Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Powieść Lema uważana za lepszą wersję "Śledztwa", również przez samego Lema. Osobiście wolę "Śledztwo", którego suspensu i narastającego poczucia grozy raczej "Katarowi" brakuje. "Śledztwo" to statystyczno-metafizyczny thriller czy też powieść grozy, "Katar" to ledwie statystyczny kryminał. W "Katarze", i o czym donoszą biografowie, Lem przemyślał zakończenie, jest ono klarowne i satysfakcjonujące. Dla fanów niedopowiedzeń zdecydowanie lepsze będzie "Śledztwo". "Katar" jest dziełem skończonym, czytelnik zmuszony jest przyjąć je przez aklamację. "Śledztwo" zachęca do samodzielnych rozważań, a skoro wiemy już o pustce w głowie Lema (nie był Bogiem, wygląda na to, że miewał pustki), do nieskrępowanej wolności interpretacji. Oczywiście, najpierw lepiej przeczytać „Śledztwo”, a dopiero potem „Katar”.

Trochę popsuł mi się humor, gdy w trakcie lektury jedna z bohaterek starsza dama emanująca, a raczej epatująca dostojeństwem i pierwszorzędną mądrością, z lekceważeniem kwituje te „straszne amerykańskie feministki”, o co tym kobietom w ogóle chodzi. Powieść została ukończona w 1975, mówimy więc o czasach, w których kobiety nie były przyjmowane na kierunki nauk ścisłych, takie jak fizyka (Lem, fizyka, tak mi się skojarzyło), przez uniwersytety z Ivy League (upokorzenia doznawane przez wybitne w tych dziedzinach kobiety opisane są w „Czy Wielki Wybuch był głośny?” Karoliny Głowackiej i Jeana Pierre’a Lasoty). Lem zagrał nieczysto i wyszedł na ignoranta, nie pierwszy raz zresztą rozczarowuje na tym gruncie. Lemolożki, mam nadzieję, czytują takie rzeczy z niesmakiem. A mnie szlag bierze, gdybym miała wyrzucić z mojej biblioteki wszystkich mizoginów, to zostałoby mi raptem kilka kartek z Dostojewskiego, jakieś zapomniane opowiadanie wczesnego Janusza Rudnickiego, wyrwany z Magazynu Książki felieton Mariusza Szczygła służący za zakładkę i pisarki w liczbie sztuk dopiero do ustalenia po odsiewie chwastów, z fosforyzującymi na żółto esejami Virginii Woolf na czele jako jedyna rzecz pewna (prawdopodobnie!). W końcu wyzyskałabym miejsce na bibeloty i gry planszowe. A w rankingu LC można co najwyżej zagrać gwiazdkami, więc obniżam o jedną, choć mnie to w ogóle nie zadowala, ten system nie jest skrojony na takie okazje.

Powieść Lema uważana za lepszą wersję "Śledztwa", również przez samego Lema. Osobiście wolę "Śledztwo", którego suspensu i narastającego poczucia grozy raczej "Katarowi" brakuje. "Śledztwo" to statystyczno-metafizyczny thriller czy też powieść grozy, "Katar" to ledwie statystyczny kryminał. W "Katarze", i o czym donoszą biografowie, Lem przemyślał zakończenie, jest ono...