Czasem zdarza się, że słowa spełniają swoje zadanie i wyłaniają się z nich całe światy. Przestrzeń wnika w naszą duszę. Cała ziemia porusza się ruchem wiatru i drzew. Po wschodzie słońca, gdy szron stajał, ociężała krew znów krąży w żyłach żywiej. W szare poranki powietrze jest nici pajęczych pełne. białe nasiona chwastów spadają i lgną do ziemi. Przez większe oczka sieci chmur przebija się słońce. Krzak obsypany kiściami jak gdyby papierowych róż, lekko pachnących tytoniem, które w poświacie księżyca kamieniały lecz w ciężkim blasku południa miękły, otwierały się i księżycem lśniły. Akacje kwitły. Ich czarne pnie wyglądały mniej żałobnie przez łzy żywicy w słońcu błyszczące. Na wzgórza sfrunęło mnóstwo kolorowych papużek. Światło leżało ogromnymi plamami na dymiących, połyskliwych pastwiskach. Na przełaj do domu, lubił tę odludną drogę. Zwalniał kroku wśród żółtej trawy i czarnych drzew, jak obcy przybysz rozglądał się; podziwiał zwoje opadłej z pni kory, które są odwieczną, niewyjaśnioną tajemnicą. Kapusta, która posadził rozlewała się fioletową plamą aż do jego stóp; klejnoty wody na niebieskich talerzach ofiarowane przez rozpostarte metaliczne liście. Niebo olśniewając przepychem świeżo odzyskanego błękitu zdawało się ruchliwe. Niewiedza zmieniała się stopniowo w wiedzę. Małe smużki białych obłoków, które urastają do obrazów konia cwałującego po niebie, gdy je rozedmie wiatr. Krzykliwe ptaki sadowiły się już do snu albo trzepotały na czarnych gałęziach pierwszym wiosennym puchem. Od wysokiej soczystej trawy biły gęste zapachy wieczorne. Motki wieczoru wisiały nad strumykiem jeszcze nie rozsnute. O tej porze przed ukazaniem się gwiazd wszystko się plątało i rozpływało. Między płatami szarych, nieruchomych chmur, błysnęło pomarańczowe światło zmierzchu, rozognione, w oddali wyjaskrawione. Mężczyzna i kobieta szli w deszczu trzymając się za ręce. Ona kołysała się razem z gwiazdami, on patrzył w ciemność, poza szkielety drzew, w samą ciemność. Czuł bijące od kobiety ciepło.

Czasem zdarza się, że słowa spełniają swoje zadanie i wyłaniają się z nich całe światy. Przestrzeń wnika w naszą duszę. Cała ziemia porusza się ruchem wiatru i drzew. Po wschodzie słońca, gdy szron stajał, ociężała krew znów krąży w żyłach żywiej. W szare poranki powietrze jest nici pajęczych pełne. białe nasiona chwastów spadają i lgną do ziemi. Przez większe oczka sieci...

Patrick White ur. 28 maja 1912 w Londynie, zm. 30 września 1990 w Sydney. Był australijskim prozaikiem, poetą. Laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1973 roku.
White urodził się w Londynie, jego rodzicami byli jednak Australijczycy i gdy miał 6 miesięcy cała rodzina wróciła do Australii i zamieszkała w Sydney. Kształcił się w Anglii, w czasie II wojny światowej służył w Royal Air Force na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Grecji. W 1941 poznał Manoliego Lascarisa, greckiego oficera wojskowego, który został jego życiowym partnerem. Po wojnie wrócił do Australii i wraz z Manolim na stałe osiedlił się w Nowej Południowej Walii.

Stan Parker to główny bohater i trzon powieści "Drzewo człowiecze" Mama nauczycielka, często powtarzała mu, żeby nigdy nie tknął kieliszka alkoholu i zawsze kochał Boga. Mama była samotną osobą, która ucieczkę przed mężem, kowalem, alkoholikiem odnajdywała w literaturze. Marzyła, aby jej syn został kaznodzieją lub nauczycielem. Niestety stan był upartym, ciekawym życia chłopakiem. Imał się różnych prac, szukał sensu życia. Tęsknota do trwania na miejscu i demony ruchu walczyły w nim nieustannie, aż w końcu znalazł swoje miejsce na ziemi.

Odziedziczył skrawek ziemi Parkera, o którym dowiedział się od rodzicielki przed jej śmiercią. Żyzna ziemia, niewykarczowany busz, nieziemska cisza, istne pustkowie. Tak zaczęła się długa, życiowa podróż Stana.

"Drzewo życia" to niesamowita opowieść o losach zwykłego Australijczyka, młodzieńca, który zaczyna swą dorosłość, w głowie ma mnóstwo planów, ale również, wątpliwości, pragnień i marzeń. Plany te realizuje z mniejszym lub większym powodzeniem. Ma wolność w dokonywania wyboru i sam jest odpowiedzialny za swoją egzystencję. Dokonuje wyborów od tych bardzo ważnych jak ożenek do tych bardziej błahych, jak zakup krowy.

Niby nie ma w tym nic nowatorskiego, bo to ot samo życie, takie jak u wielu z nas, ale sposób w jaki autor przedstawia losy najpierw samego Stana, jego każdy skrawek życia, przemyślenia, a później członków jego rodziny powala z nóg.
Liczne porównania, wspaniały język, niebanalna analiza ludzkiej psychiki, zachowań człowieka w różnych sytuacjach życiowych to istny majstersztyk. Ta drobiazgowość, spostrzegawczość, ukłon w stronę najdrobniejszych wydarzeń jest niebywała i wspaniała. Któż teraz potrafi pisać w taki sposób, w takim stylu ? Jaką trzeba mieć spostrzegawczość i wrażliwą duszę, żeby w taki sposób wszystko opisać ?

"W kuchni tykał zegar, brzydki zegar z ciemnego marmuru. Gdy chłopczyk podrósł , krzepki, pozłocisty, często kazał się podnosić, żeby móc śledzić ruchy wskazówek. Przyciskał czerwone usteczka do szkła i pił minuty, a wtedy brzydota na chwile znikała, ciemna tarcza gasła w blasku rumianych policzków dziecka"

Rozczarowania przeplatają się z najdrobniejszymi sukcesami, miłość z chwilową niechęcią i znudzeniem, poczucie siły i wszechmocy z bezsilnością, poczucie radości z dogłębnym smutkiem, wiara w Boga z pytaniami, czy rzeczywiście Bóg istnieje. Autor przedstawia burzę charakterów, burzę ludzkich zachowań na małym pokładzie jakim był domek na pustkowiu, które później zmieniło się w Durilgai ( chyba współcześnie przedmieścia Sydney).
Tak, bo oprócz wszystkiego tego co opisałam wyżej Patrick White życie bohaterów wplótł w odpowiednią ramę czasową, która nie jest dokładnie opisana, ale według mnie zaczyna się przed II wojną światową.

Miłość w tym domku odgrywa ogromna rolę. Miłość między ludźmi, ale również miłość człowieka do zwierząt i przywiązanie zwierząt do ludzi. Pierwszy raz w literaturze spotkałam się ze stwierdzeniem, ze można zjeść człowieka z miłości. Tak Amy określała momentami swą miłość do męża Stana. Uśmiałam się przy tym stwierdzeniu, bo my z mężem często tak właśnie, w ten sposób mówimy do siebie :)

Ach cóż to była za podróż jaką odbyłam w ostatnim tygodniu. Trudna, mozolna, bo tej powieści nie da się czytać szybko, nią trzeba się delektować, chłonąc powoli każde słowo, analizować to co autor chce ukazać nam w danej chwili, a zarazem taka, że nie chce się książki odkładać na bok. ( niestety spać trzeba :) )
I chociaż obiecałam sobie, że nie kupię w najbliższym czasie żadnej książki to za niewielkie pieniądze kupiłam poprzez internet wszystkie dostępne powieści Patrica Whita. Tak zawładnął moja duszą !

Patrick White ur. 28 maja 1912 w Londynie, zm. 30 września 1990 w Sydney. Był australijskim prozaikiem, poetą. Laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1973 roku.
White urodził się w Londynie, jego rodzicami byli jednak Australijczycy i gdy miał 6 miesięcy cała rodzina wróciła do Australii i zamieszkała w Sydney. Kształcił się w Anglii, w czasie II wojny światowej...

Swoją długością i monotonią ta historia życia na poddanej człowiekowi ziemi może niektórych usypiać. Jednak ten sen będzie niezwykły, przepełniony błyskami proroczych duchowych olśnień. Fascynujące się przy tym staje wypełnienie formy zwyczajnej ludzkiej egzystencji przez treść, zawierającą ledwo dostrzegalny drogowskaz z zapisaną na nim tajemnicą. Wiecznie porządkujący swoje nadzieje i rozczarowania bohaterowie "Drzewa człowieczego" pójdą więc swoją drogą. Pomimo postępującego zgorzknienia i wypatrując znaku objawienia, staną się cząstką miejsca o którym tak pięknie potrafi pisać Patrick White. Można by przewrotnie zauważyć, że niezbadana jest głębia wytyczonych przez przyzwyczajenie ścieżek. Jednak jego fundamenty są mocne, tak silnie ukorzenione, jak opisywane w tej powieści życie australijskiego interioru. Pozostając po zakończonej lekturze z poczuciem własnej nieudolności, zastanawiam się ile jeszcze książek będę musiał przeczytać aby zaledwie zbliżyć się do źródeł sensu.

Uświadamiając sobie porządek świata jestem w stanie przyjąć, że wizja Patricka White'a opiera się na mocowaniu ziemi i ludzi a w ich wzajemnym uścisku wykuwa się zapewnienie trwania. Bo niezależnie od szybkości opływającego całe istnienie nurtu czasu, możemy być pewni jego zdolności do naznaczania wszystkich rzeczy i zjawisk piętnem przemijania. Szczególnie jest to widoczne w sytuacji, kiedy poddawszy się ciepłej fali melancholii "Drzewa człowieczego" widzimy wszystkie najdrobniejsze rzeczy świata Parkerów. Wszędzie wciska się cisza, nawet pomiędzy tchnące spokojem słowa. Oświetlając najskrytsze wizje, australijski pisarz być może nieświadomie stworzył najpiękniejszy poemat o życiu i śmierci. Poprzez szarówkę rozmyślań wytyczył drogi egzystencji, które nierzadko się ze sobą splatając, dały temat przewodni tej powieści.

Nauczyłem się, że każdy ból kiedyś mija a zmieszana ze słodyczą żółć zabarwia życie niekoniecznie według jakiejś bezlitosnej logiki. W prozie White'a każde wydrukowane słowo zawiera przebłysk prawdy i chociaż łatwo tutaj wpaść w zapiaszczone australijskim interiorem pułapki znaczeń, to tę powieść uznałbym za poezję najprostszych słów. Pośród nieskomplikowanej wiedzy często można się dowiedzieć najwięcej o celu całego naszego życia. Nic tutaj nie tchnie absolutną doskonałością. Nawet drogocenny osad osobistych zwierzeń głosi potrzebę większej pokory wobec twardej rzeczywistości. "Drzewo człowiecze" to też nieustanne przypływy i odpływy wiary, próby powrotu rozbitych osobowości do wspólnego pnia. Co ciekawe, nikt tu niczego nie kwestionuje. Surowe piękno poddania się losowi wyznacza porządek świata.

Przebywając przez ostatnie dni w piaszczystej i kamienistej przestrzeni bohaterów "Drzewa człowieczego" nabrałem tęsknoty za odkrywaniem prawdy w jej ostatecznej postaci. Samotność tego miejsca zadziałała na mnie bardzo subtelnie a jednocześnie odkryłem bliskość drugiego człowieka, będąc przecież na odludziu. Ponieważ to nieprawda, że na jałowej ziemi nic nie wyrośnie. Właśnie tutaj można odczuć intensywność uczuć, iść drogą grzechu, będąc zapatrzonym w solidność wszelkich podstaw. Czym się wtedy staje definicja dobra? Jak interpretować nieśmiało wygłaszane na kartach powieści Patricka White'a proroctwa? Wystarczy wypatrywać znaków, trwać i nie rozpaczać po straconych możliwościach.

Swoją długością i monotonią ta historia życia na poddanej człowiekowi ziemi może niektórych usypiać. Jednak ten sen będzie niezwykły, przepełniony błyskami proroczych duchowych olśnień. Fascynujące się przy tym staje wypełnienie formy zwyczajnej ludzkiej egzystencji przez treść, zawierającą ledwo dostrzegalny drogowskaz z zapisaną na nim tajemnicą. Wiecznie porządkujący...

Opinię piszę półtorej roku po przeczytaniu tego arcydzieła, bo nadal regularnie o nim myślę.
White jest absolutnym mistrzem prozy. Jego opisy przyrody da się czytać z wypiekami na twarzy, jednym zdaniem jest w stanie poruszyć czytelnika do łez.
Namiętnie przepisywałam cytaty z tej książki i czytałam je osobom wokół.
Ostatni rozdział przeczytałam trzy razy pod rząd, bo jest tak piękny.
Pochowajcie mnie z tą książką.

Opinię piszę półtorej roku po przeczytaniu tego arcydzieła, bo nadal regularnie o nim myślę.
White jest absolutnym mistrzem prozy. Jego opisy przyrody da się czytać z wypiekami na twarzy, jednym zdaniem jest w stanie poruszyć czytelnika do łez.
Namiętnie przepisywałam cytaty z tej książki i czytałam je osobom wokół.
Ostatni rozdział przeczytałam trzy razy pod rząd, bo jest...

'' Nie ma we mnie naprawdę złości , tylko że dobroci też niewiele , jak w każdym zwykłym człowieku ''

Zwyczajna historia , zwyczajnego człowieka napisana wcale nie zwyczajnym , lecz cudnym językiem . Oto on , Stan Parker . Kiedy go poznajemy właśnie rozpoczyna nowe życie . Opuścił rodzinny dom w którym nic go nie trzymało , zabrał konia i rudego psa i pognał do australijskiego buszu budować dom i swój świat . Odtąd czytelnik będzie mu towarzyszył w jego życiowej drodze , aż do śmierci . Stan jest milczkiem , nie przepada za ludźmi , nie lubi dużo mówić , jednak udaje mu się przywieść do swojego własnoręcznie zbudowanego domu , żonę . Amy jest młoda i niespecjalnie urodziwa , czy bogata , jednak Stanowi się spodobała , czy on jej również ? Cóż , właściwie to nie wiem . Cały czas przy czytaniu tej książki miałam wrażenie że oni , pańswo Parkerowie żyją razem , mieszkają razem , kochają się , jak co jakiś czas zaznacza autor - narrator , jednak wcale nie potrafią ze sobą rozmawiać , nie czynią wobec siebie drobnych tak przecież porządanych w małżeństwie gestów . Amy nieraz chciałaby poklepać męża po ramieniu , czy pogładzić po dłoni leżącej na stole , lecz nie robi tego . Stan też nie jest jakiś wylewny , ani w gestach , ani w słowach . Żyją obok siebie jak dwie kukiełki , jednak nie jak puste plastikowe lalki , gdyż całe ich emocjonalne życie dzieje się w środku . W ich wnętrzach , w ich rozważaniach , rozmyślaniach , marzeniach . Zwłaszcza Amy , której ja jakoś nie potrafiłam polubić . Cały czas myśli , rzekłabym nawet '' kombinuje '' rozmawia sama ze sobą . Wygaduje (w myślach) na sąsiadkę która ma ułomnego brata i na drugą która ma męża pijaka , przeszkadza jej też amazonka jeżdżąca po drodze konno . Jakby jej czegoś zazdrościła . Małżeństwo Parkerów długo nie ma potomków . W czasie powodzi Amy znajduje małego kilkuletniego chłopca który zgubił się w powodziowym zamieszaniu , zabiera go do domu i chce zatrzymać , jednak rano kiedy się budzi , chłopca już nie ma , zostaje po nim tylko kolorowe szkiełko z witrażowej szybki . W końcu jednak żona Stana rodzi mu syna , wydaje się więc że w końcu Amy się uspokoi , przestanie ją '' nosić '' . Bardzo kocha syna , który jest bardzo niegrzecznym dzieciakiem , ale matka zawsze go tłumaczy i spogląda na niego z bałwochwalczym podziwem . W niedługo potem rodzi się córeczka Parkerów . Ta dostaje mniej matczynej miłości , jest słaba , mało urodziwa i w dodatku ma astmę . Brat dokucza jej na każdym kroku . Dzieci rosną , każde z nich ma swoje problemy ze światem i ze sobą , rodzice się starzeją . Ale wciąż gospodarzą na swoim miejscu na ziemi . Z czasem sił coraz mniej więc sprzedają za namową córki większość ziemi gospodarczej . Ale wciąż mają ogródek i różane krzaki Amy . Stan wydaje się być zadowolony z tego co ma , co osiągnął i jak upływa mu życie . Amy jednak ciągle jest niespokojna , wciąż czegoś chce , pragnie , szuka , ale chyba sama do końca nie wie czego . W końcu robi coś takiego , czego sama sobie do końca życia nie wybaczy . Nie potrafi też sama sobie odpowiedzieć dlaczego to zrobiła . Bardzo , bardzo podobała mi sie ta książka , czytałam ją jak zaczarowana , chociaż nie było tam jakichś sensacyjnych zwrotów akcji . A jednak nie mogłam się od niej oderwać , myślę że to zasługa warsztatu pisarza , jego przepięknie nakreślonych postaci , tłumacza i '' zwyczajności '' całej tej historii . To historia jakich wiele , to historia która mogła się przytrafić każdemu , a jednak w jakiś niepojęty sposób jest niezwykła . Urzekła mnie też okładka , ciemna i ponura . Drzewo poranione z połamanymi gałązkami , a jednak wciąż stojące twardo i niezłomnie . Długo na nią patrzyłam , zanim otworzyłam książkę . Doprawdy , to wspaniała wysublimowana pozycja dla wybrednego czytelnika .

'' Nie ma we mnie naprawdę złości , tylko że dobroci też niewiele , jak w każdym zwykłym człowieku ''

Zwyczajna historia , zwyczajnego człowieka napisana wcale nie zwyczajnym , lecz cudnym językiem . Oto on , Stan Parker . Kiedy go poznajemy właśnie rozpoczyna nowe życie . Opuścił rodzinny dom w którym nic go nie trzymało , zabrał konia i rudego psa i pognał do...

"Monumentalna epopeja"- o tak!
Piękna, głęboka opowieść o życiu człowieka, Australijczyka. Czytając powieść miałam odczucie, że jest ona jak kardiogram człowieczego życia, czasem mocne, głębokie uderzenie, wejrzenie w duszę, ból, bezradność, czasem łagodne odejście i przyglądanie się oczami innych ludzi, żony, syna. To opowieść o przemijaniu, o chęci zgłębienia istoty człowieczeństwa, o bliskości, godzeniu ze starością, o śmierci.

"Monumentalna epopeja"- o tak!
Piękna, głęboka opowieść o życiu człowieka, Australijczyka. Czytając powieść miałam odczucie, że jest ona jak kardiogram człowieczego życia, czasem mocne, głębokie uderzenie, wejrzenie w duszę, ból, bezradność, czasem łagodne odejście i przyglądanie się oczami innych ludzi, żony, syna. To opowieść o przemijaniu, o chęci zgłębienia istoty...

Niewątpliwie ma swój urok, ale obawiam się, że zanim czytelnicy zaczną doceniać tę powieść jako całość, wielu nie przebrnie przez pierwsze 200 stron, kiedy to zacznie docierać do nich ta wolna i leniwa narracja opisująca małymi krokami "prostotę" życia w całym jego wymiarze, niejako w samotności.

Niewątpliwie ma swój urok, ale obawiam się, że zanim czytelnicy zaczną doceniać tę powieść jako całość, wielu nie przebrnie przez pierwsze 200 stron, kiedy to zacznie docierać do nich ta wolna i leniwa narracja opisująca małymi krokami "prostotę" życia w całym jego wymiarze, niejako w samotności.

fragmentami zbyt niedojrzalym bedac pragne raz jeszcze bardzo!

fragmentami zbyt niedojrzalym bedac pragne raz jeszcze bardzo!

Ależ się wymęczyłam przy tym...

Ależ się wymęczyłam przy tym...

Samo życie. Głębokie, poetyckie, piękne.

Samo życie. Głębokie, poetyckie, piękne.