Jesteśmy społecznością, która kocha książki

(...)

„Bez skazy” (której oryginalny tytuł „Purity” jest zgrabną grą słów: stanowi zarazem imię głównej bohaterki, jak i rzeczownik „czystość” – pojawiający się w tym znaczeniu w powieści niezliczoną ilość razy) nie jest zatem „Wielką amerykańską powieścią”, jest zlepkiem kilku poskładanych ze sobą krótszych amerykańskich powieści, które z powodzeniem mogłyby stanowić odrębne całości (NRD z okresu upadku Bloku Wschodniego, losy Purity i jej rodziny, portal internetowy Sunlight Project).

Pisanie Franzena jest sprawne i zgrabne, nie jest to jednak pisarstwo wielkie – „Bez skazy” jest dobrą, momentami bardzo dobrą, literaturą, ale nie wielką. Postacie nie do końca przekonują – autor co chwila musi utwierdzać czytelnika w przekonaniu, że Aleksander jest niezwykle atrakcyjny, a Purity zagubiona. Poszukiwanie przez główną bohaterkę własnej tożsamości ogranicza się do poszukiwania ojca, działalność portali typu WikiLeaks to nic innego, jak sposób na podreperowanie ego ich założycieli. A akt samobójczy w zakończeniu książki nie wynika z niczego innego, jak z widzimisię autora – nie znalazłem w powieści żadnej racjonalnej przesłanki do tego czynu.

„Bez skazy” odwołuje się – w sposób mniej lub bardziej oczywisty – do innych utworów i motywów literackich. Do literatury wielkiej i do literatury popularnej. Do powieści amerykańskiej i europejskiej. Zauważyć można nawiązania do Johna Irvinga; uwagę przykuwają, znane z prozy innego współczesnego autora amerykańskiego, długie opisy tenisa w końcowych partiach książki. Nietrudno domyślić się, co inspirowało Franzena podczas pisania części powieści poświęconej losom Andreasa w upadającym NRD (która, jak pisałem wcześniej, mogłaby stanowić odrębną powieść) – opisów popełnionej przez młodą parę zbrodni i oczekiwania na wynikającej z niej karę. To tylko niektóre z literackich aluzji Franzena – z pewnością jest ich w „Bez skazy” o wiele więcej.

(...)

więcej o książce poczytacie na blogu Poczytane.pl: http://poczytane.pl/bez-skazy-jonathan-franzen/

(...)

„Bez skazy” (której oryginalny tytuł „Purity” jest zgrabną grą słów: stanowi zarazem imię głównej bohaterki, jak i rzeczownik „czystość” – pojawiający się w tym znaczeniu w powieści niezliczoną ilość razy) nie jest zatem „Wielką amerykańską powieścią”, jest zlepkiem kilku poskładanych ze sobą krótszych amerykańskich powieści, które z powodzeniem mogłyby stanowić...

(...)

Pierwsza część powieści jest naprawdę obiecująca – ciekawie zarysowane postacie i wątki, ukazujące czytelnikowi życie tureckich Kurdów na przestrzeni wielu lat – zarówno w swej ojczyźnie, jak i w europejskiej metropolii (Londynie), przenikanie się kultur, problemy adaptacyjne, zderzenie wielowiekowych tradycji z nowoczesnym społeczeństwem zachodnim, zagadnienia tożsamości i samoświadomości – podane w ciekawy, dość przystępny (choć trzeba przyznać, że równocześnie niezbyt uporządkowany) sposób. I nagle – dokładnie na 110 stronie angielskiego wydania powieści – autorka postanawia uraczyć czytelników papierowym, bezbarwnym, publicystycznym wykładem na temat rasizmu; zmuszając swoich bohaterów do posługiwania się językiem zapożyczonym z przemówień politycznych, zamiast pozwolić im mówić ich własnymi – niedoskonałymi – słowami.

Potem jest już coraz gorzej – wszystkie problemy przedstawione w początkowych rozdziałach okazują się niczym w obliczu romantycznej (opisanej już niezliczoną ilość razy przez rzesze niezliczonych autorów) miłości. Z bystrej, inteligentnej obserwatorki, autorka zamienia się nagle w sztampową producentkę tanich romansideł, która próbuje wmówić odbiorcom, że jej silna, mądra, zdeterminowana bohaterka, nagle – pod wpływem starszego samotnego pana, który dotknął po ciemku jej dłoni w kinie – zamienia się w chichoczącego podlotka, nieumiejącego poradzić sobie z niczym tym, z czym radziła sobie przez kilkadziesiąt trudnych lat.

(...)

Więcej o książce poczytasz na blogu Poczytane.pl: http://poczytane.pl/honor-elif-shafak/

(...)

Pierwsza część powieści jest naprawdę obiecująca – ciekawie zarysowane postacie i wątki, ukazujące czytelnikowi życie tureckich Kurdów na przestrzeni wielu lat – zarówno w swej ojczyźnie, jak i w europejskiej metropolii (Londynie), przenikanie się kultur, problemy adaptacyjne, zderzenie wielowiekowych tradycji z nowoczesnym społeczeństwem zachodnim, zagadnienia...

„Detroit” Charliego LeDuff nie jest – wbrew podtytułowi – sekcją zwłok Ameryki. Nie jest nawet sekcją zwłok Detroit.
(...)
Amerykański reporter ukazuje nam w swej książce efekty zniszczenia; koncentruje się na skorumpowanych i zdemoralizowanych politykach (głównie na Kwame Kilpatricku – burmistrzu Detroit, oraz, obsesyjnie, na jednej z jego bliskich współpracowniczek – Monice Conyers), niedofinansowanych strażakach i wszechobecnych pożarach, ubogich bezdomnych, zapomnianych ofiarach, wreszcie na sobie samym i swojej rodzinie (co samo w sobie jest dla mnie wystarczającym argumentem świadczącym o niskiej jakości pracy reportera).

LeDuff – starając się przejmująco opisać brudną i pełną moralnego upadku rzeczywistość (posiłkując się niezbyt wyszukanymi metodami, jak na przykład nadmiernym używaniem wulgaryzmów, czy przeciwstawieniem sobie czystych moralnie i bezinteresownych przedstawicieli klasy pracującej, bezwzględnym, wyrachowanym urzędnikom miejskim), tak naprawdę nie zbliża się nawet do wyjaśnienia przyczyn stanu rzeczy. Nie tłumaczy, nie dokonuje autopsji; przedstawia nam jedynie dosyć powierzchowny i wybiórczy opis zrujnowanego miasta.

Więcej o książce poczytasz na blogu Poczytane.pl: http://poczytane.pl/detroit-sekcja-zwlok-ameryki-charlie-leduff/

„Detroit” Charliego LeDuff nie jest – wbrew podtytułowi – sekcją zwłok Ameryki. Nie jest nawet sekcją zwłok Detroit.
(...)
Amerykański reporter ukazuje nam w swej książce efekty zniszczenia; koncentruje się na skorumpowanych i zdemoralizowanych politykach (głównie na Kwame Kilpatricku – burmistrzu Detroit, oraz, obsesyjnie, na jednej z jego bliskich współpracowniczek –...