Literacko może bez rewelacji, ale pod względem poznawczym w zasadzie bezcenne. Oto, słuchajcie, wzorcowy wręcz przykład angielskiego kolonizatora z XIX wieku przyjeżdża do Japonii w samym środku przemian restauracji Meiji. Nie ma miejsca na poprawność polityczną ani nie ma też twardej kulturoznawczej wiedzy, która wyjaśnia niektóre zachowania i obyczaje. Są tylko wrażenia spisywane niemal na gorąco, refleksje cokolwiek dziś kontrowersyjne i mgnienia, migawki świata, o którym dziś mogą nie pamiętać nawet sami zainteresowani. Warsztaty rzemieślników, antykwariusze, zwyczajni Japończycy zaskoczeni w czasie hanami, dzieci podglądane podczas zabaw; tradycjonaliści w kimonach i "nowocześni" w nieodmiennie źle skrojonych zachodnich ubraniach - kto miałby dziś odwagę napisać coś podobnego?

O Japonii trudno się z tej książeczki dowiedzieć czegoś sensownego. Ale to, jak cywilizowany Anglik, przedstawiciel jednego z najbardziej rozwiniętych państw tamtej epoki, odbiera kraj i naród dopiero co "wyzwolony" z feudalizmu, o tradycjach dosłownie nieskażonych zachodnimi wpływami, miejsce bardziej magiczne i niezwykłe niż Chiny i Indie razem wzięte - bezcenne.

Literacko może bez rewelacji, ale pod względem poznawczym w zasadzie bezcenne. Oto, słuchajcie, wzorcowy wręcz przykład angielskiego kolonizatora z XIX wieku przyjeżdża do Japonii w samym środku przemian restauracji Meiji. Nie ma miejsca na poprawność polityczną ani nie ma też twardej kulturoznawczej wiedzy, która wyjaśnia niektóre zachowania i obyczaje. Są tylko wrażenia...