Mój pierwszy i ulubiony Zajdel. Książka, o której powstaniu i losach wiem prawie wszystko, co zostało opublikowane. Absolutne arcydzieło polskiej social fiction, jedna z najważniejszych książek fantastycznych lat 80-tych.

Zdaję sobie sprawę, że postrzegam tą powieść poprzez różowe okulary. Być może dzisiejszy polonista bądź krytyk literacki miałby inne spojrzenie na "Limes inferior". Ale w kryzysowych czasach i w stanie wojennym ta powieść była po prostu czymś na kształt literatury "ku pokrzepieniu serc". Zajdel pokazał w niej w bardzo inteligentny (i zarazem rozrywkowy) sposób "tym na górze", gdzie mogą sobie wsadzić przysłowiowy palec.

Owszem, napisano w Polsce kilka innych ważnych tytułów social fiction. Ale Zajdel miał ten genialny pomysł, aby jego bohater nie był męczennikiem, nie "cierpiał za miliony". Sneer to cwaniak, pasożytujący na chorym systemie. Pozostaje w cieniu (przynajmniej do czasu), nie wychyla się, unika wzbudzenia uwagi. Jest jak kornik, powoli toczący próchniejące z wolna drzewo socjalizmu.

Sam fakt, że taka książka przeszła przez ówczesną cenzurę, pokazuje wyraźnie, jak inteligentnie udało się Zajdlowi "włożyć palce w ranę". Niby to wszystko jakaś tam fantastyka, jakaś odległa przyszłość. A jednak każdy zobaczył za jej pomocą, że "król jest nagi".

Nie wiem, czy późniejsze pokolenia czytelników potrafią "Limes inferior" docenić, bo postrzeganie książki mogło się w międzyczasie zmienić. Ale polecam ją bezwarunkowo tym, którzy chcą przeczytać bardzo inteligentny tekst demaskatorski.

Mój pierwszy i ulubiony Zajdel. Książka, o której powstaniu i losach wiem prawie wszystko, co zostało opublikowane. Absolutne arcydzieło polskiej social fiction, jedna z najważniejszych książek fantastycznych lat 80-tych.

Zdaję sobie sprawę, że postrzegam tą powieść poprzez różowe okulary. Być może dzisiejszy polonista bądź krytyk literacki miałby inne spojrzenie na...