"Cybernetyczne laleczki" są zbiorem opowiadań, którego ponowna lektura, po latach, dobitnie unaocznia, że "nie da się wejść dwa razy do tej samej rzeki". Jako, że pierwszy raz czytałem niniejszą antologię kilkanaście lat temu - wydaną wówczas przez Wydawnictwo Poznańskie, w serii SCIENCE-FICTION, którego charakterystyczną oprawę graficzną powinien dobrze wspominać każdy fan literatury fantastyczno-naukowej - i pomyślałem, że warto by było wrócić do jednej z lektur, które tak rozpalały wyobraźnię w młodości. Źle uczyniłem.

Niedobrze jest, kiedy najciekawszymi tekstami w antologii opowiadań okazują się wstęp i posłowie. Pierwszy tekst jest niezwykle interesującym, przekrojowym rysem historycznym, sięgającym do korzeni czeskiej - i światowej, zważywszy na genezę "robota" - literatury fantastycznej. Posłowie przedstawia trendy i stan czeskiej - wówczas czechosłowackiej - prozy science-fiction Anno Domini 1987. Oba, napisane interesująco, zachęcają do bliższego przyjrzenia się literaturze tego gatunku zza naszej południowej granicy.

Niestety, jeśli próbnikiem tego, co prezentują poszczególni czescy fantaści ma być niniejszy zbiór, to przyjąć można że nie działo się w omawianym okresie za dobrze. Kilka opowiadań wybija się ponad miernotę oscylującą pomiędzy przestylizowaną projekcją "mokrych" marzeń o podłożu homoseksualnym, wspierającą się na barkach klasycznego "Golema", a prozą pod którą podpisałby się bez wahania Andrzej Pilipiuk (z całym szacunkiem dla fanów twórczości pisarza). Dla określenia tego pułapu w literaturze fantastycznej już od dawna używam określenia "poziom Fabryki Słów". I tak, "Cybernetyczne laleczki" prezentują - poza jednym, czy dwoma wyjątkami - ten poziom, z całym dobrodziejstwem inwentarza, jaki prezentują współcześni autorzy zrzeszeni pod banderą rzeczonego wydawnictwa.

"Cybernetyczne laleczki" sprawdzają się znakomicie, jako kubeł zimnej wody, który może ocucić, gdy dosięgnie Was gorączka nostalgii. W tej materii działa idealnie. Mimo wszystko jednak, powrotów i pierwszych kontaktów ze zbiorem, nie zalecam!

"Cybernetyczne laleczki" są zbiorem opowiadań, którego ponowna lektura, po latach, dobitnie unaocznia, że "nie da się wejść dwa razy do tej samej rzeki". Jako, że pierwszy raz czytałem niniejszą antologię kilkanaście lat temu - wydaną wówczas przez Wydawnictwo Poznańskie, w serii SCIENCE-FICTION, którego charakterystyczną oprawę graficzną powinien dobrze wspominać każdy fan...