No tego się nie spodziewałam!
Książeczka jest maleńka, w sam raz do mieszeni - niewysoka, pękata, nosząca piętno siermiężnego komunistycznego druku i w pierwszej chwili potraktowałam ją wzruszeniem ramion. Starczy może na trzy dni nieobciążającej i mało ambitnej lektury. Spodziewałam się również tendencyjnej i typowej dla autorów tego okresu nachalnej radzieckiej propagandy (coś a'la Gafurow).
Tymczasem pierwsze zaskoczenie: przystępny i zrozumiały język, wręcz zachęcający do dalszej lektury. Potem było tylko lepiej, bo okazało się, że autorzy należą najwidoczniej do tej szlachetnej i rzadko spotykanej odmiany, dla której historia nie jest ciągiem dat, ale logicznym ciągiem przyczynowo-skutkowym. Nareszcie nic nie działo się "tak po prostu", a plemiona nie pojawiały się znikąd.
Byłam zatem mile zaskoczona pierwszymi rozdziałami, których treść nie była mi tak zupełnie obca - przy okazji muszę przyznać autorom, że mimo szczupłego miejsca okres starożytny absolutnie nie został potraktowany po macoszemu, spłycony i okrojony. Ta mistrzowska umiejętność skumulowania nieprawdopodobnej ilości informacji bez utraty jasności tekstu miała mnie jeszcze zaskoczyć w kolejnych rozdziałach.
Dotarłam wreszcie do etapu podbojów Arabskich i nareszcie, nareszcie zrozumiałam, co mieli na myśli inni autorzy! Nawet w tym galimatiasie zmiennych przymierzy, powstających i upadających chanatów, najazdów plemion tureckich i mongolskich narracja ani na chwilę nie traciła przejrzystości. Nie mogłam uwierzyć własnym oczom!
Oczywiście, piętno czasów powstania być musi, zatem ostatni rozdział obszernie omawia chwalebną historię tworzenia (samorzutnego, rzecz jasna) republik i heroicznych prób (samoistnych, oczywiście) przystania do Związku, na przekór wszystkim reakcyjnym siłom - ale co wrażliwsi mogą spokojnie przymknąć oko.

Dodatkowo o wysokiej - nawet jak na tamte czasy - klasie tego maleńkiego wydawnictwa świadczą zdjęcia, bibliografia, indeks ważniejszych postaci i kalendarium. Czego można chcieć więcej?

No tego się nie spodziewałam!
Książeczka jest maleńka, w sam raz do mieszeni - niewysoka, pękata, nosząca piętno siermiężnego komunistycznego druku i w pierwszej chwili potraktowałam ją wzruszeniem ramion. Starczy może na trzy dni nieobciążającej i mało ambitnej lektury. Spodziewałam się również tendencyjnej i typowej dla autorów tego okresu nachalnej radzieckiej...