„Republika” najnowsza biografia kultowego zespołu napisana przez dziennikarza muzycznego Leszka Gnoińskiego to pozycja po którą przede wszystkim ci….dla których Republika to tylko zasłyszane słowo ze wspomnień rodziców. Podstarzali i nie tylko podstarzali fani oczywiście też się nie zawiodą.
Mam prawie 50 lat, to też dla mnie Republika to doświadczenie pokoleniowe, coś co było kiedy dorastałem, coś co mnie kształtowało. To też kiedy zobaczyłem, że na rynku pojawiło się opasłe (ponad 750 stron) tomiszcze z czarną okładka i charakterystycznym logo wiedziałem, że musze to przeczytać. Spodziewałem się biografii zespołu, dostałem dużo więcej. Dostałem bilet na wycieczkę od czasów własnej młodości do współczesności.
Leszek Gnoiński postanowił bowiem biografię zespołu obudować opisem społecznym. Podzielił losy zespołu na dziewięć etapów i przy każdym z nich najpierw przedstawił tło czyli Polskę. Później naniósł na to najważniejsze wydarzenia z historii Republiki. To też dostaliśmy nie tylko zapis dojrzewania i przemiany rockbandu ale i kilkanaście szczegółowych szkiców polskiej rzeczywistości wykonanych pomiędzy końcem lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku a dziś.
Wydaje mi się, że było to jedyne słuszne rozwiązanie. Republika przecież nie powstałą w próżni, jej muzyka, rozwój i zmiany tak artystyczne jak i personalne były wypadkową tego co działo się w Polsce. Nie na darmo była często określana mianem głosu pokolenia. To też jedyna drogą do zrozumienia jej muzyki i co ważniejsze jej przekazu jest poznanie specyfiki czasu w którym Grzegorz Ciechowski tworzył. Tym bardziej, że czasy te były tak inne od obecnych, że dla wychowanego w nadmiarze dzisiejszego dwudziestolatka to jak opowieść o stalowym wilku.
Bo jak wytłumaczyć komuś, kto za jednym kliknięciem dzięki Youtube czy serwisom streamingowym, ma dostęp do prawie całej muzyki wyczekiwanie na nową płytę pokątnie przywożoną z zagranicy? Jak opowiedzieć skupienie i atmosferę jakie towarzyszyło nowo przybyłej płycie. Moim zdaniem nie da się tego wytłumaczyć, ale można przypomnieć, najlepiej głosem jednanego z muzyków.
„Gdy pojawił się w Drawsku pierwszy egzemplarz tej płyty, to myśmy poszli do domu kultury, do takiej piwnicy, niby kawiarni. Stał tam gramofon Fonomaster z kolumnami. W skupieniu, przy świeczkach, bez żadnego piwa wysłuchaliśmy tej płyty kilka razy od deski do deski, przekładając ja w ciszy. To były niemal misteria.”
Tak swoje pierwsze odsłuchanie Dark Side of the Moon wspomina Zbigniew Krzywański. Brzmi jak legenda, jak coś nie realnego. Ale tak było i właśnie ten zapomniany świat na nowo wskrzesza Leszek Gnoiński i dopiero na nim buduje dzieje Republiki.
To też kiedy czytamy o rzetelnie i detalicznie przedstawionych wzlotach i upadkach zespołu zawsze w drugim planie dzieje się Polska. Kolejnym świetnym na to przykładem jest przypomnienie czym były przypinki i jak pojawiły się u nas. No i jak ważnym elementem wizerunku młodych ludzi były blisko 30 lat temu. Tym bardziej, że gdyby nie te przypinki to pewnie nigdy koło Republiki nie pojawiłby się Andrzej Ludew. A to właśnie on podejmując się funkcji menadżera zespołu pozwolił zespołowi zaistnieć i był w pierwszym okresie działalności równie ważna częścią Republiki jak muzycy. Przywołuję te postać, bo często się o nim zapomina.
Kronikarska warstwa jest pełna choć oczywiście nie jest to podręcznik historii. Nie zabrakło żadnego z kamieni milowych przemian społecznych w Polsce. Jest cisza stanu wojennego, jest marazm końcówki lat osiemdziesiątych i ówczesna emigracja. Jest wreszcie przełom 1989 roku i pierwszy krwiożerczy kapitalizm z charakterystycznym handlem z łózek polowych. Jest stopniowe cywilizowanie się branży i wejście do Polski dużych koncernów płytowych. A wszystko to przedstawiono szczegółowo i z nerwem, a równocześnie pozostawiono w tle.
Najważniejszy jest zespół. W książce znalazły się wszystkie ważne a czasami i błahe epizody z losów zespołu. Sporo jest także o życiu prywatnym muzyków, szczególnie Grzegorza Ciechowskiego. Jego słabość do kobiet miała olbrzymi wpływ na los zespołu i raz nawet za skutkowała rozwiązaniem zespołu i solowym epizodem w karierze muzyka. Nic nie zostało przemilczane, nic nie pominięto. Biografia jest rzetelna i uczciwa.
Na kilka osobnych zdań zasługuje język i forma opowieści. „Republika” został napisana jak powieść obyczajowa czy może raczej saga rodzinna rozpisana na 35 lat. Całość opowiedziano pięknym, ale też potoczystym, a momentami wręcz kolokwialnym językiem. To też niech nie wystraszy was rozmiar tej pozycji. Czyta się to więcej niż szybko a opowieść pochłania jak powieść sensacyjna.
Do tego sporo z 750 stron zajmują unikatowe, pochodzące z archiwów prywatnych muzyków i menadżerów zdjęcia. Już dla nich warto by te pozycję posiadać. Są też typowe w tego rodzaju publikacjach dodatki czyli bardzo szczegółowa dyskografia zespołu i projektów solowych muzyków oraz dokładne kalendarium Republiki.
Tak dawnych jak i obecnych fanów Republiki na te pozycję chyba namawiać nie trzeba. Ale do sięgnięcia najnowszą pozycje Leszeka Gnoińskiego namawiam wszystkich pozostałych. Szczególnie tych dla których muzyka a w szczególności polski rock lat osiemdziesiątych to nic wielkiego. Ta książka może przewartościować wasze spojrzenie na tamte czasy i tamtą muzykę. A już tak najbardziej to namawiam na lekturę dzieci dzisiejszych pięćdziesięciolatków – po lekturze zrozumiecie swoich rodziców w znacznie większym stopniu.
Dla mnie „Republika” to najlepsza muzyczna biografia polskiego zespołu jaka miałem okazje przeczytać. W pełni zasługuje na znaczek POLECAM
p.s. Do książki, a właściwie do jej strony technicznej mam małe zastrzeżenie. Czy okładka musi być pokryta farba która tak bardzo się palcuje?
Recenzja pochodzi z bloga http://blurppp.com/blog/leszek-gnoinski-republika/

„Republika” najnowsza biografia kultowego zespołu napisana przez dziennikarza muzycznego Leszka Gnoińskiego to pozycja po którą przede wszystkim ci….dla których Republika to tylko zasłyszane słowo ze wspomnień rodziców. Podstarzali i nie tylko podstarzali fani oczywiście też się nie zawiodą.
Mam prawie 50 lat, to też dla mnie Republika to doświadczenie pokoleniowe, coś co...