Od wielu, wielu lat nie miałam w dłoniach książek Ursuli Le Guin. Postanowiłam nadrobić te zaległości i wrócić do tej autorki, której przeczytałam raptem kilka powieści fantasy, science fiction omijając szerokim łukiem. Okazało się, zupełnie niesłusznie. "Wydziedziczeni" to świetnie napisana powieść, dotykająca wiele problemów natury społecznej i politycznej. Dwie planety: Urras i Annares, dwa zupełnie różne światy, próbuje połączyć ze sobą fizyk Szevek. Czy jego podróż z rodzinnej Annares na obcą planetę będzie pomostem, który połączy te dwa światy, czy stanie się zarzewiem buntu?...

"Wydziedziczonych" z początku nie czytało mi się łatwo. Przede wszystkim dlatego, że rozdziały z Annares (przeszłość bohatera) i z Urras (teraźniejszość) są przeplatane między sobą. Gdy już zaczęłam wczuwać się w jeden ciąg wydarzeń, rozdział się kończył i autorka przenosiła mnie narracją w czasie i przestrzeni. Dlatego dużo lepiej czytało mi się tę książkę, gdy ją sobie dawkowałam: jeden rozdział dziennie. Ta metoda miała też jeden plus: pozwoliła wgłębić się w sens powieści, a nie przelecieć przez nią bezmyślnie.

Jeśli chodzi o tematykę, Ursula Le Guin w "Wydziedziczonych" porwała się na niełatwe zadanie, a mianowicie zderzenie idei anarchizmu (uosobionych przez jałową, ubogą Annares i jej żyjących nie w państwie, a w jednej wielkiej wspólnocie mieszkańców) z kapitalizmem i rządów państw na Urras. O dziwo, żaden z tych modeli społecznych nie wyszedł z tego porównania zwycięsko. Wadą życia w społeczności na Annares było podporządkowanie jednostki względem zbiorowości, z kolei plusem była ludzka solidarność i współpraca. Z pozoru Urras jawi się w tym świetle jako zło wcielone, gdzie wszystko ma swoją cenę, wszystko jest na sprzedaż. Pomimo tego, nawet wśród konsumpcjonizmu kwitła na Urras sztuka, dla której na pragmatycznej Annares nie było miejsca.

Ogromnym plusem powieści są jej bohaterowie: do bólu ludzcy, kierujący się wszystkimi możliwymi emocjami: ambicją, złośliwością, życzliwością, strachem, współczuciem, zawiścią... Autorka okazuje się być bardzo przenikliwą badaczką ludzkich dusz i serc. Bohaterowie przez nią nakreśleni wręcz ożywają na kartach powieści, nie są czarno-biali, tylko prawdziwi, z krwi i kości.

Mój powrót do korzeni okazał się jak najbardziej trafiony. Na nowo odkrywam prozę Le Guin, i chociaż z natury nienawidzę autorytetów, faktycznie cały ten szum wokół niej jest jak najbardziej uzasadniony. Oczywiście pod warunkiem, że nie szukacie lekkiej lektury na jeden wieczór... Jeśli tak, "Wydziedziczeni" mogą nie być tym, czego szukacie. To jest po prostu większy kaliber, klasa wyżej od większości popularnych książek fantastycznych.

Od wielu, wielu lat nie miałam w dłoniach książek Ursuli Le Guin. Postanowiłam nadrobić te zaległości i wrócić do tej autorki, której przeczytałam raptem kilka powieści fantasy, science fiction omijając szerokim łukiem. Okazało się, zupełnie niesłusznie. "Wydziedziczeni" to świetnie napisana powieść, dotykająca wiele problemów natury społecznej i politycznej. Dwie planety:...