„Cherudek” to moje trzecie spotkanie z aragońskim inkwizytorem Nicolasem Eymerichem. I bardzo żałuję, że w języku polskim nie ukazały się wszystkie książki Valerio Evangelisti z tego cyklu. Gdyby chociaż była zachowana chronologia kolejnych części, ale nie. Dostępne są tomy: 1., 5., 7. i 8. Niby każda z książek jest zamkniętą całością, którą spokojnie można czytać w oderwaniu od pozostałych, ale po lekturze „Cherudka” widzę, że nieznajomość wcześniejszych dokonań inkwizytora nie pozwala wychwycić mi wszystkich szczegółów, które niczym przyprawy nadają niepowtarzalny smak tym książkom.

Valerio Evangelisti wypracował ciekawą formę swoich powieści, która jest fundamentem konstrukcji każdej z odsłon przygód Eymericha. Za każdym razem czytelnik zanurza się w trzech czasoprzestrzeniach, których punktem styczności jest gorliwy dominikanin. Pisarz swym wymyślonym światom daje solidne podstawy fizyki kwantowej, uzasadnia je działami wybitnych filozofów i teologów, i urealnia wydarzeniami historycznymi.

Wydawca przedstawia „Cherudka” jako „najbardziej oniryczną z książek o inkwizytorze Eymerichu”. Tym razem rękami i nogami podpisuję się pod tą opinią. Czytając ten tom nieustannie zastanawiałam się, co jest prawdą, co snem, i jak pisarz uzasadni obecność Świętego Złego ponad czasem i przestrzenią. Evangelisti doskonale przedstawia czternastowieczne realia i poglądy teologiczne. Pokazuje inkwizytorów jako narzędzie walki politycznej, którzy pod pozorami walki z szatanem załatwiają mnóstwo interesów prywatnych jak i państwowych. Co ciekawe, Eymerich jest tego świadomy i jako naczelny inkwizytor Aragonii sprawnie porusza się po tych wszystkich meandrach wiary i polityki. Jego fanatyzm skutecznie broni go przed wszelkim wpływami, a wszystkie nadprzyrodzone zdarzenia, których jest świadkiem, stara się wytłumaczyć zdroworozsądkowo. To również podoba mi się w twórczości włoskiego pisarza: w jego książka jest mnóstwo zdarzeń pozornie nadprzyrodzonych, które dzięki działaniom inkwizytora są z tej cudowności odzierane.

Eymerich nie jest sympatyczną postacią i jego postawa jest bardzo niejednoznaczna. Pisarz prezentując zapatrywania inkwizytora i jego adwersarzy zmusza czytelnika do myślenia i krytycznego spojrzenia na rolę Kościoła w historii świata. W przypadku „Cherudka” świetnie został zaprezentowany problem czyśćca.

„Cherudek” nie jest dobrym wyborem na pierwsze spotkanie z twórczością Valerio Evangelisti. Bo z jednej strony oniryczność tej powieści jest, moim zdaniem, jej ogromną zaletą, z drugiej może utrudniać jej odbiór. Książka ma mroczny klimat, wojnę stuletnią przedstawia jako pole działań Antychrysta, a zaślepieni wiarą bohaterowie skutecznie zaciemniają podział między dobrem i złem. Wtrącenia lokatora Negentropii i dziwne zdarzenia w spowitym mgłą Figeac w czasie zero nie pomagają w przejrzeniu zamysłów autora. Zakończenie historii to zderzenie wszystkich trzech planów powieści – podobało mi się, choć mam wrażenie, że przez nieznajomość wcześniejszych tomów cyklu, pewne rzeczy mi umknęły. Mam nadzieję, że brakujące części dokonań inkwizytora pojawią się na polskim rynku.

„Cherudek” to moje trzecie spotkanie z aragońskim inkwizytorem Nicolasem Eymerichem. I bardzo żałuję, że w języku polskim nie ukazały się wszystkie książki Valerio Evangelisti z tego cyklu. Gdyby chociaż była zachowana chronologia kolejnych części, ale nie. Dostępne są tomy: 1., 5., 7. i 8. Niby każda z książek jest zamkniętą całością, którą spokojnie można czytać w...