Czy można zaufać figurom stylistycznym poezji Rainera Marii Rilkego nie obawiając się przy tym wciągnięcia w jej głębię bez dna? Ponieważ tutaj tak łatwo jest stracić grunt pod nogami, w jednej chwili w nieodgadnioną dal się zapatrzeć aby potem ulec chwiejnym metafizycznym obrazom. To przypomina pogoń snów, wciąganie w nurty Lete, której zabrano dar zapomnienia. Ta poezja nie puszcza w niepamięć nawet tonących w biblijnych mrokach najodleglejszych stuleci. Chciałbym zostać z ciszą chodzącą po ulicach średniowiecznej Brugii. Mógłbym spróbować zrozumieć tony niebiańskiej polifonii, mającej swe źródła w ostatniej wieczerzy. Wszystko jest takie piękne, jednak sprowadzająca się do odwiecznego kołowrotu zdarzeń potęga tego artyzmu jest nazbyt ulotna, żebym wierzył w jej bezustanne trwanie. A potem już tylko proch, pozostanie nieznane i niemożliwe do objęcia umysłem. Więc niech trwa ta chwila, dopóki moja fascynacja austriackim poetą zachowuje świeżość. Niech spoufalę się z jego liryką chociaż na te kilka dni.

Odniosłem wrażenie, że osobowość Rilkego rozpływa się we wszechświecie. Bywa nierzeczywista a jednak zachowuje ziemski kult arystokratycznych rodowodów. Opanowana potrzebą wieczności i przeszłości bez początku, wygląda jak nieodgadniony rebus trwający tak długo, jak długo istnieją zmarszczki na wodzie. Zaprzeczenia uganiają się za przemilczeniami i skojarzeniami. Tylko migawki z karuzeli w Ogrodzie Luksemburskim świadczą o tym, że te wiersze są jak epitafium upamiętniające groźny palec przemijania. Czyżby Rilke mierzył w przywiędłe wonie starości? Dawał mi znaki, jak mam nauczyć się sztuki wtajemniczenia w tę szarpiącą sumienie magię? Nic by mnie nie zdziwiło w tak wielkim ogromie tajemnicy.

Wolność to odlot w przestworza, radość to blask bijący z wielkości zatraconych bóstw. Austriacki poeta bywa wręcz obrazoburczy a siła napięć jest ogromna, tak wielka że niektórzy spadają ze swych dotychczas niezniszczalnych piedestałów. Potęga i pycha marmuru może być potężna, jednak nieubłagany czas potrafi skutecznie sprowadzić wszystko do właściwego poziomu. Fascynuje mnie zdanie wypowiedziane na temat miejsca człowieka w procesie istnienia. "We wszechbytu tkaninie jest jak jedwabna nić". Ta wspaniała rola dla nas przewidziana może wzbudzić lęk o to, czy potrafimy sprostać być może pobożnym życzeniom poezji Rilkego. Ponieważ on tak jakby widział ludzki byt z góry, obdarty z cielesności i powleczony skutkami wybryków boskiej natury. To zupełnie inne spojrzenie przekracza moje dotychczasowe doświadczenia z odbiorem miejsca, do którego zgodnie ze swoją naturą należy człowiek.

Polubić poezję Rainera Marii Rilkego mogą tylko ci, którzy nie załamując rąk nad stopniem skomplikowania jego wersów, przejdą do porządku dziennego nad swoistym spoufaleniem z niepojętością. Bo jak pojąć sens tego tak rozbudowanego warsztatu uczuciowego? Najlepiej zachować się jak widz ulegający złudzeniom. Dać się ponieść emocjom i stać się świadkiem ogromu widzeń. Jednak omiatanie poezji austriackiego poety bezrefleksyjnym spojrzeniem nie będzie dobrym rozwiązaniem. Czasami każde jego zdanie należy zważyć, z mocy słów wyłuskać określenia dodające nam osobiście siły. Tylko wtedy poszerzymy swoją poetycką wrażliwość i być może przeciwstawimy się wypowiedzianemu przez Rilkego zdaniu: "Ludzkie - to chwiejne, to zależne od przypadku: próby czasu nie wytrzyma". Przecież niekoniecznie musimy się z nim zgadzać we wszystkich kwestiach.

Czy można zaufać figurom stylistycznym poezji Rainera Marii Rilkego nie obawiając się przy tym wciągnięcia w jej głębię bez dna? Ponieważ tutaj tak łatwo jest stracić grunt pod nogami, w jednej chwili w nieodgadnioną dal się zapatrzeć aby potem ulec chwiejnym metafizycznym obrazom. To przypomina pogoń snów, wciąganie w nurty Lete, której zabrano dar zapomnienia. Ta poezja...