Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Książka opisująca nowy fenomen, opanowanie Londynu przez oligarchów rosyjskich. Autorzy koncentrują się na czterech postaciach: niedawno zmarłym Borysie Berezowskim, Romanie Abramowiczu, właścicielu klubu piłkarskiego Chelsea, Michaile Chodorkowskim, niedawno wypuszczonym z łagru, i wreszcie Olegu Deripasce, magnacie aluminiowym. Mamy tu ciekawe zderzenie dwóch światów, z jednej strony zwycięzcy okrutnej wojny o majątek postsowiecki, inteligentni, energiczni, do cna cyniczni, nie cofający się przed morderstwami. Z drugiej strony tradycyjny świat angielski gdzie przynależność klasowa odgrywa olbrzymią rolę, gdzie panują rządy prawa a korupcja jest minimalna. Anglicy mogą patrzeć z pogardą na tych nieokrzesanych nuworyszów płacących gotówką wyjmowaną z plastikowych toreb, ale .... pecunia non olet, i wschodni bogacze przyjmowani są z otwartymi ramionami, pod warunkiem że zainwestują w Anglii milion funtów (jest takie brytyjskie prawo). A co przyciąga ich do Wlk. Brytanii? Autorzy piszą: "Oligarchów – nową, wyższą warstwę rosyjskich bogaczy – zwabiły do Londynu przychylne prawo podatkowe, elastyczny system bankowy, swobodny styl życia, elitarne szkoły i niezależne sądownictwo." Autorzy sporo piszą o początkach kariery oligarchów w Rosji, o karierze Putina, nie zawsze wiarygodnie, twierdzą np. że Putin w czasie pracy w merostwie w Petersburgu był wzorem uczciwości i nieprzekupności, inne źródła mówią inaczej. Ciekawe zaś są historie tworzenia fortun nowych Ruskich, wzięcia ich za twarz przez Putina, oraz przenoszenia fortun z Rosji na Zachód, głównie nielegalnie. Sporą część książki stanowi dość monotonne wyliczanie szaleństw zakupowych nowych ruskich, autorzy koncentrują się głównie na Abramowiczu, wyliczając jego rezydencje, samoloty, jachty, dzieła sztuki, napawanie się bogactwem, zachłystywanie się nim. Poza tym oligarchowie jak dzieci konkurują ze sobą o to, kto ma większy dom czy jacht. O instrumentalnym traktowaniu towarów luksusowych świadczy fakt, że w restauracjach zamawiają najdroższe wino, żeby je potem wymieszać z coca-colą czy wódką. Ubocznym efektem ich wejścia do Anglii jest olbrzymi wzrost cen nieruchomości w Londynie, uderzający w brytyjską klasę średnią. Książka czytana dłużej męczy: to surrealistyczny, nienormalny świat przesadnego, wulgarnego bogactwa, zresztą autorzy nie ukrywają nim fascynacji. Przypomina wtedy 'Rublowkę' Paniuszkina. Bardzo też dużo autorzy piszą o samych oligarchach, i o ich życiu niekoniecznie związanym z Londynem. Trochę za mało o zderzeniu dwóch światów: nowych ruskich i tradycjonalistów Anglików. Niemniej daje ciekawy opis klasy 'nowych Ruskich'.