„Te chwile” to ostatnio napisana powieść przez Wassmo, która ukazała się w Polsce. Powieść inna niż wszystkie do tej pory. Przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze inna jest jej forma: książka w całości składa się z krótkich rozdziałów, wycinków z życia – chwil, w warstwie językowej wyrażonych mało rozbudowanymi zdaniami w czasie teraźniejszym. Postaci nie są nazwane z imienia (a przecież do tej pory imiona odgrywały ważną rolę w powieściach Wassmo), mówi się o nich: ona, on, mąż, matka, ojciec… Wszystko to sprawia wrażenie kalejdoskopu czyjegoś życia, zbudowanego z momentów, wydarzeń realnych i także snów czy stanów w rodzaju halucynacji; kalejdoskopu życia oddanego wiernie, bez komentarza. Mimo tego – i to będzie drugi powód wyróżniający „Te chwile” spośród innych książek Norweżki – to powieść autobiograficzna. Elementy autobiograficzne pojawiły się już wprawdzie w „Stuleciu”, które poświęcone jest jednak przede wszystkim trzem kobietom z rodziny pisarki, jej prababce, babce i matce. Teraz Wassmo mówi o sobie, choć nie nazywa swoich postaci, są one łatwo rozpoznawalne, tak jak dla znających jej życiorys łatwo rozpoznawalne są jego elementy przedstawione w książce. Pisarka uzasadnia ten literacki zabieg w wywiadzie udzielonym „Gazecie Wyborczej”:

Nie nadałam ich [imion postaciom książki – przypis własny], bo chciałam jakoś się zdystansować. To dodało mi odwagi, żeby mocniej się otworzyć, ale też cały czas ważne było dla mnie, żeby to miało wymiar bardziej uniwersalny. Bo przecież jeśli chciałabym dokonać zwykłego coming outu, wystarczyłby artykuł w gazecie.

Ale ja wolałam spojrzeć na moją historię z perspektywy literatury, napisać biografię tak, jak nie mógłby nikt postronny. Myślę, że jeśli czytelnik czyta tę historię jako fikcję, łatwiej mu się z nią zidentyfikować. Powieść prowadzi do większego zrozumienia autora przez czytelnika. I ma wartość niezależnie od tego, czyją historię opowiada*.

„Te chwile” to powieść bardzo osobista, do bólu szczera. Wyłania się z niej historia życia kobiety, początkowo dziewczynki dorastającej w skromnych warunkach, okrutnie skrzywdzonej przez ojca (o tej traumatycznej prawdzie myślała zapewne Wasmmo, mówiąc o coming oucie, choć mówi na kartach powieści i o innych trudnych doświadczeniach), potem młodej kobiety, która przedwcześnie została matką, następnie żony i nauczycielki, aż wreszcie pisarki u szczytu sławy. Bohaterka jest trochę literacką Diną, ma wiele cech kobiet sportretowanych w „Stuleciu” – jest niezwykle silna, konsekwentna, a jednocześnie nieskończenie wrażliwa. Jej życiowa droga okupiona jest bólem i cierpieniem, samotnością, nieustanną walką ze światem, z ludźmi (zwłaszcza z mężczyznami, którzy zajmują ważne miejsce w jej życiu, z ojcem i mężem), a nade wszystko z samą sobą. Ma poczucie wyobcowania w świecie, ról, które musi odegrać, udawania przed ludźmi, że jest kimś innym, kimś lepszym...
Cała recenzja dostępna tutaj:
http://zabookowane.pl/literatura-z-daleka-i-bliska/literatura-norweska/herbjorg-wassmo-te-chwile-recenzja/

„Te chwile” to ostatnio napisana powieść przez Wassmo, która ukazała się w Polsce. Powieść inna niż wszystkie do tej pory. Przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze inna jest jej forma: książka w całości składa się z krótkich rozdziałów, wycinków z życia – chwil, w warstwie językowej wyrażonych mało rozbudowanymi zdaniami w czasie teraźniejszym. Postaci nie są nazwane z...