Rzadko mi się przydarza czytać jakąś książkę tuż po jej premierze - na szczęście w tym przypadku tak się stało.
Syberia to dla mnie - i zapewne nie tylko dla mnie - ziemia praktycznie nieznana. Chrapkę na poznawanie losów tych ziem i możliwości przeżycia wzbudziły we mnie "Imperium" Kapuścińskiego i "Dzienniki Kołymskie" Hugo-Badera. I, mimo najszczerszej chęci, nie potrafiłem uciec od porównań. Nie jakichś konkretnych, chodzi głównie o styl - czasem wymienieni przeze mnie autorzy pisali jakby z większą swadą, niż Autor. Zastrzegam jednak, że Autor nie pisze źle!
Książkę reklamuje się jako niesamowity opis zimna. I rzeczywiście, opisy te robią wrażenie. -50 stopni, a ludzie żyją. Opatuleni, wstrzymujący to i tamto, ale żyją. Nie potrafię rozpisać tutaj dokładnej analizy każdej części książki, jednak to właśnie przedstawienie zimy jest tutaj najciekawsze - a że zima w Jakucku trwa blisko pół roku, to i większość książki napisana jest dobrym językiem, ze znajomością tematu i chęcią przekazania przeżyć.
Aczkolwiek czasem odnosiłem wrażenie, że Autor jedynie "lizał" temat, porzucając kontynuację dla jakiegoś innego, nie mniej ciekawego, tematu. Ja np. z chęcią poczytałbym coś jeszcze o samej Lenie albo czegoś więcej dowiedział się o terenach leżących na północ i północny wschód od opisywanych terenów i od samego miasta.
Ciekawą sprawą są wstawki filologiczne (wszak książka nosi podtytuł "Słownik miejsca"). Jakucki do najłatwiejszych nie należy. Okiem laika wydaje się, że jest podobny do estońskiego (oba są ugrofińskie, ale Autor i badacze, z tego co wyczytałem, porównują je bardziej do tureckich i mongolskich - no ale mogę błądzić, jeśli tak niech ktoś mnie poprawi!), a jakoś brakło mi wytrwałości, aby estoński "posiąść" w stopniu chociażby podstawowym. Więc i jakucki byłoby ciężko, jak mniemam. Początkowo nagromadzenie w pewnych miejscach jakuckich słów określających konkretne miejsca powodowało mi mętlik w głowie, chociaż im dalej w las (w tajgę...), tym jakoś łatwiej mi się przyswajało.
Czego jeszcze brakuje w porównaniu z K. i H.-B. - chyba więcej historii ludzi. Co prawda w Jakucji zagęszczenie jest znikome, dużo przestrzeni i mało ludzi, jednak przydałoby się trochę więcej takich jak ta o tropieniu ogromnego wilka przez Uppana Uppanowicza; jest to jeden z najjaśniejszych momentów książki. Dużo poświęcono na historię samego miasta i rejonu, nieco mniej właśnie takich ludzkich historii, które w większości wydają się zbyt szybko kończyć. Choć może to tylko mój - nomen omen - wilczy apetyt?
Czytający tę recenzję może pomyśli, że mi się nie podobało, w sumie same uwagi. Ale o uwagach najłatwiej pisać, a nie chciałbym, żeby recenzja takiej dobrej książki, jak "Jakuck. Słownik miejsca" ograniczała się do standardowych słów o jej "dobroci". No ale tak jest: reklamowane opisy zimna rzeczywiście są wyjątkowe, wstawki filologiczne urozmaicają tekst, choć początkowo mogę wprowadzać pewien mętlik. Sporo tu również historii, z Polakami w tle - a to ciekawe, warto dowiedzieć się o paru rzeczach przedstawionych przez Autora. No i że gdzieś na drugim krańcu świata Polakom stawia się pomniki.
Kapuściński - Hugo-Bader - Książek: nie jest to chyba odpowiednia kolejność dla tej książki, przynajmniej dla mnie. Jak wspominałem, ciągle gdzieś z tyłu głowy dwa pierwsze nazwiska mi się kołatały. W sumie wahałem się z oceną, najchętniej wystawiłbym 7,5, ale dałem 7. Wiem, że Autor tej recenzji nie przeczyta, no ale napiszę: na zachętę!
Polecam!
PS. Strasznie podoba mi się okładka!
PS2. Byłbym zapomniał - szkoda, że nie zamieszczono tutaj zdjęć! Na pewno jeszcze bardziej urozmaiciło by to czytanie: czasem ciężko wyobrazić sobie np. ten wielki mróz czy bezkres tajgi, a już najbardziej kilkukilometrową Lenę z jej doliną.

Rzadko mi się przydarza czytać jakąś książkę tuż po jej premierze - na szczęście w tym przypadku tak się stało.
Syberia to dla mnie - i zapewne nie tylko dla mnie - ziemia praktycznie nieznana. Chrapkę na poznawanie losów tych ziem i możliwości przeżycia wzbudziły we mnie "Imperium" Kapuścińskiego i "Dzienniki Kołymskie" Hugo-Badera. I, mimo najszczerszej chęci, nie...