Paul Auster - „4321”


Aż chciałoby się znowu mieć osiemnaście lat, kształtować swój charakter, stawiać sobie wysokie cele i chłonąć wiedzę, pisać opowiadania, wiersze… Powieść 4321 kipi od nazwisk i tytułów, które trzeba znać, to doskonały przewodnik dla studiującego artysty.

A zaczyna się z gruntu z dala od takiego świata. W 1900 roku, pewien Żyd z Mińska przybywa pieszo do Hamburga, tam kupuje bilet na statek i tak trafia na przyczółek emigrantów w USA, wyspę Ellis Island, należącą w większości do stanu New Jersey. I tam w obecności urzędnika imigracyjnego, zamiast swojego nazwiska Reznikoff, chce podać nazwisko Rockefeller, ale w ostatniej chwili zapomina i mówi po niemiecku „Ich habe vergessen”, co urzędnik traktuje jako odpowiedź i do ewidencji wpisuje to co usłyszał, czyli Isaac Ferguson. Auster wyprowadza z tego trzy różne scenariusze życia głównego bohatera (wnuka dzielnego dziadka z Mińska), tak jak trzy przypadkowe nazwiska mogły przypaść mu w udziale.
Ów wnuk to wyróżniający się umiejętnością samodzielnego myślenia, inteligentny chłopiec, który odziedziczył w genach miłość do sportu po ojcu oraz zamiłowania do filmów, po utalentowanej fotograficznie mamie. Jest to trzon osobowości Fergusona, swoisty amalgamat, z którego Paul Auster misternie i po mistrzowsku wykuwa prawdopodobne przeżycia. Auster lubi zaskakiwać narracją i po raz kolejny uczynił to perfekcyjnie, tworząc powieść niezwykłą, oryginalną i wciągającą.
Miłość jest w niej nadrzędnym towarem. Miłość do sportu, filmów, literatury, miłość do facetów i do tej jednej, do Amy, która nigdy go tak naprawdę nie chciała. Nie byłoby jednak 4321, gdyby nie nadrzędna miłość do literatury (matka, będąc w ciąży bardzo dużo czytała). Czwartą powieścią, jest opowieść o tym, który próbował spisać pozostałe trzy, stąd tytuł: 4321. Wyraźna wskazówka - autor do końca nie wiedział co z tego wyjdzie - pojawia się pod koniec książki: „Zrozumie, co próbował zrobić, dopiero jak zacznie to robić. Jednak istotne, żeby kochał tych chłopców tak jakby istnieli naprawdę”. Trudno tu cokolwiek dodawać, to trzeba po prostu przeczytać.

PS. Osobną miłością jest miłość do NY. My, czytelnicy naprawdę jesteśmy świadkami największych wydarzeń lat 50. i 60., od wielkiej polityki i manifestacji antywojennych po całkiem nieźle nakreśloną topografię mieszkań kin i knajp, w których spędzał swój czas Fergie...

Paul Auster - „4321”


Aż chciałoby się znowu mieć osiemnaście lat, kształtować swój charakter, stawiać sobie wysokie cele i chłonąć wiedzę, pisać opowiadania, wiersze… Powieść 4321 kipi od nazwisk i tytułów, które trzeba znać, to doskonały przewodnik dla studiującego artysty.

A zaczyna się z gruntu z dala od takiego świata. W 1900 roku, pewien Żyd z Mińska przybywa...