Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Obyś żył w ciekawych czasach – głosi chińskie przekleństwo. Do tytułowego bohatera tego reportażu biograficznego te słowa odnoszą się z całą pewnością.

Gareth Jones- 24-letni Walijczyk, który po zakończeniu studiów w Cambridge zostaje sekretarzem byłego premiera Lloyda George’a. Znakomicie wykształcony i władający 3 obcymi językami. Dziennikarz, publicysta, znawca polityki międzynarodowej. Świadek najważniejszych wydarzeń I poł. XX-wieku, których tragiczne następstwa niejednokrotnie przewidział.

Początek lat 30-tych XX-wieku, kryzys gospodarczy puka do bram świata. W Związku Sowieckim po śmierci Lenina system stalinowski jest w pełnym rozkwicie; na fali upokorzenia po traktacie wersalskim oraz gigantycznego bezrobocia w Niemczech do władzy dochodzi Adolf Hitler.

Jones na zlecenie przełożonego podróżuje po Europie. W kręgu jego zainteresowań znajduje się właśnie Związek Radziecki i Niemcy. Z bliska obserwuje eksperyment gospodarczy młodego państwa sowieckiego , jest zafascynowany Niemcami (co istotne, krajem i ludźmi – nie faszyzmem).

Podczas jednej z samotnych podróży po ZSRR udaje mu się zajrzeć za skrzętnie skrywaną istotę systemu komunistycznego. Wędruje z plecakiem, po Ukrainie ogarniętej największym w dziejach głodem. Do historii przejdzie on jako Hołodomor (Wielki Głód) i pochłonie ok. 6-10 mln istnień ludzkich.

Odkrycia Jonesa są zatrważające. Informacje o Hołodomorze publikuje we wszystkich wpływowych mediach. Niestety spotyka się z ostracyzmem ze strony swojego środowiska, wpływowych polityków w tym przede wszystkim moskiewskiego korespondenta „New York Times’a”, laureata Nagrody Pulitzera - Waltera Duranty . Wokół Jones’a toczy się cyniczna gra interesów.

Nie chcę zdradzać Wam więcej fabuły tej książki. To powieść o prawdzie, kłamstwie, propagandzie, wielkiej polityce, grze wielkich mocarstw i o tym, że w każdych okolicznościach warto pozostać przyzwoitym.

Zazwyczaj odnosiłam się sceptycznie do książek powstających równolegle z filmem na ten sam temat. Uważałam je za miernej jakości produkty cross marketingu. W tym przypadku cieszę się, że nie miałam racji. Zachęcona niezwykle ciekawym spotkanie online z Mirosławem Wleklym zdecydowałam się kupić i przeczytać tę książkę.

To niezwykle wartościowa i bardzo interesująca lektura, podobnie jak mroczne czasy, które opisuje. Czytałam ją z wypiekami na twarzy, mimo że znałam, jak każdy, gorzki finał tej historii. Cieszę się, że ten niezwykle przyzwoity człowiek został w końcu upamiętniony.

Teraz, z wielką przyjemnością, obejrzę film Agnieszki Holland.

Obyś żył w ciekawych czasach – głosi chińskie przekleństwo. Do tytułowego bohatera tego reportażu biograficznego te słowa odnoszą się z całą pewnością.

Gareth Jones- 24-letni Walijczyk, który po zakończeniu studiów w Cambridge zostaje sekretarzem byłego premiera Lloyda George’a. Znakomicie wykształcony i władający 3 obcymi językami. Dziennikarz, publicysta, znawca polityki...

Czy ktoś z nas słyszał o Rohingach? Poza znawcami Azji Południowo-Wschodniej zakładam, że raczej nie…
Jest to muzułmańska mniejszość etniczna zamieszkująca od stuleci rejon Arakan w dzisiejszej Mjanmie (Birmie) .

Od pokoleń prześladowani, we wrześniu 2017r., w czasie muzułmańskiego święta ofiarowania, praktycznie na oczach świata, padają ofiarą metodycznie zaplanowanego ludobójstwa ze strony birmańskiego wojska. Według ostrożnych szacunków w czystkach etnicznych zginęło wówczas ponad 30 tys. Rohingów.

Ocaleli uciekli do Bangladeszu, który niechętnie, ale przyjął swoich braci w wierze. Do tej pory, blisko granicy z Birmą, w tragicznych warunkach obozowych koczuje prawie milion Rohingów.

Marek Rabij, dziennikarz związany z Tygodnikiem Powszechnym, jeździł do tych obozów kilkukrotnie. W swoim reportażu oddał głos lekceważonym Rohingom. Rozmawia z ofiarami, słucha dramatycznych losów gwałconych kobiet, tych którzy w brutalny sposób podczas ucieczki stracili dzieci, mężów, rodziców, często wszystkich członków rodziny. Obserwuje dzieci, które nie są już dziećmi. Opis okrucieństwa chwyta za gardło. Jak zawsze dramat pokazany z perspektywy jednostki wbija się głęboko w pamięć i budzi silną empatię. Nie bez powodu autor zaznacza podobieństwa do wydarzeń z 1994r., kiedy życie traciło milion rwandyjskich Tutsi oraz masakry 8 tys. mężczyzn w bośniackiej Srebrenicy.

Rohingowie, od pięciu stuleci zamieszkujący Birmę, dyskryminowani przez buddyjską większość, nigdy nie otrzymali statusu obywateli. Są całkowicie pozbawieni nie tylko praw obywatelskich, ale i ekonomicznej niezależności.
W Bangladeszu, w którym wegetują w warunkach urągających ludzkiej godności nie otrzymali oficjalnego statusu uchodźców. Również Birma odmówiła relokacji uchodźców tłumacząc się względami bezpieczeństwa. Suu Kyi, dawna dysydentka, premier Birmy i laureatka Pokojowej Nagrody Nobla nabiera wody w usta.
Rohingowie również nie chcą wracać, ciąży nad nimi widmo ludobójstwa.

„Czy jest ktoś biedniejszy od ludzi, których wyrzeka się ich własna ojczyzna?" – pyta retorycznie autor.

Jeden z bohaterów podsumowuje: „Chyba każdy naród ma w historii taki wrzesień, którego się nie da zapomnieć. A jeśli nie ma, to się go prędzej czy później doczeka”. Te słowa nie wymagają komentarza.

Książkę przeczytałam w jeden wieczór, polecam gorąco.

Wszystkie cytaty pochodzą z książki: Marek Rabij, Najważniejszy wrzesień świata, WAB, Warszawa 2019.

Czy ktoś z nas słyszał o Rohingach? Poza znawcami Azji Południowo-Wschodniej zakładam, że raczej nie…
Jest to muzułmańska mniejszość etniczna zamieszkująca od stuleci rejon Arakan w dzisiejszej Mjanmie (Birmie) .

Od pokoleń prześladowani, we wrześniu 2017r., w czasie muzułmańskiego święta ofiarowania, praktycznie na oczach świata, padają ofiarą metodycznie...

Autorka przedstawia portrety 11 władców: 5 kobiet i 6 mężczyzn, z punktu widzenia historii kulinarnej ich życia. Jedynym obecnie panującym i żyjącym władcą, opisanym w książce, jest brytyjska królowa Elżbieta II.

Nie jest to powierzchowna, pseudonaukowa lektura. Filipowicz korzystała z licznych źródeł: artykułów i literatury. Czyta się szybko i przyjemnie, styl autorki jest gawędziarski, potoczysty, niezwykle wdzięczny. Stanowi przyjemną odskocznię miedzy książkami większego kalibru.

Oczywiście autorka prezentuje pokrótce sylwetki bohaterów, by głównie skupić się na kulinariach. Dowiadujemy się, jakie dania gościły na królewskich stołach, przedstawia zwyczaje kulinarne epoki i samych władców. Prezentuje nowinki kulinarne oraz opisuje proces zmian w obyczajowości stołu i kultury spożywania posiłków.

Filipowicz obala wiele mitów kulinarnych . Na przykład okazuje się, że warzywa bywały już na stołach Jadwigi Andegaweńskiej, wychowanej na kuchni włosko-francuskiej, natomiast jarzyny tak chętnie spożywane przez Bonę Sforza, nie znalazły uznania wśród naszych rodaków. Wskazuje, również ze widelca używała już w X w. bizantyjska cesarzowa Teofano, matka Ottona III.

Wartością dodaną książki są tzw. „ramki”, zawierające ciekawostki kulinarne opisywanej epoki. Dzięki nim dowiadujemy się np. jaki związek mają croissanty z królem Janem III Sobieskim, dlaczego kuchnia sarmacka była taka ostra, jak przygotowywano weselne torty Windsorów, jak odchudzano się przez wieki; poznajemy także aferę serową królowej Bony. Przeczytamy również, na czym polegała kulinarna teoria humoralna, kto z władców był szczególnym miłośnikiem piwa, kto prowadził zdrowy tryb życia a kto był największym łasuchem. Kto sprowadził do Europy kawę, jaki był udział średniowiecznych aptekarzy w przygotowywaniu przysmaków na królewski stół, czym różniła się collatya od wieczerzy. Dziesiątki zupełnie nowych i niezwykle interesujących wiadomości.

Lektura tej książki wzbogacona o interesujące ryciny oraz fotografie sprawiła mi wiele przyjemności. Skutkiem ubocznym jej czytania jest jednak znaczne pobudzenie kubków smakowych :-)
Apetyczna lektura.

Autorka przedstawia portrety 11 władców: 5 kobiet i 6 mężczyzn, z punktu widzenia historii kulinarnej ich życia. Jedynym obecnie panującym i żyjącym władcą, opisanym w książce, jest brytyjska królowa Elżbieta II.

Nie jest to powierzchowna, pseudonaukowa lektura. Filipowicz korzystała z licznych źródeł: artykułów i literatury. Czyta się szybko i przyjemnie, styl...