Z powieści, które powstały na przełomie wieków XX i XXI, w historii literatury polskiej zapewne zapiszą się na trwałe dzieła Myśliwskiego i właśnie Eustachego Rylskiego. Wprawdzie "Warunek" nie wywarł na mnie takiego wrażenia ("jak uderzenie piorunem" - jak napisał o najnowszej książce Rylskiego tygodnik "Polityka"), jak dyptyk "Stankiewicz. Powrót", niemniej jest to bezprzecznie powieść wybitna, wielka. Widzę w Rylskim kontynuatora najlepszej polskiej tradycji literackiej, a gorzka refleksja historyczna upodabnia w czymś autora "Warunku" do Żeromskiego. Tylko język Rylskiego jest ciekawszy, bo współcześnie oszczędny, niekiedy wręcz ascetyczny.

W warstwie tematycznej "Warunek" jest opowieścią z czasów napoleońskich. Wielka Armia ugrzęzła na bezkresach Rosji. Andrzej Rangult, polski arystokrata, najsłynniejszy kawalerzysta armii Napoleona, "młody bóg wojny" i Semen Hoszowski, syn popa, sceptycznie odnoszący się i do Napoleona, i do etosu armii, zbiegiem okoliczności stają się uciekinierami, dezerterami i złodziejami. Ale o wartości książki nie stanowi jej historyczny kostium, lecz stawiane przez autora ponadczasowe, uniwersalne pytania: o sens i prawdziwy wymiar bohaterstwa, o rolę przypadku w życiu człowieka, o pojęcie honoru i obowiązku.
Rylski - lektura obowiązkowa!

Z powieści, które powstały na przełomie wieków XX i XXI, w historii literatury polskiej zapewne zapiszą się na trwałe dzieła Myśliwskiego i właśnie Eustachego Rylskiego. Wprawdzie "Warunek" nie wywarł na mnie takiego wrażenia ("jak uderzenie piorunem" - jak napisał o najnowszej książce Rylskiego tygodnik "Polityka"), jak dyptyk "Stankiewicz. Powrót", niemniej jest to...