Książki o tłumaczeniu są dla mnie kolejnych ciekawym tematem, który zawsze chciałam głębiej poznać. Szukałam jednak takiej, nie będącej ściśle naukową i przy tym dostępną dla przeciętnego czytelnika.

Do „Gościnności słowa” podeszłam z pewną rezerwą. Obawiałam się trudnej, niezrozumiałej terminologii, pośpiesznego kartkowania i pomijania nudnych kawałków. Tymczasem książka wciągnęła mnie od samego wstępu. Dawno nie miałam w rękach popularnonaukowej pozycji, która tak jasno i przejrzyście przybliżyłaby temat tłumaczenia.

Problemem były dla mnie przykłady uważane za poprawne i błędne. Z niektórymi zgadzałam się, a z innymi już nie do końca. Momentami miałam wrażenie, że autor słodzi tylko Stanisławowi Barańczakowi. Owszem, jest on geniuszem w swojej profesji. To prawdziwy rzemieślnik obcego słowa i co do tego nie mam żadnych wątpliwości. Jednak kilka razy zdarzyły się takie sytuacje, które nieco zbijały mnie z tropu. Dlaczego to, co robił inny tłumacz było złe, ale już w rękach Barańczaka okazywało się zaletą? Czy rzeczywiście sposoby aż tak się różniły?

Również byłam odmiennego zdania, kiedy Janowski pisał, że polskie, bogatsze przekłady są zdecydowanie lepsze od uboższego oryginału. Przecież pisarz często sam niejednokrotnie podejmuje taką nietypową decyzję, że np. użyje w swoim wierszu powszedniej formy. Dokładanie do niej całego wachlarza słów i burzenie prostoty, może całkiem zmienić sposób patrzenia czytelnika, który niekoniecznie będzie pasował autorowi oryginału.

Podobają mi się natomiast przytoczone trudności na jakie często natrafia tłumacz. Każdy z problemów jest potraktowany osobno. Co zrobić, gdy nie istnieje polski odpowiednik, czym jest lęk przed próżnią, jak sobie radzić z rodzajnikami oraz czy powinno się dosłownie przenosić metafory?

„Gościnność słowa” napisana jest profesjonalnie i przede wszystkim przystępnie. Z małymi wyjątkami (z którymi nie trzeba się zgadzać, gdyż odnoszą się do moich osobistych przekonań) można tę książkę uznać za podręcznik dla początkujących tłumaczy. A i dla ciekawskich czytelników będzie to pozycja niezmiernie interesująca.

Katarzyna Barańska