Czy wiecie, co to jest Nurt? To swoista tuba, która porywa statek i wypuszcza go po drugiej stronie, zupełnie w innym układzie gwiezdnym, albo „wielowymiarowa, bramopodobna, metakosmologiczna struktura, która miejscowo przenika się z czasoprzestrzenią w złożony sposób, przypominający topografię terenu”. I ten Nurt jest podstawą, od niego się zaczyna i na nim się kończy… przynajmniej pierwsza część.

John Scalzi wykreował kosmos, który jest pełen zamieszkanych światów, mniej lub bardziej przyjaznych. Ludzie gnieżdżą się również w wielkich koloniach planetarnych, zawieszonych w przestrzeni kosmicznej. Tam, gdzie są ścieżki Nurtu, tam kwitną życie i handel.

W powieści jednak coś dziać się musi, więc pisarz w ten ład, harmonię i gwiezdny dobrobyt wtłacza upadek, destabilizację i zanik Nurtu. A bez połączenia komunikacja z innymi światami jest niemożliwa. Zatem jest to powieść przełomów, nieodwracalnych zmian i bardzo ciętego języka.

Dramatyzm tej powieści polega na tym, że zależność między poszczególnymi planetami jest ogromna. To świadomy zabieg, który miał uniemożliwić dominację jednej planety nad inną. Bo to również, w dużej mierze, książka polityczna. Ścierają się tu różne wizje świata, poglądy, programy polityczne, nastroje społeczne, które wydają się piłką w grze między najważniejszymi rodami rządzącymi przestrzenią.

Z powieściowego kosmicznego chaosu wyłania się ład i płynność fabularna, w której Scalzi wszystko sobie skrzętnie poukładał. Przyznaję, czasami trochę się nudziłem, jednak celne riposty Kivy, jednej z głównych bohaterek utworu, wyrywały mnie z czytelniczego amoku.

Jedną z bardzo charakterystycznych cech tej książki, która może się spodobać albo wręcz przeciwnie, odstraszyć przyszłych czytelników, jest język: wulgarny, nieokrzesany, dosadny, momentami prymitywny i prosty, a jednak elokwentny, humorystyczny, lekki, swobodny i zabawny. Tak, ta powieść ma to wszystko jednocześnie.

Scalzi stwarza świat monarchiczny, więc znaleźć można tutaj szlachciców, książęta, księżniczek trochę mniej, a zamiast króla pojawia się Impreroks, rządzący całą wspólnotą zależnych od siebie kosmicznych przestrzeni.

Warto również zwrócić uwagę na dość ciekawe nazwy statków – w kosmosie tłoczno od „Tak drogi Panie, to moje dziecko”, „Mów do mnie jeszcze”, „Nerwy na bok!” albo „Jeśli chcesz śpiewać, to śpiewaj”. Sam nie wiem, skąd taki zabieg z nazwami, zapewne Scalzi bawi się słowem i całą historią. Mimo dramatyzmu, konfliktów zbrojnych i groźby upadku imperium chce to wszystko obrócić w kosmiczny żart, a używa do tego charakternych postaci, którzy nie przebierają w słowach i środkach, o czym przekonacie się, drodzy czytelnicy, kiedy już wsiąknięcie w kosmiczne spirale opowieści.

Książka ma wszystko, co powinno mieć dobre sci-fi, jest akcja, jest konflikt, są dwie nici fabularne, które łączą się ze sobą pod koniec opowieści, no i jest kosmos. Zatem w drogę! Póki jeszcze Nurt dokądś prowadzi.

Grzegorz Śmiałek