Było gorąco. Zdecydowanie zbyt ciepły wiatr przyklejał do spoconego ciała drobiny niesionego swym porywem piasku i brudu. Było duszno. Mario Conde, rozczarowany wszystkim, co do tej pory go spotkało i zniechęcony do wszystkiego, co może jeszcze przyjść policjant nie miał już ochoty pracować. W taki upał nie powinno się pracować wcale... a jednak. W Lesie Hawańskim leżały zwłoki. Młody mężczyzna w krwistoczerwonej kobiecej sukni nie musiał się już martwić gorącem. W zasadzie nie przejmował się już niczym. Nie czuł więc, że zebrani ponad nim mają delikatny problem. "Skoro mamy już morderstwa popełniane na transwestytach, możemy się uważać za rozwinięty kraj".

Padura na literacką scenę wprowadza porucznika Conde nie po raz pierwszy. "Trans..." jest trzecią częścią cyklu Cztery Pory Roku, jednak od poprzedniczek, bo następczyni jeszcze się w Polsce do tej pory nie pojawiła, odróżnia ją zdecydowanie mroczny klimat i dużo intensywniejsza analiza podejmowanych tematów. Fakt, że w szczególny dzień zostaje zamordowany nieprzypadkowy transwestyta, syn wpływowego człowieka, stanowi jedynie tło dla ukazania powszechnego mechanizmu zakładania przez nas wszystkich masek. Przyobleczeni w bezpieczny kamuflaż odgrywamy różne role, utarte na potrzeby codziennych zdarzeń czy konkretnych ludzi. Ukrywamy prawdziwych siebie przed mogącym nas skrzywdzić światem, czy - jako, że rzecz dzieje się na Kubie - czasem i przed systemem politycznym. Jakże często robimy to po prostu dla uzyskania społecznej akceptacji. I robi to każdy. Ty też. Właściwie nie wiadomo, kiedy pojawia się to najczystsze "ja". (owca-z-ksiazka.blogspot.com)

Było gorąco. Zdecydowanie zbyt ciepły wiatr przyklejał do spoconego ciała drobiny niesionego swym porywem piasku i brudu. Było duszno. Mario Conde, rozczarowany wszystkim, co do tej pory go spotkało i zniechęcony do wszystkiego, co może jeszcze przyjść policjant nie miał już ochoty pracować. W taki upał nie powinno się pracować wcale... a jednak. W Lesie Hawańskim leżały...