„Duma i wstyd – to dwa uczucia, które walczą o lepsze w duszach Ormian. Na każdy argument o wielkości tego narodu można znaleźć kontrargument o jego miałkości”. (str.16)

Ilu Ormian mieszka w Armenii? Tego nie wie nikt, a nawet jeśli wie, to i tak nie powie. To podobno jedna z pilniej strzeżonych tajemnic władz. Mówi się, że jest ich około 3 milionów. Co najmniej dwa razy więcej zaś mieszka poza granicami swojego kraju. Z ojczyzny emigrowali uciekając przed czystkami etnicznymi albo z powodów ekonomicznych.

Obraz Armenii, który nakreślili autorzy książki jest bardzo pesymistyczny. Zdawałoby się, że ciąży na niej jakieś fatum (porównanie jej historii do losów biblijnego Hioba wydaje się być jak najbardziej trafione). Rodziały poświęcone są między innymi rzezi Ormian, tragicznemu trzęsieniu ziemi z 1988 roku, zamachowi stanu z 1999 roku i rozgrywkach u sterów władzy po rozpadzie Związku Radzieckiego, czy demostracjach po ogłoszeniu tuningowanych wyników prezydenckich wyborów w 2008. Autorzy poświęcają również uwagę zbrojnemu konfliktowi o Górski Karabach oraz pogromom w Sumgaicie i Baku w 1990 roku. Od trudnych tematów można na chwilę odetchnąć czytając o architekturze Erywania, ormiańskich dywanach czy ormiańskim koniaku (a w zasadzie brandy – ku ścisłości). Wciąż jednak z tekstów przebija nostalgia, maniakalne odwoływanie się do czasów dawnej świetności, ogólne przygnębienie i poczucie beznadziei.

Szczerze mówiąc, wolę jednak Armenię Wojciecha Góreckiego, który patrzy na nią w dużo szerszym kontekście – historycznie sięgając do czasów starożytności (zresztą w ustarożytnianiu prześcigają sie wszystkie kraje Kaukazu, aby uzadanić swoje terytorialne czy kulturowe roszczenia), czy z punktu widzenia geopolityki, a co za tym idzie przenikania różnych narodów, kultur i religii tym kaukaskim tyglu na przestrzeni wieków. W ten sposób łatwiej jest pojąć problemy regionu.

„Duma i wstyd – to dwa uczucia, które walczą o lepsze w duszach Ormian. Na każdy argument o wielkości tego narodu można znaleźć kontrargument o jego miałkości”. (str.16)

Ilu Ormian mieszka w Armenii? Tego nie wie nikt, a nawet jeśli wie, to i tak nie powie. To podobno jedna z pilniej strzeżonych tajemnic władz. Mówi się, że jest ich około 3 milionów. Co najmniej dwa razy...