No dobrze, Diuna Diuną, ale kto z Was czytał coś Herberta poza „Diuną”? Przyznaję bez bicia, że ja nie… Dlatego prezent od Wydawnictwa Rebis sprawił mi tyle radości. To pierwsze polskie wydanie powieści, która zdobyła w roku 1978 Prix Tour-Apollo (popularna francuska nagroda dla pisarzy science fiction, przyznawana w latach 1972-1990).

Książka jest opatrzona wstępem Adama Robertsa, w którym czytamy: „W roku 1971 Oscara za najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny zdobyła »Kronika Hellstroma« w reżyserii Walona Greena, według scenariusza Davida Seltzera. W filmie tym doktor Nils Hellstrom, fikcyjny szwedzki profesor, w którego wciela się Lawrence Pressman, przedstawia wiele fascynujących obrazów z życia owadów, opatrując je quasi-apokaliptycznym komentarzem. Stawia przy tym prowokującą tezę, że owady, które zamieszkują Ziemię dłużej niż ludzie, są lepiej przystosowane do panujących na niej warunków, więc przetrwają, a my nie. (…) »Rój Hellstroma« jest fikcyjnym rozwinięciem założenia, na którym opiera się ów film, i niezwykłym dziełem literackim. (…) Zamiast efektownej, ale dość prostej narracji filmu dokumentalnego Herbert tworzy porywający, apokaliptyczny dreszczowiec”.

Mnie zachęcił! Na YouTubie można odnaleźć fragmenty tego dokumentu, ale skupię się najpierw na książce. Poza tym wspomnę, że cała seria Wehikuł Czasu wydawnictwa Rebis to jest mistrzostwo. Klasyka SF którą wszyscy miłośnicy gatunku powinni na swoich półkach mieć. To będzie literacko udany weekend!

W dzisiejszym wpisie chciałbym bardzo pobieżnie pochylić się nad pewnym rzadkim zjawiskiem – wybaczaniem. Temat lekki, w sam raz na weekend. I to taki weekend, na który rząd zaplanował zniesienie części obostrzeń przeciwepidemicznych. Niebawem wszyscy, jak jedna żona, wysforujecie z domu, w biegu zerwiecie z twarzy maski i szczelnie wypełnicie knajpiane ogródki. Ale uważajcie. Spotkacie tam ludzi, z którymi przez ostatni rok kontakt wam się urwał. Przed pandemią nie wszyscy z nich byli dla was mili. Co to, to nie! Przy stoliku obok zasiądzie niejeden zawistnik, złośliwiec albo obłudnik. Jak się w stosunku do nich zachować? Czy warto im wybaczyć dawne przewiny? Okazuje się, że tak. Przekonał mnie o tym Mario Vargas Llosa, któremu miałem już nie wybaczać.

O tym, że starym świntuchem był on nawet za młodu, nie ma sensu się rozpisywać. To rzecz powszechnie wiadoma. Tak jak to, że jest (był?) znakomitym pisarzem. Przy czym choć to pierwsze mu nie minęło, tak z ową drugą łatką bywa już różnie. Jego ostatnia naprawdę dobra książka, przynajmniej w mojej opinii, została wydana w 2003 roku („Raj tuż za rogiem”). Później bywało już różnie. Ukazały się przeciętne „Szelmostwa niegrzecznej dziewczynki” i przyzwoite „Marzenie Celta”. Powieści napisane przez Peruwiańczyka po przyznaniu mu Nagrody Nobla, pokazują już ogromny spadek formy. Po bardzo słabym „Dyskretnym bohaterze” pojawiła się skandalicznie beznadziejna „Dzielnica występku”. Tego było już dla mnie za wiele. Obiecałem sobie, że takiego gniota już don Mario nie wybaczę. Miarka się przebrała. Żyłem więc sobie wygodnie w moim zacietrzewieniu ponad cztery lata. Wystarczająco długo, żeby się tym uczuciem nasycić, ale też by jego smak odrobinę wywietrzał. Dlatego, pomimo sceptycyzmu, chwyciłem po „Burzliwe czasy”. I całe szczęście. Okazało się bowiem, że kiedy tylko Vargas Llosa znowu bierze się za bary z polityką i historią Ameryki Łacińskiej, to jego pióro ani trochę się nie stępiło. Jego oko nadal z wybitną przenikliwością obserwuje świat i uwypukla ukryte mechanizmy, które nim sterują. Fake newsy, chciwe korporacje, neokolonialna polityka globalnych mocarstw, wszystko, z czym świat obecnie się mierzy, istnieje od dawna, zdaje się mówić noblista, spójrzcie tylko na Gwatemalę. Przy okazji wybaczam też wydawnictwu Znak słabą, nieadekwatną do treści książki okładkę.

Są takie osoby w moim otoczeniu, którym bezgranicznie ufam, jeśli chodzi o polecenia kolejnych lektur. Jedną z nich jest moja przyjaciółka Ola, chociaż teraz cwaniara woli poczekać, aż ja pierwsza przeczytam daną książkę. Drugą jest Mateusz. Właśnie za tymi momentami między jednym a drugim zadaniem, gdy opowiadaliśmy sobie o książkach, które właśnie czytamy, tęsknie najbardziej od czasu przejścia na pracę zdalną.

Sytuacja wygląda mniej więcej tak, że nawet jeśli w moim mieszkaniu piętrzą się stosy nieprzeczytanych książek, a ostatnio przyszły kolejne woluminy, które starannie upycham na wolnych miejscach, to wystarczy jedno zdanie: „Słuchaj, polecam” i ja już lecę do księgarni. Nie jest w stanie zatrzymać mnie nawet mój partner mówiący, że przecież mam w domu mnóstwo innych książek. Nieważne, „Mateusz mówi, że dobre”.

W ten sposób w moje ręce trafiła „Floryda”. Moje zaufanie jest nawet tak duże, że nie sprawdziłam dokładnie, o czym jest ta książka. Dopiero gdy otworzyłam paczkę, okazało się, że to zbiór opowiadań. Idealnie się składa, bo w majowym wyzwaniu lubimyczytać stawiamy właśnie na krótką formę. Nie będę się oszukiwać, że prozę Groff będę sobie dawkować. Zapewne połknę ją na raz.

Ten weekend zamierzam poświęcić „Pięknej Bestii”, czyli Irmie Gresse, nadzorczyni bloków żeńskich w kilku obozach koncentracyjnych, podobno jednej z najokrutniejszych kobiet w swoim fachu. Autor, Aalberto Vasquez-Figueroa, przedstawia jej historię z perspektywy 12-letniej niewolnicy seksualnej Irmy, a spora część książki napisana została w formie wywiadów z dorosłą już kobietą opowiadającą o traumie z dzieciństwa.

Spodziewam się trudnej, ale ciekawej lektury, rzucającej nieco światła na życie więźniarek obozów koncentracyjnych i ich nadzorczyń.

Więcej o Irmie Gresse przeczytacie oczywiście na stronie Ciekawostki Historyczne.