Rzadko odnawiam młodzieńcze fascynacje, bo kończy się to zazwyczaj zawodem; na szczęście w przypadku tak oryginalnej książki jak „Jesień w Pekinie” zawód był mało prawdopodobny.
Złota pora roku w Północnej Stolicy jest podobno wyjątkowo piękna. Za czasów Kubilaj-chana urodę tę podkreślała mająca zaspokoić ambicje władcy imponująca architektura, której tradycję mało godnie kontynuują współczesne wieżowce mieszkalne i nieubłagany smog.
Wszystko to nie ma oczywiście najmniejszego związku z treścią powieści Viana. Bo „Jesień w Pekinie” to zabójczy ładunek absurdalnego humoru i groteskowych wydarzeń. Z pewnością ciężko to było przetłumaczyć i zdecydowanie trudno to w całości zrozumieć. Łatwo wywołany śmiech powierzchowny powinien być bowiem dla czytelnika jedynie bodźcem do poszukiwania powodów dla śmiechu głębszego, do przedzierania się przez labirynt nawiązań i ukrytych myśli.
Czego tu nie ma? Jest prztyczek pod adresem kolonializmu, kpina z biurokracji, szarganie ustalonych świętości, wykoślawiony obraz walki klas czy w końcu ekologiczna zaduma. Oraz liczne dewiacje.
Z polotem i dowcipem zrywa Vian zbiorczą fasadę cywilizacji oraz indywidualne ludzkie maski i dowodzi, że pod spodem wciąż znajduje się to, czym chwalić się nie sposób.
Mnie szczególnie przypadło do gustu przewrotne wmontowanie w ten zupełnie nierealny, księżycowy krajobraz, jaki stanowią pospołu fabuła i bohaterowie „Jesieni w Pekinie”, klasycznej dychotomii serce-rozum wyrażonej poprzez odwieczny układ dwóch mężczyzn rywalizujących o jedną kobietę. Powieść co i rusz przemawia zresztą kontrastami i dysonansami, co stanowi tyleż sprawdzony, co drażniący sposób na utrzymanie czytelniczej uwagi.
Efekty zabawy literaturą często bywają zabawne jedynie dla jej autorów, tym bardziej więc należy pochwalić Viana za zaproszenie do zabawy również czytelników. Mnie zapewne nieprędko trafi się znowu taki bal.

Rzadko odnawiam młodzieńcze fascynacje, bo kończy się to zazwyczaj zawodem; na szczęście w przypadku tak oryginalnej książki jak „Jesień w Pekinie” zawód był mało prawdopodobny.
Złota pora roku w Północnej Stolicy jest podobno wyjątkowo piękna. Za czasów Kubilaj-chana urodę tę podkreślała mająca zaspokoić ambicje władcy imponująca architektura, której tradycję mało godnie...