Mocno przypominała mi twórczość Bensona, którego odkryłem dopiero niedawno - z resztą, zarówno Gnatowski vel Łada jak i Benson byli duchownymi, którzy zaangażowali się w pisarstwo. "Antychryst" jest wprost niesamowicie nowoczesną, dystopijną historią alternatywną końca świata. Nawet nie trzeba brać poprawki na poglądy autora, bo daje im znać tylko w niektórych momentach - w końcu był duchownym, i to przedsoborowym, więc nawet jakby nie chciał, to by musiał ;) - a i tak dodaje to jedynie klimatu. Jeśli ktoś chce się wgryźć , to odnajdzie tu niesamowitą liczbę filozoficzno-eschatologicznych rozważań, kto nie chce - ten i tak powinien odczuwać satysfakcję z lektury.

Wyprzedziła swoje czasy.

Mocno przypominała mi twórczość Bensona, którego odkryłem dopiero niedawno - z resztą, zarówno Gnatowski vel Łada jak i Benson byli duchownymi, którzy zaangażowali się w pisarstwo. "Antychryst" jest wprost niesamowicie nowoczesną, dystopijną historią alternatywną końca świata. Nawet nie trzeba brać poprawki na poglądy autora, bo daje im znać tylko w niektórych momentach - w...

Jan Łada to pseudonim artystyczny Jana Gnatowskiego ( 1855 - 1925 ) – polski pisarz i publicysta, ksiądz prałat.
Urodził się w Skarżynówce na Podolu, do gimnazjum uczęszczał w Odessie i w Rydze. Dalszą edukację uniwersytecką odbywał na Uniwersytecie Jagiellońskim z kierunkiem filozoficznym, studiował także historię sztuki we Włoszech i Grecji. Podjął też kierunek teologiczny w Innsbrucku. W 1887 r. otrzymał święcenia kapłańskie.
Odbył wiele podróży do Austrii, Bawarii, Włoch i Turcji. Znaczący wpływ miał na życie kulturalne Lwowa prowadząć salon literacki a prowadząc salon literacki.Ogromne zaangażowanie i współpraca z prasą m.in; redagował „Wiarę” i „Przegląd Katolicki”, współpracownik „Niwy”, „Wieku” i „Ateneum”. Od 1905 r. na emeryturze ( postępująca choroba oczu i utrata wzroku),mieszkał w Warszawie.
W okresie międzywojennym bardzo populurna literatura Jana Łady, w 1951 roku zostaje całkowicie wycofana z bibliotek i objęta cenzurą.
W 1879 roku wydane zostały "Listy o literaturze i sztuce", które stanowią debiut.
Biblioteka Narodowa Polona udostępnia cyfrowe dzieła Jana Łady od 2019 roku.
Kapłan - literat tworzył i żył na przełomie XIX / XX wieku, język literacki jest piękny, kwiecisty i niezwykle bogaty i głęboki. Porusza ważne sprawy dotyczące Polski, której nie było jeszcze na mapie świata, ale też ostrzega nas przed pychą, warcholstwem, konfliktami i małostkowością. Poczucie wolności, walka o wolność i docenianie wolności, której nie dostajemy bezterminowo. To też niezwykły obserwator, który dzięki podróżom i erudycji miał okazję poznawania innych kultur i spotykania wielkich umysłów w oczekiwaniu na niepodległość.

„Była to bowiem epoka wynalazków praktycznych, udogodnień życiowych i zbytku. Po wszechświatowej wojnie 1914 r. i przewrotach, które stały się jej następstwem, powtórzyło się w całym świecie to, co przeżyła. Francja po upadku Terroru. Reakcja była tym powszechniejszą i bardziej gwałtowną, im cięższym był demagogiczny ucisk i nieznośniejszym panowanie proletariatu. Miejsce nienawistnych dogmatów społecznego i politycznego radykalizmu zajęły hasła ładu, rychło przeistoczonego w reakcję. Kapitalizm mścił się, zakuwając pracujące masy w twardsze, niż kiedykolwiek przed tym kajdany, krwawymi represjami i głodem zmuszając opornych d!o milczenia. Trusty i monopole zawładnęły światem, zastępując parlamentaryzm dyktaturą.
A równocześnie z tym rozpoczęła się niesłychana orgia bogactw i użycia. Kult złotego cielca i rozkoszy wygniótł wszelką religię i etykę. Zniknął wstyd, zamarła litość. Pracujące tłumy poddane zostały specjalnym rygorom i zamknięte w osobnych dzielnicach i miastach, by biedą i niechlujstwem nie razić wyrafinowanego wykwintu bogaczów. Po wszystkich krajach świata surowe ustawy przykuwały robotnika do jego warsztatu, jak niegdyś chłopa do gleby. Niewolnictwo zmartwychwstawało, cynicznie odrzucając osłaniające je dotąd pozory.
Strafford myślał o tym i przenikliwy ból ściskał mu serce”


"...- Na początku wszechrzeczy władał światem duch wielki, mocny i łaskawy, bóg słońca i kwiatów i wesela. Stało mu się ochotnie pod nogi wszystko, co żyło, radosne dobremu panu służyć, i rozkosz władała światem. Mądrość Egiptu, poznanie tajników w Indiach, piękno i pogodny czar życia Hellady - wszystko to były owoce tego ducha światłości, którego śladem szła radość życia. I zdawało się, że tak trwać będzie wiecznie, i że ludzkość wciąż iść będzie tą kwiecistą drogą, słoneczną. Stało się jednak inaczej..."

"Antychryst" wydany w roku 1920 stanowi ciekawe studium rozważań filozoficzno - religijno - estetyczno - ustrojowych. Apokaliptyczna podróż przez świat, przez religie, poglądy i wartości, estetyczno - artystyczny wymiar i politykę. Poszukiwanie prawdy przez Proroka - Mesjasza , poznajemy XIX wieczny Lucyferianizm – systemy wierzeń, zarówno teistycznych, jak i ateistycznych, w których przedmiotem rozważań jest natura dobra i zła, które symbolizuje Lucyfer. Lucyferianizm odnosi się do judeochrześcijańskiej koncepcji dobra i zła.
Wizjonerstwo Gnatowskiego uderza w totalitaryzm, autorytaryzm, komunizm i faszyzm czy kapitalizm z plutokracją.
Lektura wciąż aktualna , choć nie należy do łatwych.

Jan Łada to pseudonim artystyczny Jana Gnatowskiego ( 1855 - 1925 ) – polski pisarz i publicysta, ksiądz prałat.
Urodził się w Skarżynówce na Podolu, do gimnazjum uczęszczał w Odessie i w Rydze. Dalszą edukację uniwersytecką odbywał na Uniwersytecie Jagiellońskim z kierunkiem filozoficznym, studiował także historię sztuki we Włoszech i Grecji. Podjął też kierunek...