfikacji założeń, które wpajano mu od wczesnego dzieciństwa, gdyby nie pewna drobna okoliczności, a mianowicie zbiorowe samobójstwo, przygotowywane przez członków sekty od pokoleń, które miało być popełnione przez wszystkich wyznawców jednocześnie. Na tych, którzy się zawahają albo - wzorem bohatera powieści nie otrzymają na czas odpowiedniej informacji - czeka wieczne potępienie.

W takiej właśnie sytuacji musi odnaleźć się Tender Branson. Nie trzeba chyba dodawać, że przychodzi mu to z trudem. Przez lata prowadzi egzystencję podobną raczej do wegetacji, niż do życia. Zostaje rozbitkiem, pozbawionym jakiegokolwiek punktu oparcia, a nawet nadziei. Ponieważ odebrano mu wiarę - fundament, na którym zbudował swój system wartości - nie potrafi odszukać sensu życia, czy nadać znaczenia choćby niewielkim wydarzeniom w nim występującym. W miarę upływu czasu staje się coraz bardziej zagubiony w zawiłych okolicznościach, które go otaczają. W efekcie nie potrafi odnaleźć siebie, jako wartości niezależnej, oderwanej od innych pojęć, w świecie odmiennym [choć niekoniecznie lepszym, co wielokrotnie podkreśla Palahniuk] od tego, w którym się wychował. Prowadzi to do nieubłaganego dla Tendera końca, którego nie są w stanie powstrzymać ani odnaleziony po latach brat-morderca, ani zaglądająca w przyszłość w snach dziewczyna.

Tak w skrócie kształtuje się dla mnie powieść Palahniuka. Jest to książka napisana pokrętnie, na łamach której nie spotkamy postaci ciepłych, wskazujących nam za pomocą mądrze brzmiących sentencji, jak należy żyć. Pojawia się natomiast cała plejada bohaterów barwnych i indywidualnych, a każdy z nich jest bardziej zawikłany od poprzedniego. Dodajmy do tego specyficzny, trącający niekiedy bezpardonowością, styl i osobliwie rozstrzygającą się fabułę i mamy przepis na intrygującą, godną poświęconego jej czasu i uwagi, lekturę.

Gautama Budda powiedział kiedyś, że każda podróż zaczyna się od pierwszego kroku. Przeszło 20 wieków później Chuck Palahniuk, autor "Rozbitka" uczynił ten aforyzm mottem swojej książki, dodając jednak, że dotyczy on również podróży donikąd.



Właściwie to cytat ten dobrze oddaje atmosferę całej lektury. Jest ona błyskotliwie napisana, acz utrzymana w zdecydowanie gorzkim...