(recenzja pierwotnie ukazała się na Szortal.com)

Wahania nastrojów, czyli na dwoje babka wróżyła

Hubert Przybylski

Bo czasami jest tak, że ktoś ma wahania nastrojów. Na zmianę śmieje się i płacze, nie daje innym dojść do słowa, żeby chwilę potem siedzieć w kącie i się do nikogo nie odzywać. I tak cały czas, ze skrajności w skrajność. Chcąc odkryć tego przyczyny, zapytałem wujka Gógla i ciotki Wiki. I co się okazało? Dojrzewanie, miesiączka, ciąża, menopauza, choroby psychiczne, urazy głowy*, guz mózgu, przyjmowane leki** - to wszystko jest logiczne i sensowne. Ale nie wyjaśnia, dlaczego to miałem takie wahania nastrojów czytając drugi zbiór najlepszych opowiadań Magazynu Fantastycznego***.

W sumie należy chyba dopuścić jeszcze dwie możliwości. Pierwsza jest taka, że któraś z wymienionych przyczyn wpłynęła na Roberta Zarębę, który wybierał teksty do części drugiej Magazynu Fantastycznego: The Best. Albo, co wydaje mi się bardziej prawdopodobne, też zbiór jest skompilowany, żeby każdy dostał coś dla siebie. Absolutnie każdy.

I nie ma bata, żeby było inaczej. Bo tak - miłośnicy prawdziwie twardej, naukowej SF dostaną Tęczę złożoności Rogaczewskiego. Motyle Kaczmarka, Całe mnóstwo możliwości Musialika, Płaszczyzna styczności Iwaszkiewicza i Miasteczko Uznańskiego to nieco lżejsza (znaczy, od tekstu Rogaczewskiego) SF. Mamy też coś dla miłośników prozy Kinga, Gaimana czy Carrola - Świat Studni Kreczmera, Dorożkę Korczyńskiego, Zatokę Szkieletów Biesiekierskiego, Chatkę Piskorskiego, W cieniu Gacka, Hotel dla samobójców Kozłowskiego czy Kolekcjonera Tura. I na koniec - ci, którzy chcą się odprężyć przy lektorze, znajdą pocieszenie w Galaktycznym zwiadzie Szymczaka, Gorszego końca świata nie będzie Schellera i Naborze Zaręby.

Przy czym to, że w jakikolwiek sposób grupuję te teksty, nie znaczy, że znajdziemy dwa takie same pod jakimkolwiek względem. Absolutnie. Każdy z tych utworów ma inaczej skomponowaną fabułę, każdy jest osadzony w innych klimatach i każdy niesie inny ładunek emocjonalny. Szukałem innego, równie zróżnicowanego zbioru opowiadań i nie znalazłem.

Które teksty najbardziej zapadły mi w pamięć? Cóż... Dwa teksty pamiętałem jeszcze z lektury czasopisma. Świat Studni Kreczmera to jedno z najlepszych polskich opowiadań, jakie ukazały się w ostatnim fantastyczno-czasopismowym dwudziestopięcioleciu. Nie wiem sam, czy jest bardziej w stylu Gaimana, czy Carrolla, ale czy to ważne? To świetny tekst, i piszę to, mimo że ani Gaiman, ani Carroll nie należą do moich ulubionych twórców, a realizm magiczny i baśniowa czy urban fantasy jakoś tak niekoniecznie do mnie przemawiają. To po prostu świetny tekst.
Drugim tekstem, który zapamiętałem jeszcze z czasów kupowania MF w kiosku, jest Tęcza złożoności Rogaczewskiego. Niestety, znajduje się na przeciwległym biegunie skali ocen, jakie mogę wystawić. To najbardziej hermetyczny tekst SF, jaki w życiu zdarzyło mi się czytać. Wtedy, lata temu, nie udało mi się go przeczytać w całości. Teraz dałem radę, ale przyznam, że trwało to długo i nie zrozumiałem nawet połowy tekstu****. Co ciekawe, rok czy dwa temu pojawiła się w sieci seria fantastycznych utworów napisanych przez naukowców (m.in. Aleksandrę Janusz),w których wszystkie dotyczyły nauki. I tam byłem w stanie zrozumieć każdy, nie męcząc się przy tym ani trochę. I wcale nie były to jakieś głupiutkie głupotki pisane dla odprężenia.
Kolejny tekst przypomniał mi się dopiero wtedy, gdy przeczytałem kilka pierwszych zdań - Motyle Kaczmarka. I choć w sumie cały suspens szlag trafił, to czytało mi się niezwykle przyjemnie. Bo Motyle to bardzo dobre SF, z nieprzesadnie skomplikowaną warstwą naukową, właściwie dobraną mieszanką treści obyczajowych i akcji i, co najważniejsze, wciągającą fabułą.

Moja ocena całości? 7.5/10. Druga część Magazynu Fantastycznego: The Best jest minimalnie lepsza od pierwszej, a na pewno mniej dołująca. I gdyby nie Tęcza złożoności, która odświeżyła moją czytelniczo-naukową traumę, pewnie ocena byłaby wyższa. Proszę jednak pamiętać, że to mój rozum*****, moja trauma i moja ocena. Ten zbiór jest tak niepowtarzalnie różnorodny, że nie ma szans na to, żeby trafiły się na świecie dwie osoby o identycznych o nim opiniach. I dlatego powiem krótko - przeczytajcie i oceńcie go sami. Warto.

P.S. W sumie to powinienem odjąć ze dwa punkty za okładkę zrobioną nie pod którykolwiek z tekstów ze zbioru, tylko pod Mroczną wieżę. Ale nie odejmę, bo już i tak miłośnikom Kinga normalnie zdrowo ostatnimi czasy podpadłem ;P


Tytuł: Magazyn Fantastyczny: The Best. Część 2
Autorzy: Bartłomiej Biesiekierski, Michał Gacek, Piotr Iwaszkiewicz, Tomasz Kaczmarek, Artur T. Korczyński, Jerzy A. Kozłowski, Marcin Kreczmer, Maciej Musialik, Krzysztof Piskorski, Grzegorz Rogaczewski, Radosław Scheller, Damian Szymczak, Henryk Tur, Sebastian Uznański, Robert Zaręba
Wydawca: Wydawnictwo Roberta Zaręby
Rok wydania: 2015
Liczba stron: 368 (w tym kilka reklam)
ISBN: 978-83-86383-75-7

* Nie wiem, czy ktoś zauważył, ale choroby psychiczne i urazy głowy to w sumie to samo. W końcu nie bez powodu się mówi, że ktoś jest stuknięty.

** Jak tak patrzę na tę listę, to już wiem, dlaczego najbezpieczniejszą formą reakcji na to, co mówi kobieta, jest pokorne przytakiwanie.

*** Znaczy, tomografia wyklucza guza. Z leków przyjmuję tylko te od alergii (sprawdziłem, po moim nie ma wahań nastrojów). Dojrzewanie już dawno za mną (wszak kończę już 15 lat!). Na menopauzę za wcześnie (wszak kończę dopiero 15 lat). Moja ciąża jest raczej spowodowana umiłowaniem dobrego, a co za tym idzie, niezdrowego pożywienia, a poza tym, pojawia się i znika na zmianę z okresami wzmożonej aktywności fizycznej. Na żelazo parcia nie mam. A jako że redakcja i czytelnicy Szortalu to wszystko bez wyjątku normalnie zdrowi wariaci, więc odrzucam choroby psychiczne. Pozostają urazy głowy, ale przecież dobrze wiadomo, że co nas nie zabije, to nas wzmocni. Więc skoro żyję, to na pewno nie były poważne.

**** Te wszystkie "genowokwantowe wektory", albo "aktywności encefalograficzne"... Albo taki fragmencik, mój ulubiony: "...staczał się na fosforyzujący menisk nanoplazmy pierścień lśnienia. Spiętrzony front krystalizacji napierał i strzępił obrzeża stawu wrzynającymi się weń jak błyskawice dendrytami spękań, generując odwzorowaniami zwężającymi i atraktorami ściągającymi zawiłe struktury morficzne." (pisownia oryginalna). Równe pięćdziesiąt stron takiego tekstu. Ale, jak to w życiu bywa, pewnie gdzieś tam jakiś przyszły noblista z dziedziny biochemii, biologii molekularnej i filozofii właśnie przeżył po raz kolejny orgazm wspominając lekturę Tęczy...

***** Jaki jest, taki fest - jak to mówią specjaliści od recyklingu chodzonego na widok kupy złomu, przeliczając go na piwa po 1,39PLN/puszka.

(recenzja pierwotnie ukazała się na Szortal.com)

Wahania nastrojów, czyli na dwoje babka wróżyła

Hubert Przybylski

Bo czasami jest tak, że ktoś ma wahania nastrojów. Na zmianę śmieje się i płacze, nie daje innym dojść do słowa, żeby chwilę potem siedzieć w kącie i się do nikogo nie odzywać. I tak cały czas, ze skrajności w skrajność. Chcąc odkryć tego przyczyny,...

Kontynując ocenę z pierwszej części:
++ - Iwaszkiewicz, Kozłowski, Uznański,
+ - 9 opowiadań,
- - 1 opowiadanie,
-- - Grzegorz Rogaczewski ze swoją "Tęczą złożoności" (szczycę się, że w życiu przeczytałem kilka książek i mogę co nieco zrecenzować. Ale tutaj, aż ciężko mi to pisać - pierwszy raz w życiu nie byłem w stanie z uwagą przeczytać tekstu, bo go po prostu nie rozumiałem! Użyte słownictwo oraz obrazy malowane przez autora jawiły mi się jako psychodeliczny bełkot szaleńca zafiksowany na pleśni, smrodzie i pseudonaukowych dywagacjach na temat genetyki. Fraktale to ja wolę oglądać na ekranie, a nie starać się je sobie wyobrazić w głowie, ale może jestem już na to za stary... A może dlatego, że nigdy nie byłem na haju...?)

Kontynując ocenę z pierwszej części:
++ - Iwaszkiewicz, Kozłowski, Uznański,
+ - 9 opowiadań,
- - 1 opowiadanie,
-- - Grzegorz Rogaczewski ze swoją "Tęczą złożoności" (szczycę się, że w życiu przeczytałem kilka książek i mogę co nieco zrecenzować. Ale tutaj, aż ciężko mi to pisać - pierwszy raz w życiu nie byłem w stanie z uwagą przeczytać tekstu, bo go po prostu nie...