Historia pewnego romansu nie powinna dla mnie stanowić tak wielkiej wartości, która ekscytuje i hipnotyzuje mój umysł. Jednak tym razem mam do czynienia nie tylko z uczuciami pomiędzy ludźmi, ale z miłością do miasta widoczną na każdym kroku w powieści Lawrence'a Durrella. Te wysublimowane smaki Orientu z Konstandinosem Kawafisem w tle wzajemnie się uzupełniają, tworząc konstrukcję zawiłych stosunków nad którymi niepodzielnie czuwa miasto Aleksandria. Duch tego skupiska kultur i obyczajów tak silnie oddziałuje na pierwszy tom "Kwartetu aleksandryjskiego", że odniosłem wrażenie, iż wszystkie zawarte w nim odczucia są nie tylko przejawem jednostkowych marzeń o szczęściu, ale dążeniem całych zbiorowości do magicznego poczucia upojenia koegzystencją w wielkim tyglu narodów. Dlatego od książki Durrella bije mocny aromat niepowtarzalnego wpływu czegoś wielkiego na równie istotne ale pomniejsze gatunkowo sprawy. A to wszystko w scenerii starego miasta przesyconego wspomnieniami starożytności.

Przyznam się do zafascynowania intelektualnym opętaniem, jakie stało się domeną bohaterów "Justyny". Psychiczne zbliżenia są tutaj ważniejsze niż akty fizycznej miłości. W tym dziele nie szuka się rozkoszy ale cierpienia. Ból zadawany sobie wzajemnie przez czołowe osoby dramatu ludzkich namiętności, stanowi jakby podstawowy element układanki w której mieszanina kultur i ras jest planszą do gry. Z kroniki romansu rodzi się wręcz sensualny głód, dopraszający się kolejnych intelektualnych przeżyć. Po każdym przeczytanym rozdziale, moje wszystkie zmysły domagały się jeszcze większej ilości magicznych miejsc i nazw, dzięki którym wtopiłbym się w fabułę "Justyny".

W powieści Durrella słychać strzępy wielu języków basenu Morza Śródziemnego. Widać portową nędzę i rozpiętą pajęczą sieć aleksandryjskiego świata. Środowiska greckich i arabskich emocji. Siatce uczuć w której każdy jest odmieńcem zazdrośnie pilnującym swojej indywidualności. Lektura "Justyny" dała mi możliwość studiów nad psychiką miasta i jego kochanków. Aleksandria stała się ramą obrazu na którym obserwowałem wpływy kabały, przepuszczone przez oryginalne podejście do życia każdego z bohaterów. Tutaj cnota i występek są jednakowo naturalne a na wielowymiarowy efekt tej całej przestrzeni, składają się niezliczone aspekty, stanowiące plątaninę ludzkich dążeń.

Gdybym miał opisać "Justynę" jednym wyrazem, to pojęcie różnorodności zdominowałoby całą wiedzę na temat tej książki. Obfitość uczuć. Drgnienia serc. Feeria barw Orientu. Zasłona złożona z ekscentrycznych zachowań wyrazistych bohaterów. W tym wszystkim cząstka starożytności i przejawy greckiej liryki. Można by stwierdzić, że to wszystko co napisał Lawrence Durrell jest przykładem wylęgarni magnetyzujących wrażeń. Bo z pewnością takie było dla mnie spotkanie z jego prozą. Zachęcam Was do włóczęgi po ulicach Aleksandrii z angielskim pisarzem. Z nim poczujecie obecność interesujących ludzi w ciekawym mieście.

Historia pewnego romansu nie powinna dla mnie stanowić tak wielkiej wartości, która ekscytuje i hipnotyzuje mój umysł. Jednak tym razem mam do czynienia nie tylko z uczuciami pomiędzy ludźmi, ale z miłością do miasta widoczną na każdym kroku w powieści Lawrence'a Durrella. Te wysublimowane smaki Orientu z Konstandinosem Kawafisem w tle wzajemnie się uzupełniają, tworząc...