Ale kosmos! Jak jeść, kochać się i korzystać z WC w stanie nieważkości

Od momentu zauważenia książek Mary Roach na polskim rynku miałam nieprzejednaną ochotę na spróbowanie tych wścibskich pytań, drążenia tam, gdzie niekoniecznie się powinno, a przede wszystkim chciałam poznać sekrety, które każdego ciekawią, a boimy się spytać lub nie wiemy kogo.

Jako pierwszą upolowałam "Ale kosmos", która, co może wydaje się dziwne, ale traktuje o wszystkim, a nie tylko o kosmosie. Wydaje się, że bycie astronautą to czysta przyjemności, a miliony chętny oblegają biura NASA byleby choć na parę chwil znaleźć się w kosmosie. Nic bardziej mylnego. Liczba chętnych nadal jest stała, ale podróże w kosmosie pomimo tak zaawansowanej technologii to nadal niewygodna i raczej nie należąca do przyjemnych podróż. Wyobraźcie sobie, że musicie jechać autokarem ileś dni - nie umyjecie się, jedzenie będzie paskudne, nie macie nawet namiastki prywatności, nie wspominając o przestrzeni i wygodzie, której też nie uzyskacie. Brzmi znajomo? Pewnie każdy gdzieś jechał i wie, że warunki podróży mogą być opłakane. Podobna sprawa wiąże się z podróżami w kosmos. Taka podróż to wiele wyrzeczeń i wiele nauki.

Przede wszystkim - czy wiesz, jak jeść w kosmosie? Przecież nie możesz zabrać kanapek, czy innych produktów, które się kruszą, bo w stanie nieważkości one (okruszki) nie opadną, będą sobie fruwać, aż wpadną komuś do oka lub panelu sterowniczego. Czy wiesz, jak się kąpać? Przecież w stanie nieważkości woda nie opadnie. Bąble wody będą się unosić. Czy wiesz, jak korzystać z łazienki? Przecież to grawitacja pomaga się na wypróżnić i dzięki niej nasz układ wydalniczy informuje, że teraz jest ta pora. A wiesz, jak kochać się w kosmosie? Przecież partnerka ci uciekanie i nici z figli. Najprostsze rzeczy, takie, których uczysz się w pierwszych latach życia, stanowią tak poważny problem w kosmosie, że NASA wydała wiele milionów, aby zbadać, jak astronauci mogą funkcjonować w kosmosie. Bo nie oszukujmy się, bez jedzenia, wydalania i kąpania ciężko przeżyć.

Co jeszcze ciekawsze w zeszłym wieku NASA wiele płaciła ochotnikom, którzy zamykani na dłuższy okres czasu pomagali poznać ograniczenia i możliwości w stanie nieważkości. Płacono za leżenie. Dosłownie za leżenia przez kilka miesięcy, aby zbadać wpływ takiego bezruchu na nasz układ kostny. Płaciła za jedzenie najróżniejszych potraw, płaciła za badanie skafandrów, niemycie się, za przebywanie w małych pomieszczeniach z obcymi osobami i za wiele innych, często ekstrawaganckich pomysłów. Dzięki Roach poznajemy nie tylko tak absurdalne testy, ale również uczestników, wyniki i co raz to nowsze pomysły na trudności związane ze stanem nieważkości.

"Ale kosmos" jest ogromnym kompendium wiedzy. Jako jedyna książka zabiera astronautom skafandry, zostawia ich samym sobie, na samych gaciach i pokazuje, że dłuższe podróże mogą być mekką dla wielu mężczyzn i kobiet. Odkrywa wiele fizycznych i psychicznych aspektów. W naukowy oraz przystępny sposób wyjaśnia działanie NASA, pojęć fizycznych i wszystkich skomplikowanych zasad kosmosu. Nigdzie nie jest łatwo, a już szczególnie tutaj.

Napisana z niesamowitym humorem, wciągająca i taka ciekawa, że koniecznie trzeba po nią sięgnąć!

Nigdy nie byłam wielbicielką opowieści o prawdziwych podróżach w kosmos, ale jak każdy miałam o tym jakieś wyobrażenie: bohaterscy astronauci relaksujący się w rakiecie bez grawitacji, między kolejnymi fascynującymi zadaniami.
Po przeczytaniu książki "Ale kosmos!" wiem już, że nie wszystko jest takie jak mi się wydawało, ale dzięki temu stało się naprawdę interesujące, a astronauci to naprawdę bohaterzy, bo zgadzają się na robienie niesamowitych rzeczy. Bo czy chcielibyście jeść jedzenie w kostkach pokrytych woskiem? Czy chcielibyście robić kupę do foliowych woreczków pomagając sobie palcem i mając obok kolegę z załogi? Do tego mega przeciążenie, które odkleja mózg od kręgosłupa i zamknięcie w puszce w bezkresnym, czarnym kosmosie. Jestem pełna podziwu!
Podziw należy się także autorce - Mary Roach. Musiała przeczytać miliony dokumentów z różnych instytucji, pełne naukowych sformułowań. Musiała wyciągnąć interesujące ją informacje od różnych ludzi, nie zawsze chętnych do zwierzeń. Posunęła się nawet do picia własnego moczu!
A potem to wszystko opisała w lekki i przystępny sposób, okraszając znakomitym humorem. Z chęcią sięgnę po inne pozycje pani Roach.

Muszę się przyznać, iż do lektury książki Mary Roach podchodziłem z pewną rezerwą, która wynikała m. in. z faktu, iż loty w kosmos nigdy specjalnie mnie nie interesowały. Jednak po przeczytaniu kilku pierwszych stron wszystkie wątpliwości zostały rozwiane i „Ale kosmos!” okazał się jedną z najciekawszych książek, jakie ostatnio czytałem. „Ale kosmos” to bardzo ciekawy opis wyzwań przed jakimi stają ludzie zaangażowani w loty kosmiczne. Przy czym okazuje się, że tymi wyzwaniami są tak proste czynności jak jedzenie i mycie. Tyle, że to co na Ziemi jest wręcz banalne, to przy zerowej grawitacji jest nie lada wyzwaniem i źródłem wielu problemów, które często trudno rozwiązać. Należy podkreślić, iż autorka podeszła do tematu bardzo profesjonalnie. Może świadczyć o tym chociażby fakt, iż zbierając materiały do książki spotkała się nie tylko z przedstawicielami NASA (Mary Roach jest Amerykanką), ale odwiedziła także agencje kosmiczne w Japonii i Rosji. Z drugiej strony książka napisana jest w bardzo przystępny sposób i zawiera pewną dawkę humoru. Zdecydowanie warto przeczytać. Nawet jeśli astronautyka nas nie interesuje.

Mam za sobą już jedną książkę Mary Roach, kobiety niezwykle ciekawskiej, żeby nie powiedzieć wręcz wścibskiej. Była to książka o duchach i ludzkiej duszy. Ten temat jakoś zawsze mnie interesował, szczególnie duchy, teraz dostała mi się w ręce kolejna książka amerykańskiej pisarki, tym razem o kosmosie i astronautach. I mimo, że nigdy jakoś nie patrzyłam w niebo tęsknym okiem, s-f nie czytam, ani w sumie nawet nie oglądam, to książka mnie zainteresowała i czytało mi się ją bardzo dobrze.

Myślę, że pani Roach jako dziecko musiała zadawać swoim rodzicom bardzo dużo, zapewne dla nich męczących, pytań. I że zamiast myśleć ogółami i wzniosłymi ideami, ona zastanawiała się nad przyziemnymi szczegółami. Nie ukrywam, że i mnie czasem nachodzą takie pytania: no dobrze, wszystko pięknie i ślicznie, ale co będzie gdy... I właśnie z takimi pytaniami o te najdrobniejsze szczegóły, całkiem ludzkie i czasami nawet krępujące udała się do różnych ważnych, ogólnie znanych instytucji, by tam maltretować naukowców i pracowników. Była w Rosji, przepytała ludzi z NASA, zawędrowała do Japonii. A wszystko po to by zyskać odpowiedzi na tematy tak przyziemne jak jedzenie, higiena, toaleta, zawroty głowy czy stan psychiczny astronautów. I na wszystkie, niemalże, pytania dostawała odpowiedzi.

Po raz kolejny Mary Roach udowodniła jak świetnie pisze. Z lekkością, z humorem, ciekawie. Co jakiś czas wtrąca jakieś uwagi od siebie. Zadaje swoim rozmówcom ciekawe pytania. Ja naprawdę nie przepadam za kosmosem, gwiazdami, nie ekscytuję się kolejnymi lotami kosmicznymi. Ale autorka potrafiła mnie zaciekawić tą tematyką, może dlatego że obdarła ją z niesamowitości i pokazała od normalnej, ludzkiej, czasami dość kłopotliwej, strony. Polecam!

Niepozorna (u nas raczej niezauważona), a niesamowita książeczka fascynującej Mary Roach. Fascynującej, bo ta kobieta ma w sobie pracowitość mrówki, dociekliwość detektywa, upór przedstawiciela handlowego, umysł naukowca i zdolność syntezy genialnej dziennikarki. A do tego jest wspaniałą, zabawną pisarką, która równie biegle posługuje się wynikami poważnych badań, jak anegdotą. Ironiczne komentarze (np. na temat roli, którą w podboju kosmosu przydzielono szympansom) zdradzają też jej ponadprzeciętną wrażliwość.
Książka jest napisana świetnie i przynajmniej dla mnie na niektórych odcinkach tematu odkrywa Amerykę. Kto by mi powiedział, jak się w kosmosie je, śpi, kocha czy wydala? Bogowie, ile ta kobieta musiała się dowiedzieć, ile wątków prześledzić, ile osób nękać pytaniami, ile archiwów przekopać! Dobrze, że cały ten wysiłek nie poszedł na marne. Mary Roach jest naprawdę wspaniałą kronikarką. Zasługuje też na Nobla za zdolności analityczne i umiejętność budowania sensu z oderwanych faktów.